Ze świata nauki

Dr Katarzyna Brzoza-Kolorz z Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego bada obraz kobiet w świecie polityki z perspektywy przekazów medialnych. Jak podkreśla, nie jest to wierne odzwierciedlenie rzeczywistości przed- i powyborczej zamykanej bardzo często w liczbach, lecz analiza reinterpretacji owej rzeczywistości w artykułach publikowanych na łamach kilku wybranych polskich tygodników. Przyglądając się temu przekazowi, opowiada m.in. o koncepcji przywództwa transformacyjnego Donatelli Campus, który mógłby wpłynąć na zmianę kultury politycznej w naszym kraju.

Z badań prowadzonych wśród kobiet w ciąży wynika, że ponad 80% doświadcza lęku porodowego o różnym nasileniu. Wiele z nich ze względu na zmiany społeczne musi w osamotnieniu zmierzyć się ze swoją nową rolą. Tymczasem analizy pokazują również, że wyobrażenia na temat macierzyństwa są często nierealistycznie optymistyczne. Z obserwacji naukowców wynika, że Polki oczekują ciąży radosnej, szczęśliwej, pełnej dobrych emocji. Czasami jednak czas oczekiwania na dziecko, porodu i pierwszych miesięcy jego życia jest szczególnie wymagający i trudny. Można się do niego przygotować. Jak? To jedno z ważniejszych pytań, na które odpowiada dr Michalina Ilska, psycholog z Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

Rewolucyjny wiek XIX wprowadził cywilizację na nowe tory. Zwany wiekiem pary i elektryczności, narzucił tempo rozwoju, jakiego ludzkość wcześniej nigdy nie doświadczyła. Lawina odkryć i wynalazków skutkowała błyskawicznym rozwojem przemysłu i gospodarki. Historię przemian tworzyli m.in.: Pierre-Émile Martin, Werner von Siemens, Michael Faraday, Rudolf Diesel, Gottlieb Daimler, Louis Pasteur, Wilhelm Röntgen, bracia Lumière, Samuel Morse, Alexander Bell, Ignacy Łukasiewicz, Thomas Edison, Maria Skłodowska-Curie i Piotr Curie… To zaledwie kilkanaście spośród kilkuset nazwisk ludzi, dzięki którym w XX wieku człowiek stanął na Księżycu.

Południowa Korea oczarowała już miliony ludzi na całym świecie. Zasłuchujemy się w k-popie, śledzimy losy bohaterów koreańskich filmów i seriali (znanych jako dramy), korzystamy z urządzeń elektronicznych, jeździmy produkowanymi przez Koreę samochodami, a także stosujemy pochodzące stamtąd kosmetyki. A jak wygląda nasza wiedza o samym kraju?

Kobiety dominowały kiedyś w przemyśle browarniczym. Wytwarzanie piwa było domowym zajęciem, które w późnym średniowieczu przedsiębiorcze panie przeniosły na rynki europejskich miast. Niestety męska części tego biznesu wykorzystała czas inkwizycji i oskarżyła piwowarki o czarownictwo. Obraz znany nam z bajek – kobiety w szpiczastym kapeluszu, z wielkim kotłem i kotem – to w rzeczywistości obraz piwowarki.

Czy współczesne kulturowe wzorce kobiecości i męskości mogą mieć wpływ na predyspozycje do zachowań agresywnych? Co sprawia, że czasem wystarczy impuls, aby zareagować przemocą – trzasnąć drzwiami, poniżyć drugiego człowieka, a nawet go pobić? Czy wpływ na te zachowania może mieć nasza samoocena lub stosunek do otaczającego świata? To zaledwie kilka pytań, na które odpowiedzi poszukiwała dr Magdalena Bolek-Kochanowska, psycholog z Uniwersytetu Śląskiego.

Rok 2018 został ustanowiony Rokiem Praw Kobiet. 100 lat temu Polki wywalczyły prawo do szerszego udziału w życiu społecznym. To dobry pretekst, żeby porozmawiać nie tylko o prawach wyborczych, ale też o rolach społecznych, stereotypach i o tym jak powoli, lecz nieuchronnie zmienia się nasz dwupłciowy świat. Poniżej wywiad z dr Jolantą Klimczak z Zakładu Badań Kultury Współczesnej Uniwersytetu Śląskiego.

Mówimy dziś o równouprawnieniu, o dopuszczeniu kobiet do zawodów typowo męskich, o zwalczaniu dyskryminacji płacowej. Warto pamiętać, że od średniowiecza kobiety w Polsce zasiadały na tronie: jako władczynie lub żony królów i książąt. Czy potrafiły odnaleźć się w świecie mężczyzn?

Komisja Europejska zainicjowała działania zapobiegające dyskryminacji płacowej, ale i obniżające ją. Jednym z nich było uruchomienie środków finansowych na badania naukowe, których celem jest wskazanie przyczyn zjawiska, jego skutków i sposobów zapobiegania.

Dla nas, Polaków, najważniejszą i najbardziej świetlaną kobiecą postacią w świecie nauki była, jest i pewnie długo jeszcze pozostanie Maria Skłodowska-Curie. Dzień Kobiet to dobra okazja, by przypomnieć kilka innych przedstawicielek płci pięknej, które odegrały ważną rolę w środowisku naukowym, choć może dzisiaj mało kto o nich pamięta.