Ze świata nauki

Od 5 do 7 października we Wrocławiu odbywać się będzie World Space Week – doroczne wydarzenie o charakterze międzynarodowym, mające na celu popularyzację wiedzy na temat astronomi, astronautyki i osiągnięć ludzkości w zakresie eksploracji kosmosu.

21 maja obchodzony jest Światowy Dzień Kosmosu, który ma na celu jak najszersze rozpowszechnianie wiedzy na temat Wszechświata.

W piątek 17 listopada zainaugurowany zostanie cykl wykładów o tematyce astronomicznej „Jesienne spotkania z astronomią”.

Dzięki Kosmicznemu Teleskopowi Hubble'a naukowcy z Instytutu Maxa Plancka zaobserwowali w pasie asteroid między Marsem i Jowiszem niezwykły obiekt o niespotykanych dotąd właściwościach: dwie planetoidy orbitujące wokół siebie i równocześnie wykazujące cechy komety, w tym przede wszystkim jasny punkt i długi ogon. Pierwszy raz odkryto zjawisko łączące obie te cechy.

Voyager 1 i 2 to najdłużej przebywające w kosmosie sondy ziemskie. W sierpniu i wrześniu 2017 roku NASA świętuje 40-lecie ich wystrzelenia. Mimo iż Voyager 1 opuścił już heliosferę, a Voyager 2 zrobi to w ciągu kilku najbliższych lat, obie sondy wciąż kontaktują się z Ziemią i przesyłają dane z odległych przestrzeni kosmosu. 

Jak wynika z najnowszych badań opublikowanych w czasopiśmie „The Astronomical Journal” w naszym układzie planetarnym krąży siedmiokrotnie więcej masywnych komet niż do tej pory sądziliśmy. „Zaśmiecone” nimi są przede wszystkim peryferie Układu Słonecznego.

Od trzech lat 30 czerwca na całym świecie – a przynajmniej na całej Ziemi – obchodzony jest Dzień Asteroid, którego celem jest upowszechnienie wiedzy o asteroidach i zagrożeniu, jakie mogą stanowić dla Ziemi. Od początku projekt ten wspiera kanał telewizyjny Discovery Science.

Niezwykła obserwacja planety określanej jako „Ciepły Neptun” przynieść może przełom w rozważaniach, jak powstawały i rozwijały się planety w odległych galaktykach. Jej atmosfera uboga w ciężkie pierwiastki jest czymś zupełnie przeciwnym, niż zjawiska znane nam z naszego Układu Słonecznego.

14 i 15 maja 2017 roku w Planetarium i Obserwatorium Astronomicznym im. Mikołaja Kopernika w Chorzowie odbędzie się trzecia ogólnopolska konferencja „Geofizyka w Kosmosie”, organizowana przez studenckie koła naukowe geofizyków z Uniwersytetu Śląskiego i Akademii Górniczo-Hutniczej oraz Planetarium Śląskie.

NASA ogłosiła odkrycie systemu planetarnego składającego się z siedmiu skalistych ziemiopodobnych planet, z czego prawdopodobnie trzy znajdują się w tzw. ekostrefie (zwanej też złota strefą), czyli w takiej odległości od macierzystej gwiazdy, że prawdopodobnie istnieje tam woda w stanie ciekłym, a co za tym idzie, są korzystne warunki do pojawienia się życia.

Co roku w wigilijny wieczór wypatrujemy pierwszej gwiazdki. W najbliższym czasie ponad wszelką wątpliwość ową gwiazdką będzie planeta, najjaśniejszy po Słońcu i Księżycu obiekt na naszym niebie, czyli Wenus.

Międzynarodowy zespół astronomów VIPERS, w którego skład wchodzą polscy naukowcy, zaprezentował w połowie grudnia 2016 roku największą trójwymiarową mapę Wszechświata sprzed 7 mld lat.

Słynny brytyjski astrofizyk i kosmolog uważa, że nasze dni są policzone – chyba że ludzkość znajdzie nową planetę do życia.

Dłuższe, listopadowe noce zachęcają do prowadzenia obserwacji. Od 10 do 23 listopada na nocnym niebie będzie można podziwiać Leonidy, czyli drobiny materii wyrzuconej z komety 55P/Tempel-Tuttle. Tegoroczne maksimum tego roju meteorów przypada w noc z 17 na 18 listopada. 

W październiku 2016 roku ogólnoświatowe media obiegła informacja, że NASA ogłosiła, iż następuje zmiana znaków zodiaku - będzie ich 13, a nie jak do tej pory 12, zostanie wprowadzony znak Wężownika i "wszystko" się zmieni. Jak to zwykle w takich przypadkach bywa, możemy mówić o tzw. „kaczce dziennikarskiej” lub paranaukowej farsie. Niemniej jednak temat jest, spróbujmy zatem ten problem rozwikłać.

Przez ponad 120 lat tablice wenusjańskie z kodeksu drezdeńskiego – starożytnego majowski manuskryptu zawierającego dane astronomiczne – budziły ogromne zainteresowanie uczonych z całego świata. Dokładność obliczeń, zwłaszcza wyznaczanie swoistego roku przestępnego w kalendarzu Majów, uznawano powszechnie za godną pochwały astronomiczną dociekliwość.

Meteoryt, który spadł na Ziemię w końcu ubiegłego wieku, jest być może materią z rubieży naszego układu planetarnego oraz ważną informacją na temat sposobu jego formowania – uważają amerykańscy naukowcy.

Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii organizuje w dniach 18–20 listopada 2016 roku w Niepołomicach II Ogólnopolski Festiwal Amatorskich Filmów Astronomicznych (OFAFA).

Lądowanie na Księżycu misji Apollo 11, wciąż podważane przez zwolenników spiskowej teorii dziejów, pchnęło rywalizację amerykańsko-radziecką na zupełnie nowy tory. Z okazji rocznicy tego przełomowego wydarzenia garść ciekawostek związanych z wielkim projektem Apollo.