Ochrona środowiska
Kawa w centrum Katowic
Dr hab. Damian Absalon, prof. UŚ przy urządzeniu pomiarowym nad brzegiem Rawy | fot. Małgorzata Dymowska
Czy Rawa to w ogóle rzeka? To proste z pozoru pytanie daje początek opowieści o wodzie, która sporo mówi o przeszłości i przyszłości Górnego Śląska. Dla wielu mieszkańców aglomeracji śląskiej może być ona co najwyżej betonowym kanałem lub częściowo zakrytym i niewartym uwagi elementem miejskiego krajobrazu. Dla naukowców – czymś, o co warto zawalczyć. Stan wód Rawy bada dr hab. Damian Absalon, prof. UŚ z Wydziału Nauk Przyrodniczych, zastępca dyrektora Śląskiego Centrum Wody Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Hydrolog odpowiada m.in. na pytanie: Czy sen o odzyskaniu rzeki ma szansę się kiedyś spełnić?
Czy Rawa to w ogóle rzeka? To proste z pozoru pytanie daje początek opowieści o wodzie, która sporo mówi o przeszłości i przyszłości Górnego Śląska. Dla wielu mieszkańców aglomeracji śląskiej może być ona co najwyżej betonowym kanałem lub częściowo zakrytym i niewartym uwagi elementem miejskiego krajobrazu. Dla naukowców – czymś, o co warto zawalczyć. Stan wód Rawy bada dr hab. Damian Absalon, prof. UŚ z Wydziału Nauk Przyrodniczych, zastępca dyrektora Śląskiego Centrum Wody Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Hydrolog odpowiada m.in. na pytanie: Czy sen o odzyskaniu rzeki ma szansę się kiedyś spełnić?
Siedlisko łęgu topolowego podzielone wałem przeciwpowodziowym, Wisła, okolice Grzawy | fot. Aldona K. Uziębło
Dr hab. Aldona K. Uziębło | archiwum prywatne
Nadrzeczne lasy nie zachęcają do ich penetracji. Niektórych dojść do brzegu rzeki broni trudna do przebrnięcia plątanina pnączy, wysokich traw czy gęstych, często kolczastych krzewów, a nade wszystko gigantycznych pokrzyw. Ten nieco ponury obraz kryje w sobie jedno z najcenniejszych siedlisk przyrodniczych – nadrzeczne lasy łęgowe, oferujące wiele nieocenionych usług ekosystemowych. Niestety, w Europie zniszczeniu uległo już 95% ich potencjalnego areału. W Polsce udział siedlisk łęgowych w ogólnej powierzchni lasów wynosi zaledwie 0,39%.
Nadrzeczne lasy nie zachęcają do ich penetracji. Niektórych dojść do brzegu rzeki broni trudna do przebrnięcia plątanina pnączy, wysokich traw czy gęstych, często kolczastych krzewów, a nade wszystko gigantycznych pokrzyw. Ten nieco ponury obraz kryje w sobie jedno z najcenniejszych siedlisk przyrodniczych – nadrzeczne lasy łęgowe, oferujące wiele nieocenionych usług ekosystemowych. Niestety, w Europie zniszczeniu uległo już 95% ich potencjalnego areału. W Polsce udział siedlisk łęgowych w ogólnej powierzchni lasów wynosi zaledwie 0,39%.
Norwegia to kraj o ogromnym doświadczeniu w infrastrukturze offshore (czyli wszelkich instalacjach, konstrukcjach i urządzeniach budowanych na morzu i wykorzystywanych głównie do celów energetycznych, wydobywczych lub telekomunikacyjnych). Przoduje w innowacjach zwłaszcza w odniesieniu do energii odnawialnej. Przez ostatnie lata rozwijane były turbiny pływowe i wiatrowe, a teraz przyszedł czas na podwodne turbiny prądowe. Zamiast łapać wiatr nad powierzchnią wody, urządzenia w założeniu wykorzystują stabilne, niezmienne prądy morskie pod powierzchnią Morza Północnego.
Norwegia to kraj o ogromnym doświadczeniu w infrastrukturze offshore (czyli wszelkich instalacjach, konstrukcjach i urządzeniach budowanych na morzu i wykorzystywanych głównie do celów energetycznych, wydobywczych lub telekomunikacyjnych). Przoduje w innowacjach zwłaszcza w odniesieniu do energii odnawialnej. Przez ostatnie lata rozwijane były turbiny pływowe i wiatrowe, a teraz przyszedł czas na podwodne turbiny prądowe. Zamiast łapać wiatr nad powierzchnią wody, urządzenia w założeniu wykorzystują stabilne, niezmienne prądy morskie pod powierzchnią Morza Północnego.
