Ze świata nauki
paleontologia
-
Czaszka Australopiteka sprzed 3,8 miliona lat
Autor: Ryszard Knapek Opublikował: Ryszard Knapek 29 sierpnia 2019 Aktualizacja: 04 kwietnia 2025 Wyświetlenia: 34W Etiopii znaleziono prawie kompletną czaszkę Australopithecus anamensis, gatunku sprzed 3,8 miliona lat. Wedle dotychczasowych ustaleń był to gatunek z którego wyewoluował Australopithecus afarensis, którego przedstawicielem jest Lucy, najbardziej znany potencjalny przodek człowieka. Szczątkowe ślady tego hominida znajdowano już od lat 90-tych XX wieku. Teraz wreszcie, dzięki rekonstrukcji znaleziska, możemy spojrzeć mu w twarz.
-
Młody wąż w birmańskim bursztynie
Autor: Ryszard Knapek Opublikował: Ryszard Knapek 26 lipca 2018 Aktualizacja: 02 kwietnia 2025 Wyświetlenia: 25W birmańskim bursztynie wielkości ziemniaka znaleziono młodego, być może właśnie narodzonego węża. Właśnie, to znaczy 100 milionów lat temu. Niedaleko odkryto zatopioną w bursztynie skórę dorosłego osobnika. Ten jubilerski rarytas jest także niezwykle wartościowym odkryciem naukowym dla biologii ewolucyjnej, tym bardziej, że są to najstarsze okazy węży, o których wiadomo, że żyły w środowisku leśnym.
-
Nowy rekordzista wśród dinozaurów
17 lutego 2018 Aktualizacja: 11 lutego 2025 Wyświetlenia: 23W Patagonii odkopano być może najpotężniejszego dinozaura, jaki kiedykolwiek chodził po Ziemi. Swoim rozmiarem przewyższył nawet Argentynozaura, potężnego zauropoda, żyjącego w okresie wczesnej kredy. W dalekiej Patagonii, w południowej części Argentyny, grupa paleontologów odkopała szczątki dinozaura sprzed około 90 milionów lat. Rozmiary jego kości wskazują na to, że może to być nowy gatunek przewyższający wagą i rozmiarem wszystkie dotąd odkryte stworzenia żyjące na lądzie. Stworzenie, które nie ma jeszcze nazwy, mierzyło nawet do 40 metrów długości i ważyło co najmniej 80 ton. To mniej więcej tyle, ile waży 14 dorosłych samców słoni afrykańskich. Paleontolodzy, którzy pracowali przy wykopaliskach, twierdzą, że jest to największy dinozaur, jakiego dotąd znaleziono. -
Wykład „Granice współczesnej paleontologii”
06 grudnia 2017 Aktualizacja: 11 lutego 2025 Wyświetlenia: 24W środę 13 grudnia 2017 roku o godz. 15.30 w sali sympozjalnej nr III na IV piętrze w budynku Wydziału Nauk Społecznych przy ul. Bankowej 11 odbędzie się kolejny wykład w ramach osiemnastej edycji seminarium „Problem granic w filozofii i nauce”. Referat zatytułowany „Granice współczesnej paleontologii” wygłosi prof. dr hab. Michał Zatoń z Katedry Paleontologii i Stratygrafii Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego. Prof. Zatoń tak streszcza swoje wystąpienie: „Paleontologia, czyli nauka zajmująca się pozostałościami po organizmach żywych zachowanymi w zapisie kopalnym w postaci skamieniałości, ma długą tradycję w historii nauk przyrodniczych. Przez dekady paleontologia przechodziła wiele etapów rozwoju. -
Czy dinozaury mogły przetrwać do naszych czasów?
