Ze świata nauki

Miasta, w których żyjemy, generują mnóstwo ciepła, a postępujące zmiany klimatu jeszcze dokładają do pieca. Wraz z rosnącą częstością fal upałów zjawisko stwarza zatem rosnące z roku na rok zagrożenie dla zdrowia i życia mieszkańców. O tym, czym są miejskie wyspy ciepła, jak powstają i co można zrobić, by je łagodzić, opowiada dr hab. Ewa Łupikasza, prof. UŚ, dyrektorka Instytutu Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego.

Miasto w komiksie niekoniecznie musi grać pierwsze skrzypce, ale jako stale obecny element w tle może zostać uznane za pełnoprawnego bohatera. Nierzadko przemawia do nas własnym głosem i buduje tożsamość postaci w nie mniejszym stopniu niż wypowiadane przez nie dialogi.

Na początku 2023 roku Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego wydało monografię zatytułowaną „Miasto-ogród” Żarki. Historia, której autorką jest dr hab. Dorota Malczewska-Pawelec, prof. UŚ z Instytutu Historii Uniwersytetu Śląskiego. Monografia jest pierwszą publikacją, która odtwarza dzieje jurajskiego „miasta-ogrodu”. W oparciu o rozległą bazę źródłową (m.in. Archiwa Państwowe w Częstochowie, Katowicach, Kielcach, archiwa sądów rejonowych w Częstochowie i Myszkowie, Muzeum Regionalne im. Zygmunta Krasińskiego w Złotym Potoku) powstała niezwykle fascynująca praca naukowa, która rekonstruuje nie tylko urbanistykę osady, ale przybliża także życie codzienne i atmosferę tego międzywojennego letniska.

W lipcu 2019 roku gwałtowne opady deszczu doprowadziły do miejskiej powodzi błyskawicznej w Katowicach i kilku innych miastach regionu. Z pomiarów IMGW wynikało, że w ciągu godziny spadło ponad 74 mm opadu. W wyniku ulewy nieprzejezdny był katowicki tunel, woda dostała się do piwnic i sklepów. Uszkodzone zostały ulice i samochody. Z tak intensywnymi opadami nie poradziłby sobie zapewne żaden system kanalizacji deszczowej. Są jednak rozwiązania, które mogłyby skutecznie wspomóc działanie takiego systemu. Nad jednym z nich pracuje mgr inż. Karol Mikołajewski z firmy Retencja.pl, doktorant wdrożeniowy w Szkole Doktorskiej UŚ. Razem z promotorem dr. hab. Markiem Rumanem, prof. UŚ z Wydziału Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląskiego przekonuje, dlaczego warto gromadzić i wykorzystywać wody deszczowe.

Jak zmieniają się Katowice? Dlaczego Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia jest wyjątkowa na tle innych obszarów metropolitalnych w Polsce? Co daje nam globalizacja? Na te pytania odpowiedziała dr hab. Elżbieta Zuzańska-Żyśko, prof. UŚ z Instytutu Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej.

Korty katowickiego klubu tenisowego, boisko KS Kolejarza i Torkat – pierwszy sztuczny tor łyżwiarski w Polsce, a także Bank Rzeszy, Dom Związkowy Gminy Ewangelickiej (późniejsza siedziba PZPR), wreszcie ogród botaniczny i zwierzyniec, jak również słynna willa Grundmanna – to zaledwie kilka obiektów, które mieściły się przy ulicy Bankowej – dzisiaj kojarzącej się przede wszystkim z kampusem Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

Instytut Historii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Katedra Historii Wydziału Filozoficznego (Filozofická fakulta) Uniwersytetu w Ostrawie oraz Katedra Historii Uniwersytetu Mateja Bela w Banskej Bystrici organizują międzynarodową konferencję naukową pt. „Miasto w Europie Środkowej w średniowieczu i czasach nowożytnych – prawo, instytucje, ludzie”, która odbędzie się 16 października 2019 roku na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach (ul. Bankowa 11).

28 i 29 września 2017 roku na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego odbędzie się konferencja naukowa „Miasto pod napięciem” organizowana przez Instytut Socjologii UŚ pod patronatem Oddziału Katowickiego Polskiego Towarzystwa Socjologicznego oraz Sekcji Socjologii Miasta PTS.