Codziennie rano otwieramy skrzynkę mailową. Odruchowo kasujemy reklamy, przeglądamy newslettery, odkładamy odpowiedzi „na później”. Tymczasem w tle – bez naszej świadomości – każdy z tych maili pochłania energię. I choć cyfrowa korespondencja wydaje się czysta, jej wpływ na środowisko może być zaskakująco brudny.
Codziennie rano otwieramy skrzynkę mailową. Odruchowo kasujemy reklamy, przeglądamy newslettery, odkładamy odpowiedzi „na później”. Tymczasem w tle – bez naszej świadomości – każdy z tych maili pochłania energię. I choć cyfrowa korespondencja wydaje się czysta, jej wpływ na środowisko może być zaskakująco brudny.
Jeden z układów badawczych w postaci specjalnych mat wypełnionych glebą, na której wysiano nasiona życicy. Pozwalał ocenić rozwój systemu korzeniowego | fot. Magdalena Noszczyńska
Dr Magdalena Noszczyńska | fot. Andrzej Noszczyński
Roślinne tratwy wdzięcznie wkomponowują się w krajobraz i na pierwszy rzut oka niewiele różni je od innych roślin wyrastających wokół zbiornika wodnego. Ten kamuflaż skrywa jednak niezwykle pracowitych czyścicieli, których w wysiłkach wspierają mikroskopijni sprzymierzeńcy. Czy ta współpraca może być skutecznym sposobem na walkę z zanieczyszczeniem wody?
Roślinne tratwy wdzięcznie wkomponowują się w krajobraz i na pierwszy rzut oka niewiele różni je od innych roślin wyrastających wokół zbiornika wodnego. Ten kamuflaż skrywa jednak niezwykle pracowitych czyścicieli, których w wysiłkach wspierają mikroskopijni sprzymierzeńcy. Czy ta współpraca może być skutecznym sposobem na walkę z zanieczyszczeniem wody?
Najnowsze badania dotyczące obecności mikro- i nanoplastiku w ludzkich mózgach i innych tkankach wykazały zdumiewający wzrost ich występowania okresie ostatnich 20–30 lat.
Najnowsze badania dotyczące obecności mikro- i nanoplastiku w ludzkich mózgach i innych tkankach wykazały zdumiewający wzrost ich występowania okresie ostatnich 20–30 lat.
7–9 grudnia 2024 roku w Międzynarodowym Centrum Kongresowym w Katowicach będzie się odbywała 8. edycja Śląskiego Festiwalu Nauki Katowice.
7–9 grudnia 2024 roku w Międzynarodowym Centrum Kongresowym w Katowicach będzie się odbywała 8. edycja Śląskiego Festiwalu Nauki Katowice.
12 października 2024 roku Uniwersytet Śląski w Katowicach otwiera swoje pracownie i sale warsztatowe, aby po raz kolejny pokazać siłę nauki. W ramach obchodów Europejskiego Miasta Nauki Katowice 2024 (EMNK 2024) uczelnie publiczne organizują obchody Nocy Naukowców pod hasłem „Śląska Moc Naukowców”.
12 października 2024 roku Uniwersytet Śląski w Katowicach otwiera swoje pracownie i sale warsztatowe, aby po raz kolejny pokazać siłę nauki. W ramach obchodów Europejskiego Miasta Nauki Katowice 2024 (EMNK 2024) uczelnie publiczne organizują obchody Nocy Naukowców pod hasłem „Śląska Moc Naukowców”.
26 września 2024 roku o godz. 17.30 w Fabryce Fabryce Pełnej Życia (ul. Kościuszki 3) w Dąbrowie Górniczej odbędzie się 93. spotkanie Klubu Myśli Ekologicznej.
26 września 2024 roku o godz. 17.30 w Fabryce Fabryce Pełnej Życia (ul. Kościuszki 3) w Dąbrowie Górniczej odbędzie się 93. spotkanie Klubu Myśli Ekologicznej.
Pył księżycowy, czyli regolit, nie przypomina ziemskiego kurzu gromadzącego się na półkach z książkami. Jest bardzo drobny, ma właściwości ścierne i przywiera do wszystkiego. Podczas misji Apollo stanowił wyzwanie dla astronautów i cennego sprzętu.
Pył księżycowy, czyli regolit, nie przypomina ziemskiego kurzu gromadzącego się na półkach z książkami. Jest bardzo drobny, ma właściwości ścierne i przywiera do wszystkiego. Podczas misji Apollo stanowił wyzwanie dla astronautów i cennego sprzętu.