Nauki o ziemi
Od 28 do 30 września 2018 roku na Wydziale Nauk o ZiemiUniwersytetu Śląskiego (Sosnowiec, ul. Będzińska 60) odbywać się będzie Regionalny Zjazd Geografów, którego hasłem przewodnim będzie „Geografia wobec wyzwań regionalnych i globalnych”.
Od 28 do 30 września 2018 roku na Wydziale Nauk o ZiemiUniwersytetu Śląskiego (Sosnowiec, ul. Będzińska 60) odbywać się będzie Regionalny Zjazd Geografów, którego hasłem przewodnim będzie „Geografia wobec wyzwań regionalnych i globalnych”.
Dr Magdalena Opała-Owczarek z Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Fot. Piotr Owczarek
Dendrochronologia to stosunkowo młoda metoda naukowa z początku XX wieku polegająca na interpretacji wzoru rocznych przyrostów drzew. O zastosowaniu jej w badaniach nad klimatem i o swoich doświadczeniach naukowych opowiadam paleoklimatolog dr Magdalena Opała-Owczarek, która przekonuje, że zapisane w słojach drzew i krzewów opowieści mogą na przykład dać odpowiedź na pytanie, jak współczesne zmiany klimatyczne wpływają na roślinność Arktyki.
Dendrochronologia to stosunkowo młoda metoda naukowa z początku XX wieku polegająca na interpretacji wzoru rocznych przyrostów drzew. O zastosowaniu jej w badaniach nad klimatem i o swoich doświadczeniach naukowych opowiadam paleoklimatolog dr Magdalena Opała-Owczarek, która przekonuje, że zapisane w słojach drzew i krzewów opowieści mogą na przykład dać odpowiedź na pytanie, jak współczesne zmiany klimatyczne wpływają na roślinność Arktyki.
Dr Jacek Szczygieł z Katedry Geologii Podstawowej na Wydziale Nauk o Ziemi UŚ. Fot. Mateusz Golicz
Około 7% ogólnej powierzchni lądów pokrywają skały osadowe, które pod wpływem działania wód powierzchniowych i podziemnych ulegają rozpuszczaniu, czyli krasowieniu. Najczęściej poddają się temu wapienie, dolomity, margle, gips, anhydryt, halit. Skutkiem krasowienia są m.in. jaskinie, których naturalna rzeźba zachwyca fantastycznymi formami. Wiszące stalaktyty, wznoszące się u podłoża stalagmity czy kolumnowe stalagnaty tworzą krajobraz niemal baśniowy.
Około 7% ogólnej powierzchni lądów pokrywają skały osadowe, które pod wpływem działania wód powierzchniowych i podziemnych ulegają rozpuszczaniu, czyli krasowieniu. Najczęściej poddają się temu wapienie, dolomity, margle, gips, anhydryt, halit. Skutkiem krasowienia są m.in. jaskinie, których naturalna rzeźba zachwyca fantastycznymi formami. Wiszące stalaktyty, wznoszące się u podłoża stalagmity czy kolumnowe stalagnaty tworzą krajobraz niemal baśniowy.
Mgr Dawid Surmik, doktorant z Wydziału Nauk o Ziemi, prezentuje częściowo zachowany szkielet triasowego morskiego gada sprzed 245 mln lat. Fot. Sekcja Prasowa UŚ
Na częściowo zachowanym szkielecie morskiego gada sprzed 245 mln lat naukowcy odnaleźli drobne guzkowate narośle, które zostały zidentyfikowane jako ślady infekcji oddechowej – najpewniej gruźlicy. Jest to najstarszy dowód istnienia tej choroby zakaźnej, co oznacza m.in., że jej rodowód sięga początków ery wielkich gadów.
Na częściowo zachowanym szkielecie morskiego gada sprzed 245 mln lat naukowcy odnaleźli drobne guzkowate narośle, które zostały zidentyfikowane jako ślady infekcji oddechowej – najpewniej gruźlicy. Jest to najstarszy dowód istnienia tej choroby zakaźnej, co oznacza m.in., że jej rodowód sięga początków ery wielkich gadów.
Rekonstrukcja dewońskiej rafy koralowej, fragment wystawy pn. „Dewon – złoty wiek fauny i flory 370 mln lat temu” w Muzeum Wydziału Nauk o Ziemi UŚ Fot. Anna Dąbrowska
Profil Lahmida (Maroko) – kluczowy dla rozpoznania dewońskiej anomalii rtęciowej (2015 rok) Fot. dr Michał Rakociński
Odkąd odkryto, że wielkie wymieranie gatunków miało miejsce już pięć razy w historii Ziemi, naukowcy spierają się, jaka jest jego przyczyna. Rywalizują ze sobą dwie teorie: impaktu, czyli uderzenia w Ziemię obcego ciała i wulkanizmu, czyli czasowej zwiększonej aktywności wulkanicznej. Najsłynniejsze wymieranie pod koniec kredy przemawia za teorią impaktu, jednak teraz naukowcy pokazali, że to jednak wulkanizm towarzyszył wszystkim wymieraniom.
