Ze świata nauki

Wyobraźmy sobie, że na ulicy spotykamy człowieka, który wydaje nam się znajomy. Mamy poczucie, jakbyśmy się już kiedyś spotkali, ale nie potrafimy w naszej pamięci odnaleźć szczegółów tej relacji. Co dzieje się wtedy w naszym mózgu? Jakie różnice zachodzą w procesie poznawczym w sytuacji, gdy tylko nam się wydaje, że kogoś znamy, a jakie, gdy rzeczywiście spotykamy naszego kolegę, przyjaciela, sąsiada? Jest to jedno z pytań, na które odpowiedzi szuka dr Karina Maciejewska, fizyk z Uniwersytetu Śląskiego.

Naukowcy pracujący dla amerykańskiego Narodowego Instytutu Zdrowia odkryli neurony, które sprawiają, że w trakcie snu mózg aktywnie pracuje nad zapominaniem tego, co nie jest ważne. Czy to dlatego nie pamiętamy wielu naszych snów?

Mikrobiom jelitowy, czyli wszystkie mikroorganizmy zasiedlające nasze jelita, ma silny wpływ na nasze zdrowie. Intensywnie bada się korelację między stanem mikrobiomu a występowaniem różnych chorób. Uważa się również, że mikroorganizmy zamieszkują praktycznie każdą część ludzkiego ciała. Czy w takim razie niektóre z bakterii jelitowych mogą mieć swój dom także w naszym mózgu?

Rusza właśnie Tydzień Mózgu – coroczna okazja, żeby podsumować i rozszerzyć naszą wiedzę na temat tego niezwykłego organu, którego wcale nie używamy jedynie w 10 procentach. O jego znaczeniu mówią inne procenty: chociaż stanowi nie więcej niż 2 procent masy naszego ciała, to jego dotlenienie zużywa około 20 procent naszej energii. Chcecie wiedzieć więcej? Zapraszamy na Tydzień Mózgu!

Od 11 do 14 marca 2019 roku w Centrum Informacji Naukowej i Bibliotece Akademickiej w Katowicach oraz na Wydziale Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Śląskiego odbędzie się cykl wykładów pod nazwą Tydzień Mózgu.

Komputery oparte na technologii SpiNNaker, naśladujące działanie sieci neuronowej ludzkiego mózgu, dają rezultaty zbliżone do najlepszych symulacji przeprowadzanych przez superkomputery, pomimo znacznie mniejszych nakładów finansowych i energetycznych. W testach skuteczności, szybkości i zużycia energii uzyskuje wyniki, które pokazują, że SpiNNaker może być odpowiedzią na ograniczenia i kosztowność konwencjonalnych superkomputerów w badaniu działania ludzkiego mózgu.

Badania przeprowadzone na MIT wykazały, że już 3-letnie dzieci posługują się teorią umysłu i macierzą bólu. To znaczy, że widzą w drugiej osobie niezależnie myślącą jednostkę, wnioskują o ich uczuciach i myślach na podstawie ich zachowania i potrafią współodczuwać ból.

Od 12 do 16 marca 2018 roku w Centrum Informacji Naukowej i Bibliotece Akademickiej w Katowicach będzie można posłuchać wykładów zorganizowanych w ramach Światowego Tygodnia Mózgu, w którego obchody Uniwersytet Śląski włącza się już po raz dziewiąty.

Dzięki skamieniałym szczątkom gatunku Homo sapiens naukowcom udało się odtworzyć ewolucyjne zmiany ludzkiego mózgu prowadzące do współczesnego, kolistego kształtu. Analizy oparte na zmianach wielkości i kształtu przestrzeni wewnątrzczaszkowej pokazują, że organizacja mózgu, a więc jego przypuszczalna funkcjonalność, rozwijała się stopniowo i dopiero niedawno osiągnęła współczesny kształt.

Muzyka bez wątpienia ma duży wpływ na rozwój naszego mózgu. Niektórzy twierdzą, że u zarania człowieczeństwa muzyka miała większe znaczenie niż język. Teraz badacze z Instytutu Maxa Plancka przyglądają się różnicom w pracy mózgu różnych muzyków. Jak się okazuje, po dwóch przeciwnych stronach stoją użytkownicy tego samego instrumentu – pianina – grający jazz i grający muzykę klasyczną.

Naukowcy z Columbia University dowodzą, że anoreksja nie jest wyłącznie zaburzeniem psychicznym – ma też uwarunkowania biologiczne i prowadzi do zmian w strukturze mózgu. Przy okazji badania nad tym wyjątkowo niebezpiecznym zaburzeniem żywienia pozwalają lepiej przyjrzeć się temu, jak w ogóle podejmujemy nasze decyzje żywieniowe.

Dla większości ludzi zrozumienie świata w czterech wymiarach wymaga poważnej gimnastyki umysłu. Tymczasem najnowsze badania wykorzystujące topologię algebraiczną odkrywają struktury w mózgu, które sięgają nawet do siódmego wymiaru

Dzięki najnowszym badaniom wiemy, że nauka czytania u osób dorosłych prowadzi do poważnych zmian w głębokich strukturach mózgu. Odkrycie może zmienić pogląd nauki na zakres plastyczności mózgu osób dorosłych.

Osiągnięcie mistrzostwa w zapamiętywaniu jest prostsze, niż myślisz! Według najnowszych badań metodę stosowaną przez mnemotechników do zapamiętania setek słów lub cyfr może przyswoić każdy z nas.