Ze świata nauki
fizyka
-
Namiastka kosmosu na Ziemi – badania w misjach analogowych
27 listopada 2023 Aktualizacja: 24 marca 2025 Wyświetlenia: 35W niedalekiej przyszłości ponownie chcemy wysłać człowieka na Księżyc. Niecierpliwie też zerkamy na Marsa – kolejny przystanek na trasie eksploracji kosmosu. Przynajmniej na niektóre z wyzwań, jakie czekają przyszłych kosmicznych podróżników, odpowiedzi poszukują członkowie analogowych misji kosmicznych, w ramach których na Ziemi symulowane są warunki panujące poza naszą planetą. Jednym z miejsc, gdzie realizowane są takie misje, jest Lunares – symulowana baza kosmiczna w Pile. W jednej z misji udział wzięła Agnieszka Szczotka – studentka psychologii na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
-
Nagroda Nobla z Fizyki za 2023 rok
03 października 2023 Aktualizacja: 13 marca 2025 Wyświetlenia: 34Królewska Szwedzka Akademia Nauki zdecydowała o przyznaniu Nagrody Nobla z Fizyki dla Pierre‘a Agostini, Ferenca Krausza i Anne L’Huillier za eksperymenty generujące attosekundowe impulsy światła do badania dynamiki elektronów w materii. Przedstawiamy komunikat Akademii. Eksperymenty ze światłem pozwalają uchwycić najkrótsze chwile Troje laureatów Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki za rok 2023 zostało wyróżnionych za swoje eksperymenty, które zapewniły ludzkości nowe narzędzia do badania świata elektronów, znajdującego się wewnątrz atomów i cząsteczek. Pierre Agostini, Ferenc Krausz i Anne L’Huillier pokazali, jak wytworzyć niezwykle krótkie impulsy światła, które można wykorzystać do pomiaru szybkich procesów, w których elektrony poruszają się lub przetwarzają energię. -
Uniwersyteckie Miasteczko Naukowe 2023
Autor: Katarzyna Suchańska Opublikował: Katarzyna Suchańska 04 września 2023 Aktualizacja: 02 kwietnia 2025 Wyświetlenia: 36Od 11 do 29 września 2023 roku na Uniwersytecie Śląskim odbędą się dni otwarte w ramach Śląskiego Miasteczka Naukowego.
-
Jaka przyszłość akceleratora cząstek w CERN?
14 czerwca 2023 Aktualizacja: 13 marca 2025 Wyświetlenia: 32Główny obiekt CERN, Large Hadron Collidier (LHC), zakończy swoją misję około 2040 roku, a międzynarodowa społeczność fizyków cząstek elementarnych już pracuje nad różnymi opcjami projektowania nowego akceleratora, który zastąpi LHC. Jedną z opcji jest Future Circular Collider (FCC), który zostałby zainstalowany w tunelu o obwodzie około 90 kilometrów na głębokości od 100 do 400 metrów na terytorium Francji i Szwajcarii, przechodzącym pod Jeziorem Genewskim. Od 5 do 9 czerwca 2023 roku w Londynie odbywała się 9. konferencja Future Circular Collider (FCC), na której spotkały się setki fizyków. Naukowcy oraz dyrektor generalna CERN Fabiola Gianotti przedstawili plany dotyczące CERN i przyszłego zderzacza cząstek. -
XXIII Spotkanie Ogólnopolskiego Klubu Demonstratorów Fizyki
Autor: Katarzyna Suchańska Opublikował: KS 31 maja 2023 Aktualizacja: 04 kwietnia 2025 Wyświetlenia: 32Od 26 do 29 czerwca 2023 roku w Szczyrku będzie się odbywało XXIII Spotkanie Ogólnopolskiego Klubu Demonstratorów Fizyki.
-
Czy smartfon wytrzyma w kosmosie?
