Ze świata nauki

Biomasa pozostaje nieodłącznym elementem rozwoju życia na Ziemi. Materia organiczna (zarówno zwierzęca, jak i roślinna) wykorzystywana jest na każdym etapie obiegu węgla w przyrodzie, począwszy od zaspokojenia podstawowych potrzeb żywych organizmów po wytwarzanie energii elektrycznej przez człowieka. Do najistotniejszych składników biomasy należą sacharydy, czyli cukry, określane również jako węglowodany, ponieważ występują one w komórkach organizmów żywych, począwszy od mikroorganizmów, a skończywszy na roślinach wyższych i ssakach. Związki te zbudowane są z atomów węgla, wodoru i tlenu, dzielą się na cukry proste (monocukry) i złożone (dwucukry i policukry). Najbardziej znanymi i rozpowszechnionymi w przyrodzie cukrami są glukoza i sacharoza (czyli popularny cukier).

Szczątki Homo erectusa z osadów płynącej na Jawie rzeki Solo, znalezione prawie 100 lat temu, nie dawały się dotąd ocenić pod względem wieku. Przez lata badacze próbowali ustalić wiek znalezionych 12 czaszek na podstawie innych szczątków fauny z tych samych warstw. Wyniki były bardzo nieprecyzyjne - od 130 do 500 tysięcy lat. Teraz międzynarodowa grupa geologów, zamiast badać szczątki, zbadała osad rzeczny, w którym je znaleziono i ustaliła ich wiek na około 100 tysięcy lat.

Protokół montrealski jest pierwszym wielkim sukcesem w walce o uratowanie planety. To międzynarodowe porozumienie z 1987 roku podpisane zostało po to, aby wyeliminować z użytku chlorofluorowęglowodory (CFC), potocznie zwane freonem, które są odpowiedzialne za powiększanie się dziury ozonowej. Najnowsze badania pokazują, że wyeliminowanie CFC powstrzymało nie tylko powiększanie się dziury ozonowej, ale także ocieplanie się planety.

14 listopada 2019 roku w Instytucie Nauk o Ziemi Wydziału Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląskiego (Sosnowiec, ul. Będzińska 60) odbędzie się XI edycja GIS Day. To międzynarodowe wydarzenie skierowane do użytkowników i pasjonatów Systemów Informacji Geograficznej (GIS).

Dr Jack Horner, 71-letni paleontolog, który zainspirował twórców słynnego filmu "Park jurajski", ogłosił właśnie projekt badawczy mający – dzięki inżynierii genetycznej – przywrócić do życia wymarłe miliony lat temu gady. Naukowcy twierdzą, że mogą zrobić to w ciągu 5–10 lat.

Na temat projektu opowiadają prof. zw. dr hab. Tadeusz Niedźwiedź z Katedry Klimatologii i prof. dr hab. Leszek Marynowski z Katedry Geochemii, Mineralogii i Petrografii na Wydziale Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego

Jeszcze do niedawna najbardziej rozpowszechnione były mapy papierowe. Każdy z nas, wyruszając w trasę, sięgał po atlas. Z czasem zaczęliśmy korzystać z nowych rozwiązań i jednocześnie angażować kolejne zmysły, aby jeszcze lepiej odbierać otaczającą nas przestrzeń. Dziś możemy dzięki mapom Google’a zobaczyć dowolne miejsce na Ziemi. Dostępne są trójwymiarowe modele łańcuchów górskich, miast czy na przykład hałd. Co zyskaliśmy, a co straciliśmy dzięki nowym technologiom?

4 czerwca 2019 roku w godz. od 10.00 do 14.00 w Bibliotece Śląskiej w Katowicach (lac Rady Europy 1) odbędzie się jubileuszowa sesja naukowa „Geografia i geografowie na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim. W 90. rocznicę założenia Oddziału Śląskiego Polskiego Towarzystwa Geograficznego w Katowicach”. 

Geolodzy i przedstawiciele innych nauk rozpoczęli oficjalne badania, których celem jest ustalenie, czy możemy ogłosić nową epokę geologiczną – antropocen, czyli epokę człowieka. Czy rzeczywiście zmieniamy świat do tego stopnia, że zostawimy po sobie wyraźny geologiczny ślad?

Aktualnym posiadaczem mistrzowskiego pasa (czyli rekordowej wagi) jest, jak wskazują najnowsze badania, niejaki Scotty – oficjalne ważenie wykazało 8 870 kilogramów.

Kolegium Indywidualnych Studiów Międzyobszarowych UŚ zaprasza na kolejne spotkanie z cyklu ISM DAJE GŁOS. Tym razem gościem będzie dr Marcin Popkiewicz, analityk megatrendów, ekspert i dziennikarz zajmujący się powiązaniami w obszarach gospodarka-energia-zasoby-środowisko, autor bestsellerów "Świat na rozdrożu", "Rewolucja energetyczna. Ale po co?" i najnowszej – "Nauka o klimacie", redaktor portali ziemianarozdrozu.pl i naukaoklimacie.pl.

Naukowcy prognozują, do końca XXI wieku zmiany klimatyczne doprowadzą do rozwoju fitoplanktonu w takim zakresie, że może to zintensyfikować barwy dzisiejszych oceanów. Regiony, gdzie dziś woda jest zielonawa, staną się zupełnie zielone, a tam, gdzie woda jest niebieska, jej kolor będzie jeszcze wyraźniejszy. Zmiany kolorów są jedynie widocznym sygnałem poważnych zmian w morskich ekosystemach.

Gemmologia – nauka o kamieniach szlachetnych i ozdobnych stosowanych w jubilerstwie i zdobnictwie – jest dyscypliną stosunkowo młodą. Jej początki sięgają końca XIX wieku, opisy kamieni szlachetnych odnaleźć można jednak już w Biblii i Odysei. Posiadanie diamentów, rubinów czy szmaragdów od starożytności było synonimem bogactwa. Diament Cullinan zdobi brytyjskie berło królewskie, Orłow umieszczony został w berle carów rosyjskich, najpiękniejsze okazy można podziwiać w muzeach.

24  grudnia 1777 roku angielski podróżnik i kartograf James Cook wylądował na wyspie położonej na samym środku Oceanu Spokojnego. Nie pytając o pozwolenie jej mieszkańców – milionów ptaków różnych gatunków – nazwał ją Wyspą Bożego Narodzenia.

3. Śląski Festiwal Nauki KATOWICE odbywać będzie się od 12 do 14 stycznia, a poprzedzi go zaplanowana na 11 stycznia VIII Noc Biologów na Uniwersytecie Śląskim

6 grudnia 2018 roku o godz. 13.00 na Wydziale Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego (ul. Będzińska 60, Sosnowiec, sala 001) odbędzie się sesja popularnonaukowa „W cieniu szczytu COP24 – w centrum polarnym”

10 grudnia 2018 roku o godz. 9.00 na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach (ul. Bankowa 11b) odbędzie się seminarium pn. „Safeguarding our Climate, Advancing our Society”.

Dr Łukasz Pawlik z Katedry Klimatologii na Wydziale Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego bada wpływ cyklonów na systemy biogeomorfologiczne i glebowe

15 listopada 2018 roku w międzywydziałowej auli przy Wydziale Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego w Sosnowcu (ul. Będzińska 60) odbędzie się dziesiąta edycja GISday na Uniwersytecie Śląskim.