Ze świata nauki

O obiektach tych można powiedzieć krótko – to ciała niebieskie wyglądające jak asteroidy, ale zachowujące się jak komety (czyli poruszające się w przestrzeni kosmicznej jak komety). Łączą cechy asteroid i komet, ale nie wykazują charakterystycznych dla komet warkoczy czy widocznej sublimacji lodu.

7 października 2024 roku statek kosmiczny Europejskiej Agencji Kosmicznej – pierwszy przeznaczony do obrony planetarnej – opuścił Ziemię. Misja Hera zmierza do wyjątkowego celu. Wśród ponad 1,3 miliona znanych asteroid w Układzie Słonecznym tylko orbita jednego ciała została przesunięta w wyniku działań człowieka. Misja ma na celu zbadanie konsekwencji przeprowadzonego impaktu i potencjalnego zagrożenia wynikającego dla naszej planety z powodu orbity kolizyjnej jakiegoś ciała, np. asteroidy

Asteroida Chicxulub, której upadek na Ziemię 66 milionów lat temu utworzył ogromny krater u wybrzeży Półwyspu Jukatan w Meksyku, miała pochodzić z krańców naszego Układu Słonecznego. Zdarzenie doprowadziło do masowego wymierania kredowego, wskutek którego wyginęło ponad 60% znanych gatunków.

Została odkryta 20 lat temu. Początkowo uznano ją za najbardziej niebezpieczną ze wszystkich znanych asteroid. Szansa na to, że 99942 Apophis uderzy w Ziemię w ciągu najbliższych 100 lat została jednak wykluczona. Mimo to jej przelot obok Ziemi w kwietniu 2029 roku będzie jednym z najrzadszych wydarzeń kosmicznych w naszym życiu.

12 października 2023 roku, a więc z ponad rocznym poślizgiem, ma wystartować kolejna misja NASA, której celem będzie asteroida. Tym razem będzie to asteroida metalowa.

Po latach oczekiwań i ciężkiej pracy zespołu OSIRIS-REx (Origins, Spectral Interpretation, Resource Identification and Security – Regolith Explorer), kapsuła z fragmentami skał i regolitu zebranymi z asteroidy Bennu w końcu znalazła się na Ziemi. Wylądowała 24 września 2023 roku w docelowym obszarze poligonu testowo-szkoleniowego Departamentu Obrony w stanie Utah w pobliżu Salt Lake City.

24 września 2023 roku planowany jest powrót na Ziemię sondy OSIRIS-REx, która pobrała próbki z asteroidy Bennu.

Analiza danych uzyskanych w ciągu ostatnich dwóch tygodni przez zespół badawczy NASA Double Asteroid Redirection Test (DART) pokazuje, że uderzenie sondy w asteroidę Dimorphos skutecznie zmieniło jej orbitę. Oznacza to, że pierwszy raz ludzkość celowo zmieniła ruch obiektu niebieskiego. Była to też pierwsza demonstracja technologii odchylania lotu asteroid.

30 czerwca obchodzimy Międzynarodowy Dzień Asteroid, ustanowiony przez ONZ, żeby kształtować świadomość, że uderzenie dużej planetoidy w Ziemię jest realne, a w dłuższej perspektywie czasu niemal pewne. Nauka próbuje przygotować się na to wydarzenie. Badanie planetoid to nie tylko badanie teraźniejszości, ale również historii Układu Słonecznego.

16 października 2021 roku NASA planuje start sondy kosmicznej Lucy. Celem jej 12-letniej podróży będą asteroidy trojańskie. To grupa planetoid krążących wokół Słońca po orbitach bardzo podobnych do orbity Jowisza. Do tej pory udało się skatalogować ponad 7 tys. takich obiektów, naukowcy zamierzają zbadać co najmniej osiem takich obiektów.

NASA pracuje nad nową misją kosmiczną – Psyche, której start planowany jest na sierpień 2022 roku. Jej celem będzie zbadanie bogatej w metale asteroidy Psyche 16. To jedna z większych planetoid pasa głównego (obszaru Układu Słonecznego znajdującego się między orbitami Marsa i Jowisza).

W czerwcu 2020 roku Międzynarodowa Unia Astronomiczna zatwierdziła oficjalną nazwę dla małego satelity asteroidy, który ma stać się pierwszym celem misji odchylania asteroidy. Satelita jest mniejszym z dwóch ciał w bliskim Ziemi systemie asteroid Didymos i będzie teraz odróżniany od swojego głównego obiektu nazwą Dimorphos.

28 października sonda kosmiczna OSIRIS-REx, znajdująca się obecnie na planetoidzie Bennu, zakończyła ładowanie próbek tego ciała niebieskiego, zamknęła i zabezpieczyła kapsułę. Niezwykle trudne zadanie, sterowane przez NASA z Ziemi, odległej od Bennu o 330 milionów kilometrów, zakończyło się sukcesem. Teraz statek powrotny czeka na dogodny moment do startu powrotnego na Ziemię - prawdopodobnie wystartuje w marcu 2021, by dotrzeć do nas we wrześniu dwa lata później.

Dwa maleńkie roboty skaczące bezpiecznie wylądowały na asteroidzie o nazwie Ryugu i nawet wysłały kilka fotek z nowego domu.

Pierwsza znana nam międzygwiezdna asteroida o wdzięcznej nazwie 1I/2017 U1 ʼOumuamua została odkryta 19 października 2017 roku przez teleskop Pan-STARRS1 Uniwersytetu Hawajskiego (chociaż już 9 września zaobserwowano obiekt przechodzący koło Słońca, ale wówczas sądzono, że jest to kometa). 

Dzięki Kosmicznemu Teleskopowi Hubble'a naukowcy z Instytutu Maxa Plancka zaobserwowali w pasie asteroid między Marsem i Jowiszem niezwykły obiekt o niespotykanych dotąd właściwościach: dwie planetoidy orbitujące wokół siebie i równocześnie wykazujące cechy komety, w tym przede wszystkim jasny punkt i długi ogon. Pierwszy raz odkryto zjawisko łączące obie te cechy.

Od trzech lat 30 czerwca na całym świecie – a przynajmniej na całej Ziemi – obchodzony jest Dzień Asteroid, którego celem jest upowszechnienie wiedzy o asteroidach i zagrożeniu, jakie mogą stanowić dla Ziemi. Od początku projekt ten wspiera kanał telewizyjny Discovery Science.

Cząsteczki związków siarki, a nie jak dotychczas sądzono pyły utworzyły powłokę, która nie przepuszczając światła słonecznego, doprowadziła do wymierania kredowego i usunięcia gadów mezozoicznych z powierzchni Ziemi.

Na początku 2017 roku NASA ogłosiła, że wybrała do realizacji dwie nowe bezzałogowe misje mające na celu badanie wczesnego Układu Słonecznego. Misje o nazwach Lucy i Psyche zostały wybrane w wieloetapowym konkursie w ramach Programu Discovery. Start misji został zaplanowany odpowiednio na rok 2021 i 2023.