Uniwersytet Śląski w Katowicach

Ze świata nauki

bursztyn

  • Młody wąż w birmańskim bursztynie

    W birmańskim bursztynie wielkości ziemniaka znaleziono młodego, być może właśnie narodzonego węża. Właśnie, to znaczy 100 milionów lat temu. Niedaleko odkryto zatopioną w bursztynie skórę dorosłego osobnika. Ten jubilerski rarytas jest także niezwykle wartościowym odkryciem naukowym dla biologii ewolucyjnej, tym bardziej, że są to najstarsze okazy węży, o których wiadomo, że żyły w środowisku leśnym.

  • Mrówka z piekła rodem

    Prehistoryczna mrówka, potocznie nazwana „mrówką z piekła” (ang. hell ant) zasłużyła sobie na swój demoniczny przydomek śmiercionośnym, zbrojonym w metal, aparatem gębowym. Okazy nieznanego gatunku sprzed stu milionów lat odnaleziono właśnie w bursztynie z Mjanmy (dawnej Birmy). „Mrówki z piekła” należą do wymarłego lineażu z okresu kredy. Ich wyróżniającą cechą były ostrza skierowane do góry, dające niesamowity, pobudzający wyobraźnię wygląd. Żaden z żyjących dziś gatunków nie ma podobnej anatomii głowy, chociaż włosy wokół otworu gębowego piekielnej mrówki przypominają ułożeniem włosy u współczesnej mrówki z rodzaju Odontomachus, które służą jako czujniki podpowiadające, kiedy należy zamknąć szczękę. To prowadzi do podejrzenia, że część ustna wymarłego gatunku działała podobnie.
  • Krótka historia bursztynu

    Bursztyn to skamieniała żywica drzew (nie sok), na którą człowiek zwrócił uwagę już w czasach neolitu – ze względu na jego barwę i naturalne piękno. Bursztyn od starożytności ceniony jest przede wszystkim jako element dekoracyjny w biżuterii, stosuje się go jako składnik perfum oraz środek leczniczy w medycynie.