28 listopada 2017 Aktualizacja: 11 lutego 2025 Wyświetlenia: 25Koniec epoki dinozaurów był krótki i nieprzejednany. Jak jednak pokazują najnowsze badania, był też wyjątkowo nieszczęśliwym zdarzeniem, ponieważ gdyby prehistoryczna planetoida uderzyła w Ziemię niemal dowolnym innym miejscu, przerażające gady mogłyby nadal panować nad naszą planetą. Siła uderzenia planetoidy o szerokości około 10 kilometrów, która "spotkała się" z Ziemią około 66 milionów lat temu, wyżłobiła krater o średnicy 150 kilometrów na Półwyspie Jukatan w okolicy, w której dzisiaj znajduje się meksykańskie miasto Chicxulub. Uderzenie meteorytu mógł wyzwolić siłę 100 tysięcy gigaton trotylu, czyli ponad miliard razy większą, niż siła razem wziętych bomb, które zniszczyły Hiroszimę i Nagasaki. -
Odkryto skamieniałości pierwszych latających ssaków
30 sierpnia 2017 Aktualizacja: 11 lutego 2025 Wyświetlenia: 24Liczące 160 milionów lat dwie skamieniałości ssaków dowodzą, że przodkowie tej gromady żyjący w jurze ewolucyjnie posiedli umiejętność szybowania i żyli na drzewach. Maiopatagium furculiferum i Vilevolodon diplomylos wyposażeni w długie kończyny z długimi palcami oraz w przypominającą skrzydło błonę, która umożliwiała szybowanie z jednego drzewa na drugie, to najstarsi znani „szybownicy” w długiej historii ssaków. Nowe znaleziska sugerują, że praprzodkowie ssaków zaadaptowali się ewolucyjnie do latającego trybu życia 100 milionów lat wcześniej niż pierwsze ze współcześnie żyjących ssaków-lotników. -
Zidentyfikowano ważne ogniwo w ewolucji dinozaurów
Autor: Tomasz Płosa Opublikował: TP 19 kwietnia 2017 Aktualizacja: 02 kwietnia 2025 Wyświetlenia: 26Ptaki, dinozaury, krokodyle – wszystkie te grupy zwierząt miały wspólnych przodków, potem jednak nastąpił proces różnicowania i oddzielania się od jednej linii rozwojowej. Szczegóły tego procesu stanowiły dla paleontologów sporą zagadkę, głównie ze względu na bardzo małą ilość skamielin wczesnych dinozaurów. Sytuacja ta powinna się zmienić po odkryciu Teleocratera rhadinusa. W jego znalezienie zaangażowany był także polski naukowiec.
-
Odkryto gigantyczny odcisk stopy dinozaura
Opublikował: TP 31 marca 2017 Aktualizacja: 07 kwietnia 2025 Wyświetlenia: 36Niedaleko plaży Broome na Półwyspie Dampier w Australii Zachodniej na dystansie 25 kilometrów rozciąga się prawdziwy prehistoryczny skarb – rejon Walmadany to tysiące odcisków stóp dinozaurów liczących ok. 130 milionów lat i dostępnych tylko podczas odpływu.
-
Trzęsienie ziemi w świecie dinozaurów
Opublikował: Agnieszka Sikora 24 marca 2017 Aktualizacja: 07 kwietnia 2025 Wyświetlenia: 28Wyniki najnowszych badań spowodowały ogromne zamieszanie w obecnym stanie wiedzy o dinozaurach, który mamy od prawie 130 lat. Badania wprowadzają istotne zmiany w drzewie genealogicznym gadów kopalnych: przesuwają datę i miejsce ich pojawienia się na Ziemi, a także całą klasyfikację!
-
Polska kolebka dinozaurów
Autor: Agnieszka Sikora Opublikował: Agnieszka Sikora 04 listopada 2016 Aktualizacja: 07 kwietnia 2025 Wyświetlenia: 31O przełomowych badaniach w dziedzinie gadów kopalnych opowiada dr Andrzej Boczarowski, pracownik Katedry Geografii Fizycznej na Wydziale Nauk o Ziemi UŚ, a także główny projektant oraz konsultant naukowo-edukacyjny Parku Nauki i Rozrywki w Krasiejowie oraz kilku innych obiektach.
-
Dinozaury mogła zabić… sadza
Opublikował: Agnieszka Sikora 19 lipca 2016 Aktualizacja: 07 kwietnia 2025 Wyświetlenia: 33Pojawiła się nowa hipoteza dotycząca wyginięcia dinozaurów i amonitów pod koniec okresu kredowego. Została zaproponowana przez zespół badaczy z Uniwersytetu Tohoku i z Instytutu Badań Meteorologicznych Japońskiej Agencji Meteorologicznej.
-
Ssaki ucierpiały równo mocno co dinozaury
Autor: Tomasz Płosa Opublikował: TP 30 czerwca 2016 Aktualizacja: 27 marca 2025 Wyświetlenia: 29Impakt sprzed 66 milionów dotknął ssaki nawet bardziej niż gady, ale dzięki wyjątkowym zdolnościom adaptacyjnym nasi praprzodkowie błyskawicznie odbudowali populację – wynika z najnowszych badań, w których wykorzystano zapisy kopalne.
-
Paleontolodzy odkryli nowy gatunek ichtiozaura
Autor: Agnieszka Sikora Opublikował: Agnieszka Sikora 27 czerwca 2016 Aktualizacja: 02 kwietnia 2025 Wyświetlenia: 23Paleontolodzy odkryli nowy gatunek liczącego 200 milionów lat gada morskiego
-
Przepis na dinozaura (wykład)
Autor: Agnieszka Sikora Opublikował: Agnieszka Sikora 20 czerwca 2016 Aktualizacja: 08 kwietnia 2025 Wyświetlenia: 3521 czerwca 2016 roku o godz. 17.00 w Muzeum Śląskim w Katowicach (ul. T. Dobrowolskiego 1, sala H, poziom -4) odbędzie się wykład dr. Andrzeja Boczarowskiego pt. "Przepis na dinozaura".
