Psychologia

Dr Michalina Ilska | fot. Małgorzata Dymowska
Z badań prowadzonych wśród kobiet w ciąży wynika, że ponad 80% doświadcza lęku porodowego o różnym nasileniu. Wiele z nich ze względu na zmiany społeczne musi w osamotnieniu zmierzyć się ze swoją nową rolą. Tymczasem analizy pokazują również, że wyobrażenia na temat macierzyństwa są często nierealistycznie optymistyczne. Z obserwacji naukowców wynika, że Polki oczekują ciąży radosnej, szczęśliwej, pełnej dobrych emocji. Czasami jednak czas oczekiwania na dziecko, porodu i pierwszych miesięcy jego życia jest szczególnie wymagający i trudny. Można się do niego przygotować. Jak? To jedno z ważniejszych pytań, na które odpowiada dr Michalina Ilska, psycholog z Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
Z badań prowadzonych wśród kobiet w ciąży wynika, że ponad 80% doświadcza lęku porodowego o różnym nasileniu. Wiele z nich ze względu na zmiany społeczne musi w osamotnieniu zmierzyć się ze swoją nową rolą. Tymczasem analizy pokazują również, że wyobrażenia na temat macierzyństwa są często nierealistycznie optymistyczne. Z obserwacji naukowców wynika, że Polki oczekują ciąży radosnej, szczęśliwej, pełnej dobrych emocji. Czasami jednak czas oczekiwania na dziecko, porodu i pierwszych miesięcy jego życia jest szczególnie wymagający i trudny. Można się do niego przygotować. Jak? To jedno z ważniejszych pytań, na które odpowiada dr Michalina Ilska, psycholog z Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

Dr Mariola Paruzel-Czachura, prof. UŚ | fot. Agnieszka Szymala
Dylemat wagonika to jeden z najbardziej znanych eksperymentów myślowych na świecie. Wagonik kolejki, który wyrwał się spod kontroli i pędzi po torach, a na jego drodze znajduje się pięciu ludzi przywiązanych do torów; może jednak przestawić zwrotnicę i skierować wagonik na drugi tor, do którego przywiązany jest jeden człowiek. Eksperyment został opracowany przez Philippę Foot w latach 60. XX wieku i sprowadza się do pytania o to, czy można poświęcić życie kilku osób dla uratowania jednej. Co jeśli zmodyfikujemy podstawową wersję tego dylematu moralnego i na torach ułożymy zwierzę i człowieka? Kogo częściej uratują dorośli, a kogo dzieci?
Dylemat wagonika to jeden z najbardziej znanych eksperymentów myślowych na świecie. Wagonik kolejki, który wyrwał się spod kontroli i pędzi po torach, a na jego drodze znajduje się pięciu ludzi przywiązanych do torów; może jednak przestawić zwrotnicę i skierować wagonik na drugi tor, do którego przywiązany jest jeden człowiek. Eksperyment został opracowany przez Philippę Foot w latach 60. XX wieku i sprowadza się do pytania o to, czy można poświęcić życie kilku osób dla uratowania jednej. Co jeśli zmodyfikujemy podstawową wersję tego dylematu moralnego i na torach ułożymy zwierzę i człowieka? Kogo częściej uratują dorośli, a kogo dzieci?
Dla osoby zdrowej spożywanie posiłku jest paliwem, które dodaje energii i dostarcza składników odżywczych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania. Niektórzy ludzie sięgają po duże ilości określonych produktów spożywczych w celu odczucia przyjemności z ich spożycia.
Dla osoby zdrowej spożywanie posiłku jest paliwem, które dodaje energii i dostarcza składników odżywczych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania. Niektórzy ludzie sięgają po duże ilości określonych produktów spożywczych w celu odczucia przyjemności z ich spożycia.
Niektóre nasze codzienne decyzje dotyczą nie tylko nas samych, ale również innych ludzi. Tym, co pomaga nam w podejmowaniu takich decyzji, są moduły umysłowe nazywane fundamentami moralnymi, takie jak troska, sprawiedliwość, lojalność, autorytet i czystość. Czasami jednak ludzie stają przed dylematami moralnymi, w których muszą wybierać między fundamentami.
Niektóre nasze codzienne decyzje dotyczą nie tylko nas samych, ale również innych ludzi. Tym, co pomaga nam w podejmowaniu takich decyzji, są moduły umysłowe nazywane fundamentami moralnymi, takie jak troska, sprawiedliwość, lojalność, autorytet i czystość. Czasami jednak ludzie stają przed dylematami moralnymi, w których muszą wybierać między fundamentami.

Dr Mateusz Paliga

Robot humanoidalny Pepper | fot. Alex Knight, Pexels
Dość powszechnym rozwiązaniem technologicznym stosowanym już od dłuższego czasu w przemyśle są roboty współpracujące (coboty), które towarzyszą człowiekowi. Traktowane są jako współpracownicy, a nie narzędzia umożliwiające wykonywanie obowiązków.
Dość powszechnym rozwiązaniem technologicznym stosowanym już od dłuższego czasu w przemyśle są roboty współpracujące (coboty), które towarzyszą człowiekowi. Traktowane są jako współpracownicy, a nie narzędzia umożliwiające wykonywanie obowiązków.
Naukowcy zbadali indywidualną zdolność powracania do równowagi, otwartości na doświadczenie oraz radzenia sobie z przeciwnościami.
Naukowcy zbadali indywidualną zdolność powracania do równowagi, otwartości na doświadczenie oraz radzenia sobie z przeciwnościami.
Jakie są powiązania pomiędzy różnego rodzaju cechami psychologicznymi (w tym cechami osobowości) osób pozostających w bliskich związkach a jakością ich związków i poziomem zaufania odczuwanym wobec partnera? Na te pytania starała się odpowiedzieć dr Lidia Baran z Instytutu Psychologii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
Jakie są powiązania pomiędzy różnego rodzaju cechami psychologicznymi (w tym cechami osobowości) osób pozostających w bliskich związkach a jakością ich związków i poziomem zaufania odczuwanym wobec partnera? Na te pytania starała się odpowiedzieć dr Lidia Baran z Instytutu Psychologii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
Funkcjonowanie w warunkach stresu pandemicznego może powodować rozwój syndromu wypalenia. Naukowcy z Uniwersytetu Śląskiego zbadali zjawisko wypalenia związanego z pandemią w Polsce.
Funkcjonowanie w warunkach stresu pandemicznego może powodować rozwój syndromu wypalenia. Naukowcy z Uniwersytetu Śląskiego zbadali zjawisko wypalenia związanego z pandemią w Polsce.
Naukowcy zbadali, jaka jest skala występowania prenatalnego stresu pandemicznego u kobiet ciężarnych podczas drugiej fali pandemii COVID-19 w Polsce.
Naukowcy zbadali, jaka jest skala występowania prenatalnego stresu pandemicznego u kobiet ciężarnych podczas drugiej fali pandemii COVID-19 w Polsce.

Anna Pyszkowska z Instytutu Psychologii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach | fot. archiwum prywatne A. Pyszkowskiej
Autostygmatyzacja rodzin mających dzieci ze spektrum autyzmu jest wąskim i rzadkim obszarem podejmowanym przez psychologów lub pedagogów.
Autostygmatyzacja rodzin mających dzieci ze spektrum autyzmu jest wąskim i rzadkim obszarem podejmowanym przez psychologów lub pedagogów.
