Ze świata nauki

NASA pracuje nad nowym teleskopem. Jego niezwykłość polega jednak na tym, że weźmie udział w misji… latającej. Zostanie umieszczony na gigantycznym balonie i wyniesiony na wysokość ponad 40 km nad powierzchnią Antarktydy.  

Wenus to druga pod względem odległości od Słońca planeta Układu Słonecznego i trzecie pod względem jasności ciało niebieskie widoczne na niebie (po Słońcu i Księżycu). Od zarania dziejów planeta intrygowała ludzi. Była znana od czasów prehistorycznych – pojawia się już na babilońskich tabliczkach zapisanych pismem klinowym w XVI wieku p.n.e.

NASA przygotowuje się do kolejnej misji związanej z eksploracją Układu Słonecznego. Jej celem będzie Tytan, największy księżyc Saturna. To wyjątkowy obiekt, bogaty w związki organiczne, otoczony gęstą atmosferą, w której zachodzą skomplikowane zjawiska pogodowe.

Głównym celem sondy kosmicznej NASA Parker Solar Probe jest badanie Słońca. Przeloty obok Wenus stworzyły jednak dodatkowe możliwości uzyskania nowych danych. Naukowcy postanowili wykorzystać jedno z urządzeń sondy do sfotografowania z orbity powierzchni planety w świetle widzialnym. W lipcu 2020 roku sonda wykonała pierwsze zdjęcia. Stały się źródłem wielu nowych informacji na temat Wenus.

Rozmowa z dr Natalią Zalewską – specjalistką w zakresie badań geologicznych Marsa z Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk (CBK PAN) na temat nowych technologii, kosmicznej ekspansji i o tym, czym jest i czym może być Mars dla ludzkości.

Po 24 grudnia 2021 roku (data startu była już kilkakrotnie przesuwana i wciąż jest niepewna) z centrum kosmicznego w Gujanie Francuskiej wystartuje rakieta Ariane 5, która wyniesie na orbitę Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba, najnowocześniejszy i najpotężniejszy teleskop kosmiczny na świecie. Jego zadaniem będzie badanie kosmicznej historii Wszechświata – od naszego Układu Słonecznego po najdalsze możliwe do zaobserwowania galaktyki. 

14 lutego 1990 roku sonda Voyager 1 odwróciła swoje kamery pokładowe i zrobiła słynne zdjęcie Ziemi z odległości 6 miliardów kilometrów. Ziemia z tej perspektywy wygląda jak kropka. Wtedy Carl Sagan powiedział niezwykle piękne i ważne słowa: "That's here, that's home, that's us". 9 listopada przypadają 87. urodziny autora tych słów. 

16 października 2021 roku NASA planuje start sondy kosmicznej Lucy. Celem jej 12-letniej podróży będą asteroidy trojańskie. To grupa planetoid krążących wokół Słońca po orbitach bardzo podobnych do orbity Jowisza. Do tej pory udało się skatalogować ponad 7 tys. takich obiektów, naukowcy zamierzają zbadać co najmniej osiem takich obiektów.

W latach 60. XX wieku znalazła się w projekcie Mercury 13, nie poleciała jednak w kosmos. Udało się to dopiero 20 lipca 2021 roku na pokładzie New Shepard. 82-letnia Wally Funk została zaproszona do misji komercyjnej przez miliardera Jeffa Bezosa.

Już tylko godziny dzielą nas od  lądowania nowej sondy kosmicznej na Czerwonej Planecie. Po pokonaniu prawie 470 milionów km, 18 lutego 2021 roku łazik Perseverance NASA kończy swoją podróż na Marsa. Aby jednak znaleźć się na powierzchni planety, musi przetrwać ostatnią trudną i niebezpieczną fazę – wejścia, zejścia i lądowania.

NASA pracuje nad nową misją kosmiczną – Psyche, której start planowany jest na sierpień 2022 roku. Jej celem będzie zbadanie bogatej w metale asteroidy Psyche 16. To jedna z większych planetoid pasa głównego (obszaru Układu Słonecznego znajdującego się między orbitami Marsa i Jowisza).

Łazik Mars 2020 Perseverance rozpoczął manewry zbliżania się do Czerwonej Planety. Obecnie znajduje się w odległości ok. 80 milionów kilometrów od celu, który ma osiągnąć 18 lutego 2021 roku. Perseverance najpierw przeleci przez atmosferę Marsa z prędkością około 19 500 km/h, by 7 minut później delikatnie (miejmy nadzieję) wylądować na powierzchni planety.

W czerwcu 2020 roku Międzynarodowa Unia Astronomiczna zatwierdziła oficjalną nazwę dla małego satelity asteroidy, który ma stać się pierwszym celem misji odchylania asteroidy. Satelita jest mniejszym z dwóch ciał w bliskim Ziemi systemie asteroid Didymos i będzie teraz odróżniany od swojego głównego obiektu nazwą Dimorphos.

Pierwsza wspólna misja NASA i SpaceX to nie tylko kosmiczne technologie zastosowane w budowie rakiety Falcon 9 czy kapsuły Dragon, to także niesztampowa realizacja myśli dizajnerskiej. Nowoczesną, a nawet rodem z filmów science fitcion ideę widzimy w projekcie skafandrów kosmicznych.

Nowe dane ujawniły, że spektakularne pierścienie Saturna znikną o 200 milionów lat wcześniej niż dotąd szacowano.

26 listopada 2018 roku na powierzchni Marsa wylądowała sonda NASA InSight. To pierwsza misja całkowicie poświęcona badaniu wnętrza Czerwonej Planety. Na pokładzie sondy znajduje się polskie urządzenie kret, którego zadaniem będzie wbicie się pod powierzchnię Marsa.

NASA kontynuuje prace nad wznowieniem operacji naukowych Kosmicznego Teleskopu Hubble'a po tym, jak 5 października 2018 roku urządzenie przeszło w tryb bezpieczny z powodu awarii żyroskopu.

Dwa maleńkie roboty skaczące bezpiecznie wylądowały na asteroidzie o nazwie Ryugu i nawet wysłały kilka fotek z nowego domu.

Od początku czerwca 2018 roku na Marsie trwa wielka burza piaskowo-pyłowa. Burza w szybkim tempie rozprzestrzeniła się na całą planetę, powodując problemy w łączności z łazikami marsjańskimi. 

Odkąd sonda kosmiczna Voyager 1 po raz pierwszy przeleciała obok Jowisza w marcu 1979 roku, naukowcy zastanawiali się nad pochodzeniem dziwnych błysków, które zauważono na planecie. To spotkanie potwierdziło istnienie błyskawic jowiszowych, których występowanie naukowcy zakładali już od dawna. Kiedy jednak sonda przeleciała obok planety, dane pokazały, że sygnały radiowe związane z błyskawicami nie pasują do sygnałów radiowych wytwarzanych przez błyskawice na Ziemi.