-
Kim byli indonezyjscy hobbici?
06 kwietnia 2016 Aktualizacja: 11 lutego 2025 Wyświetlenia: 25W 2003 roku naukowcy dokonali zaskakującego odkrycia w odległej jaskini na indonezyjskiej wyspie Flores. Znaleźli oni czaszkę i szkielet dorosłej człowiekowatej samicy, która mierzyła zaledwie metr wysokości. Odkrycie to wywołało ostrą dyskusję na temat tego, czy hominin ten był oddzielnym gatunkiem, czy po prostu chorym osobnikiem współczesnego człowieka. Nowe oszacowanie wieku skamieliny wskazuje, że bardziej prawdopodobna jest ta pierwsza opcja. Hominin z Flores został oficjalnie nazwany Homo floresiensis, ale często nazywany jest również hobbitem, oczywiście ze względu na swój niski wzrost. Zanim przejdziemy do kwestii rewizji poglądów części naukowców, kilka słów poświęćmy plemieniu Hominini i w ogóle taksonowi ‘plemię’. -
„Prawie-pająk” sprzed 305 milionów lat
Autor: Tomasz Płosa Opublikował: TP 31 marca 2016 Aktualizacja: 02 kwietnia 2025 Wyświetlenia: 20We Francji odkryto skamielinę zwierzęcia, które bardzo przypomina pająka, ale nie można je jednoznacznie zakwalifikować do tego rzędu. Jednak znalezienie „prawie-pająka” rzuca nowe światło na prahistorię całej gromady pajęczaków.
-
Odkrycie polskich naukowców dotyczące kości gadów triasowych
31 marca 2016 Aktualizacja: 18 lutego 2025 Wyświetlenia: 32Interdyscyplinarny zespół naukowców opisał na łamach prestiżowego magazynu naukowego „PLOS One” skamieniałe naczynia krwionośne z zachowanymi chemicznymi śladami białek w kościach gadów triasowych mających prawie ćwierć miliarda lat. Zespół tworzą naukowcy z Uniwersytetu Śląskiego, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Polskiej Akademii Nauk oraz Parku Nauki i Ewolucji Człowieka w Krasiejowie Skamieniałe naczynia krwionośne zachowały się dzięki szybkiej mineralizacji tlenkami żelaza. Proces ten musiał być bardzo szybki, co umożliwiło przestrzenne zachowanie się tych struktur. Omawiane naczynia tworzą gęstą sieć w obrębie badanych kości gadów triasowych. Odkrycia dokonano w kościach gadów ziemnowodnych i lądowych – notozaura i tanystrofa. -
Pierwsze spotkanie neandertalczyka i człowieka
Opublikował: TP 23 lutego 2016 Aktualizacja: 31 marca 2025 Wyświetlenia: 20Wykorzystując kilka różnych metod analizy DNA, międzynarodowy zespół badawczy, którego pracami kierował dr Adam Siepel, genetyk z Cold Spring Harbor Laboratory w Laurel Hollow w stanie Nowy Jork, znalazł dowód na to, że do krzyżowania się neandertalczyków i przodków współczesnego człowieka doszło dziesiątki tysięcy lat wcześniej niż dotychczas sądzono
-
Odnaleziono nowy gatunek dinozaura… w Arktyce
Opublikował: Agnieszka Sikora 30 września 2015 Aktualizacja: 31 marca 2025 Wyświetlenia: 21Zespół badawczy składający się z naukowców z Florida State University i University of Alaska Fairbanks odkrył nowy gatunek dinozaura-dziobaka. Był roślinożerny, długi na ponad 9 metrów, potrafił przetrwać długie miesiące zimowych ciemności i prawdopodobnie doświadczył śniegu.
-
Odkrycie pierwszych kwiatów na Ziemi
Opublikował: Agnieszka Sikora 27 sierpnia 2015 Aktualizacja: 31 marca 2025 Wyświetlenia: 19Paleobotanicy, David Dilcher z Indiana University Bloomington i jego europejscy koledzy, odkryli roślinę słodkowodną pochodzącą z okresu między 125 a 130 mln lat temu. Uznali, że jest to pierwsza roślina na Ziemi, która miała kwiaty. O odkryciu poinformowano 17 sierpnia 2015 roku podczas obrad amerykańskiej Narodowej Akademii Nauk
Strona 2 z 3
