Ze świata nauki

30 maja 2017 roku o godzinie 17.00 w Bibliotce Śląskiej w Katowicach odbędzie się kolejny wykład z cyklu "Wszechnica". Wykład pod tytułem "GMO - kontrowersyja strona nauki" wygłosi prof. dr hab. Katarzyna Lisowska, biolog molekularny, pracownik Centrum Onkologii – Instytutu im. Marii Skłodowskiej-Curie Oddziału w Gliwicach. Absolwentka Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

Wygląda na to, że naukowcom udało się znaleźć ważne ogniwo w ewolucji wielorybów. Znaleziono skamieniałe pozostałości zwierzęcia, które żyło około 36,4 miliona lat temu i posiadało cechy obu istniejących dziś podrzędów waleni. Ma zarówno zęby, podobnie do współczesnych nam kaszalotów i delfinów, jak i fiszbiny, charakterystyczne dla największych wielorybów.

Badacze z Massachusetts Institute of Technology próbują rozwikłać zagadkę aneuploidii, zaburzenia genetycznego, które leży u podstaw niektórych rodzajów raka, a także zespołu Downa. Już pierwszy etap badań pozwolił zweryfikować niektóre przekonania świata nauki dotyczące raka i zarysował nowe perspektywy leczenia. Niestety, prowadzone badania odkrywają też bardziej skomplikowane niż dotąd uznawano, trudniejsze do przezwyciężenia cechy nowotworów.

Ptaki, dinozaury, krokodyle – wszystkie te grupy zwierząt miały wspólnych przodków, potem jednak nastąpił proces różnicowania i oddzielania się od jednej linii rozwojowej. Szczegóły tego procesu stanowiły dla paleontologów sporą zagadkę, głównie ze względu na bardzo małą ilość skamielin wczesnych dinozaurów. Sytuacja ta powinna się zmienić po odkryciu Teleocratera rhadinusa. W jego znalezienie zaangażowany był także polski naukowiec.

Według naukowców z Queen Mary University of London (QMUL) oraz Uniwersytetu w Liverpoolu wielkość stawonogów przebywających na wolności znacznie różni się wielkością od stawonogów przebywających w warunkach laboratoryjnych. Sądzą oni, że odpowiada za to ocieplenie klimatu.

„Nauka – niemożliwe możliwym” to hasło przewodnie szóstej już edycji konkursu fotograficznego zorganizowanego przez Uniwersytet Śląski w ramach projektu „Nauka w obiektywie”

Po raz pierwszym naukowcom udało się wpaść na trop najwcześniejszej mutacji, jaka zachodzi na drodze ludzkiego rozwoju.

Dwa lata temu w hodowli laboratoryjnej świerszcza domowego prowadzonej przez dr. Jacka Francikowskiego na Wydziale Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Śląskiego zauważono jednego osobnika o innym niż właściwy dla linii dzikiej kolorze oczu. Wśród czarnookich owadów pojawił się niespodziewanie… żółtooki mutant.

Osiągnięcie mistrzostwa w zapamiętywaniu jest prostsze, niż myślisz! Według najnowszych badań metodę stosowaną przez mnemotechników do zapamiętania setek słów lub cyfr może przyswoić każdy z nas.

Od 13 do 17 marca 2017 roku w Centrum Informacji Naukowej i Bibliotece Akademickiej w Katowicach odbywać się będą wykłady organizowane w ramach Światowego Tygodnia Mózgu 

To jak to w końcu jest z tymi wirusami? Żyją czy nie żyją? Miejmy nadzieję, że okres ich największej aktywności już za nami i z tej okazji wyjaśnijmy wreszcie, do świata jakiej przyrody – ożywionej czy nieożywionej – trzeba zaliczyć wirusy.

Rozmowa z prof. dr. hab. Jackiem Szade z Instytutu Fizyki im. Augusta Chełkowskiego Uniwersytetu Śląskiego.

Nazywa się „Zelonia australiensis” i żeruje na tamtejszych muchach, które kąsają ssaki, w tym także ludzi. Wyniki nowych badań opublikowano w czasopiśmie „PLOS Neglected Tropical Diseases” zwracają uwagę na niebezpieczeństwo związane z przemieszczaniem się pasożytów, które kiedyś były zupełnie obce najmniejszemu kontynentowi świata.

Kość ogonowa to jedyna pamiątka po czasach, kiedy nasi praprzodkowie mieli ogon. Okazuje się, że droga ewolucyjna tej części ciała jest bardziej skomplikowana niż się do tej pory wydawało.

13 stycznia 2017 roku Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Ślaskiego po raz szósty włączy się w ogólnopolską akcję Noc Biologów. Tegoroczna edycja odbywa się pod hasłem „Życie na krawędzi”.

Studenci Uniwersytetu Śląskiego, pod opieką naukową dr. Sławomira Sułowicza i mgr. Sławomira Borymskiego z Katedry Mikrobiologii, wyizolowali drożdże, które wykorzystano w produkcji piwa kraftowego.

Zespół badaczy z Uniwersytetu Ślaskiego od marca 2014 roku realizuje projekt badawczy, którego celem jest porównanie zmienności warunków termicznych w ostatnim tysiącleciu w górach Azji Środkowej i Europy Środkowej. Miejscem badań są okolice zachodniego Pamiro-Ałaju w Górach Zerawszańskich w Tadżykistanie.

O Krasiejowie, niewielkiej miejscowości w województwie opolskim, znów usłyszał cały naukowy świat. A to za sprawą kolejnego niezwykle ważnego odkrycia w dziedzinie paleontologii. Tym razem w Krasiejowie znaleziono szczątki największego wczesnotriasowego gada latającego.

Nadwrażliwości zębów na ciepło czy zimno i wynikający z niej ból to dolegliwość na pewno bardzo nieprzyjemna i jednocześnie bardzo powszechna. Ale tak właściwie to dlaczego pod wpływem na przykład gorącego napoju zęby potrafią aż tak nas rozboleć?