Ze świata nauki

Medycyna oferuje nam coraz lepsze narzędzia ułatwiające diagnozę i pomagające w leczeniu. Ale co z tego, skoro niechętnie chodzimy do lekarzy, a gdy się do nich udajemy, to bywa, że na skuteczną terapię jest już za późno. O roli profilaktyki – szczególnie w schorzeniach piersi, dobrej edukacji zdrowotnej wśród młodych i dorosłych – opowiada prof. dr hab. Armand Cholewka z Wydziału Nauk Ścisłych i Technicznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, który od kilkunastu lat zajmuje się wykorzystaniem metod fizycznych w diagnostyce medycznej oraz terapii, przede wszystkim zastosowaniem termowizji w medycynie. 

Nanotechnologia – jedna z najszybciej rozwijających się dyscyplin naukowych – zajmuje się strukturami, materiałami i urządzeniami w skali nanometrycznej, czyli na poziomie cząsteczek i pojedynczych atomów. Można ją zastosować w różnych dziedzinach życia, m.in. w medycynie, elektronice, transporcie i produkcji żywności. Szczególnie interesująca jest dla naukowców zajmujących się celowanymi terapiami przeciwnowotworowymi.

Badacze z Australii znaleźli sposób na skuteczne i bezpieczne przełamanie bariery krew-mózg w chemioterapii. Stworzyli nanocząstki, które potrafią dostać się do mózgu pacjenta i zaatakować chemicznie znajdującego się tam guza. Nie tylko zwiększy to skuteczność leczenia, ale też ograniczy negatywne efekty chemioterapii. Badania są na etapie przedklinicznym.

Zespół naukowców opracował nanoterapeutyk, które ma silne działanie przeciwnowotworowe.

Czy bakteria może wyleczyć nowotwór? Sama może nie, ale co, gdyby zmienić ją w uzbrojoną biohybrydę? Naukowcy z Instytutu Maxa Plancka wykorzystali fakt, że bakteria Escherichia coli chętnie zbliża się w niskotlenowe i kwaśne środowisko nowotworu. Wyposażyli ją w dwa nanokomponenty – jeden pozwala nią sterować i wzmacniać jej możliwości przemieszczania za pomocą pola magnetycznego, a drugi bezpiecznie dostarcza i na miejscu uwalnia leki chemioterapeutyczne.

Choroba nowotworowa to jeden z najbardziej złożonych problemów, z jakimi zmaga się medycyna. Od wielu lat naukowcy z całego świata próbują znaleźć skuteczne rozwiązanie zwalczające raka lub hamujące jego rozwój. Pomimo licznie stosowanych środków, które mniej lub bardziej ingerują w organizm człowieka, żaden z nich nie kwalifikuje się jako panaceum dla tej choroby.

Chyba nikogo nie trzeba przekonywać do tego, jak ważne jest poszukiwanie kolejnych aktywnych substancji leczniczych, które mogą być wykorzystywane w terapiach przeciwnowotworowych. Wiedzą o tym doskonale naukowcy z Uniwersytetu Śląskiego, prowadzący intensywne badania nad lekami i projektujący nowe substancje aktywne mogące wspierać nas w walce z nowotworami.

Mikrobiolodzy zauważyli zależność między pewnymi szczepami bakterii a chorobą nowotworową. Są takie bakterie, które wspierają lub nawet umożliwiają rozwój nowotworu (98 procent chorych na raka żołądka było zakażonych Helicobacter pylori) albo niwelują działanie leków antynowotworowych. Ale są też takie, których pojawienie się w naszym organizmie przyczynia się do regresji nowotworu albo wzmocnienia naszego układu immunologicznego.

Co roku ponad 9 milionów ludzi na całym świecie umiera z powodu nowotworów. Liczba ludzi u których diagnozuje się chorobę jest ponad dwukrotnie większa. Dlaczego pomimo tylu badań dalej nie mamy wymarzonego, zawsze działającego lekarstwa? A może odkryte przed ponad wiekiem wirusy onkolityczne mogłyby zasłużyć na to miano? Czy wirusy mające swoje sposoby na unicestwianie komórek nowotworowych, mogą okazać się skutecznym lekiem na raka?