Bocian biały jest być można najbardziej „swojskim”, bliskim nam ptakiem. Kiedy pojawia się na horyzoncie, wiemy że nadeszła wiosna. Tradycja łączy go też z płodnością – w całej kulturze europejskiej, a w Polsce w szczególności powtarza się, że to bociany na swoich długich dziobach przynoszą w zawiniątkach nowonarodzone dzieci. To właśnie z tych dwóch powodów za pewne Dzień Bociana Białego ustanowiono 31 maja, w dzień poprzedzający Dzień Dziecka.

Bocian biały należy do gatunków podlegających ścisłej ochronie w Polsce i w Europie, natomiast w kategoriach Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody określany jest jako gatunek najmniejszej troski, czyli taki, który nie jest zagrożony wyginięciem. Jego ochrona ma więc charakter zapobiegawczy i służyć ma nie tylko przetrwaniu gatunku, ale głównie zachowaniu środowiska naturalnego w jego dotychczasowej formie. Tak przedstawiają to twórcy programu Natura 2000 w ramach tak zwanej dyrektywy ptasiej z 1979 roku (odnowionej w 2009 roku).

Obszar geograficzny Polski, szczególnie jej północnej części, jest idealnym środowiskiem naturalnym dla bociana białego. Klimat, ukształtowanie terenu i mała fauna bardzo sprzyja życiu tego ptaka. Dlaczego co roku około 50 tysięcy par bocianów wraca do nas po zimowej przerwie, tu gniazduje i wychowuje młode. To stanowi około jednej czwartej lub jednej piątej wszystkich przedstawicieli tego gatunku.

Siedliska bociana białego i sam gatunek uznaje za szczególnie cenny element środowiska i bardzo łatwo ulegający degradacji w środowisku zindustrializowanym. Właśnie dlatego ptak popularny kiedyś w całej Europie dziś wybiera przede wszystkim wiejskie tereny północnej Polski i podobne przestrzenie na Ukrainie, Litwie i Białorusi w których nadal można znaleźć tereny podmokłe, nieuregulowane rzeki i odpowiednią dla ich podniebienia drobną faunę. Wbrew obiegowym opiniom bociany niż żywią się wyłącznie żabami. Jadają też wiele owadów (chrząszcze, koniki polne, szarańczę i świerszcze) dżdżownice, gady, płazy, szczególnie gatunki takich żab, jak żaba wodna i żaba trawna oraz małe ssaki, takie jak nornice, krety i ryjówki. To także ta dieta sprawia, że bocian jest korzystnym sąsiadem dla człowieka – jeżeli w okolicy gospodarstwa zamieszka bocian, jest duża szansa, że wyprowadzą się stamtąd szkodniki, takie jak myszy i krety.

Bociany zimują w Afryce (jeden podgatunek w Indiach) na rozległych przestrzeniach od Afryki subsaharyjskiej po najbardziej południową część kontynentu. Lecąc tam z Europy bociany mają dobrze wybrany szlak – omijają Morze Śródziemne, nad którym nie wieją odpowiednie wiatry i lecą nad obszarami Bliskiego Wschodu. W ostatnich latach obserwatorzy zauważyli też, że w związku z lekką zimą część bocianów nie odlatuje w ogóle na południa.