Ze świata nauki

Badania niezaszczepionych osób hospitalizowanych z powodu COVID-19 wydają się potwierdzać teorię, że niektóre białka w krwi mogą przyczyniać się do problemów poznawczych bardzo długo po wyzdrowieniu.

W sytuacji zagrożenia życia, gdy płuca pacjenta przestają działać, można zastosować technikę ECMO (ExtraCorporeal Membrane Oxygenation). Polega ona, mówiąc najogólniej, na sztucznym dostarczaniu tlenu do organizmu i odprowadzaniu dwutlenku węgla w momencie, gdy ciało człowieka nie jest w stanie samoczynnie wykonać tej czynności. W takich przypadkach trzeba zastosować urządzenie służące pozaustrojowemu utlenowaniu krwi. Jest to układ składający się ze specjalnych pomp i oksygenatora.

Niepewność czy nerwowość towarzyszyły w różnym stopniu każdemu z nas podczas pandemii koronawirusa. Ze stresem radziliśmy sobie różnie – raz lepiej, raz gorzej. Jedni sięgali po używki, jak papierosy czy alkohol, drudzy objadali się słodyczami, a kolejni uprawiali sport.

Zespół naukowców bada walory terapeutyczne gier analogowych (np. planszówek, gier karcianych) w kontekście występowania mgły mózgowej po przebyciu choroby COVID-19. W jaki sposób gry mogą pomóc pacjentom?

Pandemia koronawirusa spowodowała, że na całym świecie wprowadzano liczne ograniczenia, aby przeciwdziałać rozprzestrzenianiu się patogenu. Zamykano szkoły, wdrożono pracę zdalną, zalecano noszenie maseczek i zachowywanie dystansu społecznego.

Rozprzestrzeniający się w nieporównywalnym do wcześniejszych wariantów wirusa SARS-CoV-2 omikron budzi wiele pytań, na które trudno odpowiedzieć, pomimo intensywnych prac naukowców na całym świecie. Gdzie powstał? Jak to możliwe, że jest tak odmienny od pozostałych – skąd w tak krótkim czasie tyle mutacji? W najnowszym tygodniku „Nature” Smriti Mallapaty zbiera najważniejsze informacje na ten temat.

Jaka jest jakość życia studentów po roku pandemii? Czy lęk przed COVID-19 ma na nią duży wpływ? Jaka jest zależność pomiędzy samowartościowaniem a jakością życia? To pytania, na które odpowiedzi starała się znaleźć dr Natalia Stępień-Lampa z Instytutu Nauk Politycznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, laureatka konkursu pn. „Swoboda badań” organizowanego w ramach Inicjatywy Doskonałości Badawczej.

Naukowcy zbadali, jaka jest skala występowania prenatalnego stresu pandemicznego u kobiet ciężarnych podczas drugiej fali pandemii COVID-19 w Polsce.

Po raz dziesiąty przyznano Breakthrough Prize – nagrody dla naukowców zmieniających świat, warte 3 miliony dolarów. Nagrody rozdawane są w trzech dziedzinach – naukach o zdrowiu, fizyce teoretycznej i matematyce. 9 września nagrodzono badaczy, których wieloletnia praca umożliwiła szybkie opracowanie szczepionek mRNA przeciw COVID-19, twórców superszybkiego zegara atomowego, bez którego niemożliwe by było odkrycie fal grawitacyjnych, i matematyka, rozwijającego teorię wiązek.

Osoby, które zaszczepiły się dwoma różnymi szczepionkami – Pfizer i Astra Zeneca – zamiast dwoma dawkami jednej z nich, częściej cierpiały z powodu lekkich efektów ubocznych, przypominających słabe przeziębienie lub grypę. NIe miały poważniejszych objawów, a jedynie występowały one częściej.

Od prawie roku zmagamy się z konsekwencjami pojawienia się koronawirusa SARS-CoV-2 wywołującego groźną chorobę o nazwie COVID-19. Dzięki mobilizacji naukowców na całym świecie opracowana została szczepionka. Czym są szczepionki, jak działają i czy należy się ich bać, wyjaśnia dr Katarzyna Kasperkiewicz, immunolog z Wydziału Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

Śmiertelność mężczyzn z powodu koronawirusa jest 1,7 razy większa niż kobiet. Chociaż w samym zakażeniu przez SARS-CoV-2 nie widać znaczących różnic - a nawet w przypadku Korei, gdzie badano dużą część populacji więcej zakażonych było kobiet - to okazuje się, że wrodzony i nabyty układ odpornościowy mężczyzn jest na COVID-19 znacznie słabiej przygotowany. Może to oznaczać, że mężczyźni i kobiety będą mieli różne szczepionki, kiedy już doczekamy się ich opracowania.

Specjalne środki ochronne znacząco ograniczyły rozprzestrzenianie się nowego koronawirusa – dowodzą naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley, którzy przeprowadzili badania dotyczące działań podjętych w sześciu krajach mocno dotkniętych epidemią: w Chinach, Korei Południowej, Iranie, USA oraz we Włoszech i Francji. Bez ich wprowadzenia zdaniem badaczy do końca kwietnia chorych byłoby ponad 500 milionów ludzi.

Dwa typy komórek w nosie – komórki kubkowe i komórki rzęskowe – zostały zidentyfikowane jako prawdopodobny punkt startowy infekcji koronawirusem SARS-CoV-2. Odkrycie może pozwolić lepiej zrozumieć jak rozprzestrzenia się patogen. Opublikowane badania są częścią wielkiego projektu Human Cell Atlas.

Cały świat czeka na szczepionkę na COVID-19. Prezydent USA naciska na firmy farmaceutyczne. Jedna z nich ogłosiła już dwa tygodnie temu, że przesłała pierwsze próbki do testów. I pomimo tego wszystkiego specjaliści WHO podkreślają, że na szczepionkę na koronawirusa będziemy musieli poczekać około 18 miesięcy. Dlaczego?