Odkąd odkryto, że wielkie wymieranie gatunków miało miejsce już pięć razy w historii Ziemi, naukowcy spierają się, jaka jest jego przyczyna. Rywalizują ze sobą dwie teorie: impaktu, czyli uderzenia w Ziemię obcego ciała i wulkanizmu, czyli czasowej zwiększonej aktywności wulkanicznej. Najsłynniejsze wymieranie pod koniec kredy przemawia za teorią impaktu, jednak teraz naukowcy pokazali, że to jednak wulkanizm towarzyszył wszystkim wymieraniom.
Prof. zw. dr hab. Tadeusz Niedźwiedź, kierownik Katedry Klimatologii na Wydziale Nauk o Ziemi. Fot. Małgorzata Kłoskowicz
Rozmowa z prof. zw. dr. hab. Tadeuszem Niedźwiedziem z Katedry Klimatologii na Wydziale Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego
Rozmowa z prof. zw. dr. hab. Tadeuszem Niedźwiedziem z Katedry Klimatologii na Wydziale Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego
Niektórzy w Polsce tęsknią za śniegiem i delikatnym mrozem, ale połowa mieszkańców USA jeszcze do niedawna dałaby wiele, żeby być na naszym miejscu. Ledwo przeminął zimowy cyklon, ze smagającymi niczym rózga wiatrami i wysokimi na kilkadziesiąt centymetrów zaspami śnieżnymi, a już wschodnia część Stanów Zjednoczonych musiała borykać się z nowym żywiołem – siarczystymi mrozami sięgającymi nawet -40°C.
Niektórzy w Polsce tęsknią za śniegiem i delikatnym mrozem, ale połowa mieszkańców USA jeszcze do niedawna dałaby wiele, żeby być na naszym miejscu. Ledwo przeminął zimowy cyklon, ze smagającymi niczym rózga wiatrami i wysokimi na kilkadziesiąt centymetrów zaspami śnieżnymi, a już wschodnia część Stanów Zjednoczonych musiała borykać się z nowym żywiołem – siarczystymi mrozami sięgającymi nawet -40°C.
Spitsbergen. Fot. Mariusz Grabiec
Dr Mariusz Grabiec z z Katedry Geomorfologii Uniwersytetu Śląskiego. Fot Dariusz Ignatiuk
Naukowcy zajmujący się badaniem lodowców jeszcze do niedawna stanowili środowisko nieliczne i hermetycznie zamknięte w kilku zaledwie ośrodkach na świecie. Obecnie dziedzina ta cieszy się ogromną popularnością, a grono badaczy śledzących zmiany zachodzące w kriosferze znacznie się powiększyło, czego najlepszym dowodem może być Polskie Konsorcjum Polarne.
Naukowcy zajmujący się badaniem lodowców jeszcze do niedawna stanowili środowisko nieliczne i hermetycznie zamknięte w kilku zaledwie ośrodkach na świecie. Obecnie dziedzina ta cieszy się ogromną popularnością, a grono badaczy śledzących zmiany zachodzące w kriosferze znacznie się powiększyło, czego najlepszym dowodem może być Polskie Konsorcjum Polarne.
Prof. zw. dr hab. Tadeusz Niedźwiedź z Katedry Klimatologii Uniwersytetu Śląskiego. Fot. Małgorzata Kłoskowicz
30 listopada 2017 roku o godz. 16.00 w Willi Caro w Gliwicach (ul. Dolnych Wałów 8a) odbędzie się spotkanie Polskiej Akademii Umiejętności w ramach „Wszechnicy Naukowo-Kulturalnej”. Gościem będzie prof. zw. dr hab. Tadeusz Niedźwiedź z Katedry Klimatologii Uniwersytetu Śląskiego, który wygłosi wykład pt. „Ekstremalne zjawiska pogodowe i anomalie klimatyczne”.
30 listopada 2017 roku o godz. 16.00 w Willi Caro w Gliwicach (ul. Dolnych Wałów 8a) odbędzie się spotkanie Polskiej Akademii Umiejętności w ramach „Wszechnicy Naukowo-Kulturalnej”. Gościem będzie prof. zw. dr hab. Tadeusz Niedźwiedź z Katedry Klimatologii Uniwersytetu Śląskiego, który wygłosi wykład pt. „Ekstremalne zjawiska pogodowe i anomalie klimatyczne”.
W listopadzie 2017 roku rusza kolejna edycja kampanii „PGNiG Polskie Innowacje” promującej kulturę innowacyjności na polskich uczelniach. Podczas spotkań specjaliści PGNiG zaprezentują działalność niektórych spółek oraz opowiedzą, jakich nowych rozwiązań poszukują oraz jak innowacje mogą wspierać ich rozwój.
W listopadzie 2017 roku rusza kolejna edycja kampanii „PGNiG Polskie Innowacje” promującej kulturę innowacyjności na polskich uczelniach. Podczas spotkań specjaliści PGNiG zaprezentują działalność niektórych spółek oraz opowiedzą, jakich nowych rozwiązań poszukują oraz jak innowacje mogą wspierać ich rozwój.