Ze świata nauki

Nasza galaktyka w ciągu swojego życia zderzyła się z wieloma innymi galaktykami. Należący do Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) teleskop kosmiczny Gaia ujawnił, że do ostatniego z tych kosmicznych zderzeń doszło miliardy lat później, niż dotąd sądziliśmy.

Analizując ogromne zasoby danych zebranych przez sondę Gaia, naukowcy odkryli „uśpioną” dużą czarną dziurę o masie prawie 33 razy większej od masy Słońca. Ukrywała się w gwiazdozbiorze Orła (Aquila), blisko 2000 lat świetlnych od Ziemi. Jest to pierwszy przypadek, gdy tak duża czarna dziura pochodzenia gwiezdnego została zauważona w obrębie Drogi Mlecznej. Do tej pory czarne dziury tego typu obserwowano jedynie w bardzo odległych galaktykach. 

Od dziesięcioleci wiemy, że Słońce znajduje się w tzw. lokalnym bąblu, czyli obszarze małej gęstości i wysokotemperaturowej plazmy otoczonej powłoką zimnego, neutralnego gazu i pyłu. Dokładny jednak kształt i zasięg bąbla, czas jego powstawania oraz związek z formowaniem się gwiazd pozostawały niepewne. Niedawno astronomowie dokonali ważnych odkryć związanych z lokalnym bąblem.

Masowe wymierania zwierząt lądowych – płazów, gadów, ssaków i ptaków – zdarza się średnio co około 27 milionów lat i zbiega się z podobnymi zjawiskami w życiu oceanicznym. Przyczyną jest zawsze zderzenie Ziemi z planetoidą lub zwiększenie aktywności wulkanicznej. Jak się okazuje, to zjawisko może być jeszcze powiązane z ruchem astronomicznym całego Układu Słonecznego, który z podobną regularnością znajduje się w bardziej tłocznej części galaktyki Drogi Mlecznej.

Zarówno nasza galaktyka – Droga Mleczna, jak i Andromeda (M31) to gigantyczne galaktyki spiralne. Za około 4 miliardy lat Droga Mleczna i Andromeda zderzą się w grawitacyjnym „tańcu”, który ostatecznie połączy je już na zawsze.

Naukowcy znaleźli dowody na kataklizm, do którego doszło w naszej galaktyce, a jego efekty były odczuwalne w odległości nawet 200 tys. lat świetlnych od centrum Drogi Mlecznej.

Europejska Agencja Kosmiczna (ESA, European Space Agency) opublikowała najpełniejszą i najobszerniejszą jak dotąd mapę Drogi Mlecznej i jej otoczenia. Mapa stworzona została na podstawie danych pochodzących z misji sondy Gaia, która została wystrzelona w 2013 roku właśnie po to, aby opracować trójwymiarową mapę naszej galaktyki. Efekt robi wrażenie, a to jeszcze nie koniec...

Droga Mleczna, nasza rodzima galaktyka, jest na kursie kolizyjnym z sąsiadującą z nią galaktyką Andromedy. I chociaż do kolizji dojdzie dopiero za około 4 miliardy lat, astronomowie intensywnie rozważają, na którą z dwóch galaktyk warto by postawić w tym starciu. Opublikowane ostatnio badania przyniosły zupełnie nową perspektywę - być może, w przeciwieństwie do tego, co zakładano od lat, nasza galaktyka wcale nie jest mniejsza od Andromedy.

30 grudnia 1924 roku Edwin Hubble ogłosił odkrycie istnienia innych galaktyk niż Droga Mleczna.