Ze świata nauki

Należąca do NASA sonda wyruszyła w długą podróż do Jowisza. Jej celem jest  księżyc Europa z ogromnym podpowierzchniowym oceanem, który może mieć warunki sprzyjające życiu. Statek kosmiczny wystartował 14 października 2024 roku na pokładzie rakiety SpaceX Falcon Heavy z platformy startowej w Kennedy Space Center na Florydzie.

Oczywiście nie chodzi o kontynent, ale jeden z księżyców Jowisza. 14 października 2024 roku wystartuje kolejna misja kosmiczna (do Jowisza dotrze w kwietniu 2030 roku). Jej celem będzie zbadanie, czy na Europie mogą panować warunki odpowiednie do życia.

Nowa forma lodu to lód amorficzny o średniej gęstości (MDA). W przeciwieństwie do zwykłego lodu krystalicznego, w którym molekuły układają się w regularny wzór, w lodzie amorficznym molekuły występują w formie zdezorganizowanej, przypominającej ciecz.

Naukowcy zakończyli najdłuższe w historii badania śledzące temperatury w górnej troposferze Jowisza, warstwie atmosfery, gdzie tworzą się charakterystyczne kolorowe pasiaste chmury. Okazało się, że temperatury pasów i stref Jowisza zmieniają się w czasie.

Na ostatniej prostej są przygotowania do startu misji Europejskiej Agencji Kosmicznej Jupiter Icy Moons Explorer JUICE, której celem jest przeprowadzenie szczegółowych obserwacji największej planety Układu Słonecznego i jej trzech dużych księżyców mających oceany – Ganimedesa, Kallisto i Europy. Start planowany jest na 13 kwietnia 2023 roku.

Europa, jeden z największych księżyców Jowisza, pod wieloma względami interesujący dla astronomów, może mieć budowę tektoniczną zbliżoną do tej Ziemskiej.

Po głośnej publikacji pierwszych obrazów uchwyconych przez Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba, NASA przedstawia kolejne zdjęcia, tym razem obiektów w Układzie Słonecznym. Pierwsze to obrazy Jowisza i jego księżyców oraz widma kilku planetoid. Zdjęcia zostały wykonane w ramach testów urządzeń teleskopu. Dowiedzieliśmy się między innymi, jak szybkie obiekty może uchwycić teleskop Webba.

Niebo nocą jest pełne fascynujących zjawisk, których zobaczenie nie wymaga specjalistycznego sprzętu. Wystarczy dobra pogoda i mniej światła niż to, co otacza nas na co dzień. Przedstawiamy kilka zjawisk, na które warto się przygotować w 2022 roku – najlepiej zapisać je w kalendarzu i zaplanować czas za miastem – raz na całą noc, innym razem na wczesne godziny tuż przed wschodem. Dodajemy jedno zjawisko dzienne – zaćmienie Słońca, które czeka nas w październiku.

16 października 2021 roku NASA planuje start sondy kosmicznej Lucy. Celem jej 12-letniej podróży będą asteroidy trojańskie. To grupa planetoid krążących wokół Słońca po orbitach bardzo podobnych do orbity Jowisza. Do tej pory udało się skatalogować ponad 7 tys. takich obiektów, naukowcy zamierzają zbadać co najmniej osiem takich obiektów.

Rodzina orbitalna Jowisza właśnie się powiększyła – naukowcy ogłosili właśnie odkrycie 12 nowych miniaturowych księżyców krążących wokół gazowego giganta. 

Odkąd sonda kosmiczna Voyager 1 po raz pierwszy przeleciała obok Jowisza w marcu 1979 roku, naukowcy zastanawiali się nad pochodzeniem dziwnych błysków, które zauważono na planecie. To spotkanie potwierdziło istnienie błyskawic jowiszowych, których występowanie naukowcy zakładali już od dawna. Kiedy jednak sonda przeleciała obok planety, dane pokazały, że sygnały radiowe związane z błyskawicami nie pasują do sygnałów radiowych wytwarzanych przez błyskawice na Ziemi.

Dzięki Kosmicznemu Teleskopowi Hubble'a naukowcy z Instytutu Maxa Plancka zaobserwowali w pasie asteroid między Marsem i Jowiszem niezwykły obiekt o niespotykanych dotąd właściwościach: dwie planetoidy orbitujące wokół siebie i równocześnie wykazujące cechy komety, w tym przede wszystkim jasny punkt i długi ogon. Pierwszy raz odkryto zjawisko łączące obie te cechy.

Wielkie planety kryją w sobie wielkie niespodzianki. Wiadomości dostarczone przez sondę kosmiczną Juno mogą zmienić naszą wiedzę na temat Jowisza. Badacze z NASA podzielili się pierwszymi wynikami swoich obserwacji i okazuje się, że wiele dotychczasowych przekonań będzie trzeba zweryfikować.

Na początku 2017 roku NASA ogłosiła, że wybrała do realizacji dwie nowe bezzałogowe misje mające na celu badanie wczesnego Układu Słonecznego. Misje o nazwach Lucy i Psyche zostały wybrane w wieloetapowym konkursie w ramach Programu Discovery. Start misji został zaplanowany odpowiednio na rok 2021 i 2023.

Meteoryt, który spadł na Ziemię w końcu ubiegłego wieku, jest być może materią z rubieży naszego układu planetarnego oraz ważną informacją na temat sposobu jego formowania – uważają amerykańscy naukowcy.

Po pięcioletniej podróży i przebyciu prawie 3 miliardów kilometrów należąca do NASA sonda Juno włączyła hamulce. 5 lipca 2016 roku o świcie naszego czasu Juno wykona manewr wejścia na orbitę polarną wokół Jowisza i wedrze się w gęstą atmosferę Jowisza. Przez rok pozostanie na jego orbicie, aby badać największą planetę Układu Słonecznego.

Przez najbliższe dni, a właściwie noce, na miłośników obserwacji nieba czeka ciekawe widowisko. Od 20 stycznia do 20 lutego możemy oglądać na nocnym niebie zjawisko koniunkcji pięciu planet. W jednej prostej linii między Księżycem a horyzontem ustawią się Merkury, Wenus, Mars, Jowisz i Saturn.

Jeżeli sondy badawcze mogą unosić się w chmurach Ziemi, to czy mogłyby również fruwać w atmosferach odległych olbrzymich planet gazowych, takich jak Jowisz?

25 lat temu, 24 kwietnia 1990 roku, w ramach misji STS-31 prom kosmiczny Discovery wyniósł na orbitę okołoziemską kosmiczny teleskop Hubble’a – jeden z najważniejszych przyrządów w historii astronomii