Ze świata nauki

W ramach misji Axiom 4 na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS), w której bierze udział polski astronauta dr inż. Sławosz Uznański-Wiśniewski, będzie realizowanych 13 eksperymentów naukowych opracowanych przez polskie firmy i uczelnie wyższe. Wśród badań, które przeprowadzi polski astronauta, znajdzie się min. projekt Yeast TardigradeGene, w który zaangażowani są naukowcy z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

Stworzenia tak niewielkich rozmiarów i podobnej budowy ciała zwykle w ogóle nie posiadają kończyn, dlatego chód niesporczaków – typowy dla dużo większych od nich owadów ­– zdumiewa naukowców.

Niesporczaki to bardzo małe zwierzęta bezkręgowe, żyjące w środowiskach wodnych. Mogą przetrwać ekstremalnie wysokie i niskie temperatury, suszę, promieniowanie kosmiczne, a nawet próżnię. Teraz naukowcy odkryli nowy gatunek niesporczaków, który jest w stanie tolerować promieniowanie ultrafioletowe (UV). Promieniowanie UV w dużych dawkach jest szkodliwe, a nawet zabójcze, dlatego używa się go do usuwania wirusów i trudnych do zabicia bakterii.

O niesporczakach mówi się bardzo często jako o zwierzętach niezniszczalnych, którym niestraszne są ani bardzo wysokie i bardzo niskie temperatury, ani długotrwałe susze, ani nawet ekspozycja na promieniowanie kosmiczne. Co kryje się za tą niezwykłą odpornością i czy na pewno nic nie jest w stanie im zaszkodzić? Na te i inne pytania odpowiada dr hab. Izabela Poprawa, prof. UŚ z Wydziału Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląskiego, która od lat przygląda się niezwykłym bezkręgowcom.