10 maja 2023 Aktualizacja: 13 marca 2025 Wyświetlenia: 33Zbliżamy się do momentu, w którym loty kosmiczne przestaną być dostępne wyłącznie dla garstki naukowców i inżynierów. Już niebawem ponownie wyślemy ludzi na Księżyc. Następnym przystankiem będzie Mars. Jak podczas tych wypraw sprawdzi się nasza elektronika? Obecność ludzi w kosmosie wiąże się z licznymi wyzwaniami i nie chodzi wyłącznie o ekstremalne warunki, jakim poza ziemską atmosferą poddawany jest organizm człowieka. Promieniowanie słoneczne, próżnia, temperatura czy stan nieważkości wpływają również na sprzęt i materiały, z których zostały zbudowane. W ramach konkursu „Swoboda badań” Inicjatywy Doskonałości Badawczej dr Iwona Lazar z Wydziału Nauk Ścisłych i Technicznych Uniwersytetu Śląskiego przyjrzała się piezoelektrykom. -
Nauka od czasów Galileusza się zmieniła
17 stycznia 2023 Aktualizacja: 13 marca 2025 Wyświetlenia: 30Rozmowa z prof. Donną Strickland – laureatką Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki w 2018 roku, która w październiku 2022 roku była gościem Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Katarzyna Balin: Katarzyna Balin: Minęły cztery lata, odkąd wraz z Gérardem Mourou i Arthurem Ashkinem otrzymała Pani Profesor Nagrodę Nobla za przełomowe wynalazki w dziedzinie fizyki laserowej. Czy spodziewała się Pani, że metoda generowania ultrakrótkich impulsów optycznych o dużej intensywności, nad którą pracowała Pani pod kierunkiem Gérarda Mourou, zostanie doceniona przez Norweski Komitet Noblowski? Donna Strickland: Kiedy opracowywaliśmy tę metodę, wiedzieliśmy, że jest ona bardzo ważna dla dziedziny fizyki laserów o dużym natężeniu. -
Co nas czeka w nauce w 2023 roku według „Nature” cz. 2
Autor: Ryszard Knapek Opublikował: Ryszard Knapek 31 grudnia 2022 Aktualizacja: 10 kwietnia 2025 Wyświetlenia: 31Zdaniem redaktorów tygodnika „Nature” rok 2023 będzie niezwykle ciekawy dla świata nauki. Pośród wielu innych nurtów badań, trzy mają wyrosnąć na najważniejsze: lądowanie na Księżycu, szczepionki mRNA oraz zmiany klimatyczne i finansowanie ich przeciwdziałaniu.
-
Co nas czeka w nauce w 2023 roku według „Nature” cz. 1
Autor: Ryszard Knapek Opublikował: Ryszard Knapek 31 grudnia 2022 Aktualizacja: 10 kwietnia 2025 Wyświetlenia: 32Zdaniem redaktorów tygodnika „Nature” rok 2023 będzie niezwykle ciekawy dla świata nauki. Pośród wielu innych nurtów badań, trzy mają wyrosnąć na najważniejsze: lądowanie na Księżycu, szczepionki mRNA oraz zmiany klimatyczne i finansowanie ich przeciwdziałaniu.
-
LIGO i Virgo w poszukiwaniu pozaziemskich inteligencji?
27 grudnia 2022 Aktualizacja: 24 marca 2025 Wyświetlenia: 34Zdaniem badaczy z grupy Applied Physics obserwatoria służące do wychwytywania i badania fal grawitacyjnych mogą także zająć się poszukiwaniem śladów pozaziemskich cywilizacji, podróżujących za pomocą technologii przyspieszenia ponadświetlnego, jak znany ze „Star Trecka” napęd warp.
-
Czy udało się stworzyć pierwszy tunel czasoprzestrzenny?
01 grudnia 2022 Aktualizacja: 24 marca 2025 Wyświetlenia: 30Naukowcy z California Institute of Technology rzekomo stworzyli pierwszy w historii tunel czasoprzestrzenny, rodzaj tunelu wymyślonego już w 1935 roku przez Alberta Einsteina i Nathana Rosena, który prowadzi z jednego miejsca do drugiego poprzez przejście w dodatkowy wymiar przestrzeni.
-
Kwantowe ataki na klasyczne kryptosystemy
15 listopada 2022 Aktualizacja: 13 marca 2025 Wyświetlenia: 31W ostatnich latach coraz częściej mówi się o komputerach kwantowych oraz kryptografii kwantowej. Czym tak naprawdę różnią się komputery kwantowe od klasycznych? Czy rzeczywiście klasyczna infrastruktura informatyczna jest bezbronna w obliczu kwantowych ataków na nasze dane? Badaniami z dziedziny fizyki informacji kwantowej zajmuje się prof. dr hab. Jerzy Dajka z Instytutu Fizyki Uniwersytetu Śląskiego. Zaczęło się od eksperymentu myślowego w 1970 roku, gdy fizyk Stephen Wiesner wpadł na pomysł, by klasyczne zabezpieczenia banknotów zastąpić kwantowymi. Nowatorska idea musiała jednak poleżeć parę dekad w szufladzie, zanim dało się jej założenia przetestować eksperymentalnie. W kwantowych pieniądzach zamiast unikatowych numerów seryjnych nadrukowanych na banknotach i widocznych dla każdego gołym okiem S. -
Nagroda Nobla w dziedzinie fizyki 2022
Autor: Ryszard Knapek Opublikował: Ryszard Knapek 04 października 2022 Aktualizacja: 02 kwietnia 2025 Wyświetlenia: 26Królewska Szwedzka Akademia Nauk ogłosiła trzech laureatów Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki za 2022 rok: Alain Aspect, John F. Clauser i Anton Zeilinger „za eksperymenty ze splątanymi fotonami, ustalenie naruszenia nierówności Bella i pionierską informatykę kwantową”.
-
Nowa struktura DNA w telomerach – krok do dłuższego życia
Autor: Ryszard Knapek Opublikował: Ryszard Knapek 18 września 2022 Aktualizacja: 02 kwietnia 2025 Wyświetlenia: 34Biofizycy z Uniwersytetu w Lejdzie odkryli nową strukturę DNA w zakończeniach chromosomów, czyli telomerach. Telomery, chociaż same nie kodują białek, odgrywają kluczową rolę w ochronie DNA i podziale komórek. Z każdym podziałem robią się jednak krótsze, a ich koniec to śmierć komórki. Dlatego każde dotyczące ich odkrycie jest na wagę życia.
-
Międzynarodowy Dzień Sprzeciwu Wobec Prób Jądrowych
Autor: Barbara Kłos Opublikował: ks 30 sierpnia 2022 Aktualizacja: 27 marca 2025 Wyświetlenia: 40Mogliśmy pomyśleć, że będzie to jedno ze świąt do zapamiętania, ale nikt nie odważyłby się ponownie użyć broni jądrowej przeciwko innym. Znamy piękne hasła „NIGDY WIĘCEJ WOJNY” i wierzymy, że są one prawdziwe. Jednak w obliczu wydarzeń z 24 lutego 2022 roku na Ukrainie zdajemy sobie sprawę, że wszystko – w tym broń nuklearna – jest możliwe – mówi dr hab. Barbara Kłos, prof. UŚ z Instytutu Fizyki Wydziału Nauk Ścisłych i Technicznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
-
Czy fizyka nicości leży u podstaw wszystkiego?
10 sierpnia 2022 Aktualizacja: 24 marca 2025 Wyświetlenia: 31Kluczem do zrozumienia pochodzenia i losów Wszechświata może być pełniejsze zrozumienie próżni. Dlaczego? Zachęcamy do przeczytania recenzji artykułu Charliego Wooda pt. "How the Physics of Nothing Underlies Everything", który ukazał się 9 sierpnia 2022 roku w "Quanta Magazine".
-
Uniwersyteckie Miasteczko Naukowe 2022
Autor: Katarzyna Suchańska Opublikował: Katarzyna Suchańska 28 lipca 2022 Aktualizacja: 02 kwietnia 2025 Wyświetlenia: 32Od 12 do 30 września 2022 Uniwersytet Otwarty w Uniwersytecie Śląskim w Katowicach organizuje Uniwersyteckie Miasteczko Naukowe.
-
W CERN odkryto trzy nowe egzotyczne cząstki
Autor: Agnieszka Sikora Opublikował: Agnieszka Sikora 06 lipca 2022 Aktualizacja: 02 kwietnia 2025 Wyświetlenia: 37Naukowcy współpracujący przy eksperymencie LHCb (ang. Large Hadron Collider beauty) „zaobserwowali” nowy rodzaj pentakwarków i po raz pierwszy w historii parę tetrakwarków. Eksperyment LHCb ma na celu odkrycie, co wydarzyło się po Wielkim Wybuchu, który pozwolił materii zbudować Wszechświat, jaki znamy dzisiaj. LHCb to jeden z ośmiu eksperymentów z dziedziny fizyki cząstek elementarnych zbierających dane w Wielkim Zderzaczu Hadronów (LHC) w CERN.
-
Rocznica śmierci Daniela Fahrenheita
Autor: Katarzyna Suchańska Opublikował: KS 04 lipca 2022 Aktualizacja: 02 kwietnia 2025 Wyświetlenia: 32Daniel Fahrenheit, jeden z najsłynniejszych odkrywców, choć był pochodzenia niemieckiego, a większość swojego życia spędził w Niderlandach, urodził się i dokonał swoich największych odkryć nigdzie indziej, jak w Gdańsku.
-
Rocznica urodzin Linusa Paulinga
Opublikował: ks 01 lipca 2022 Aktualizacja: 27 marca 2025 Wyświetlenia: 2928 lutego 1901 roku urodził się Linus Pauling, światowej klasy chemik, który dwukrotnie otrzymał Nagrodę Nobla.
Strona 2 z 11
