Biologia
W jaskini na indonezyjskiej wyspie Celebes badacze odkryli jedno z najstarszych kiedykolwiek spotkanych malowideł naściennych, którym prehistoryczni ludzie zobrazowali otaczającą ich rzeczywistość. Malowidło pochodzi sprzed co najmniej 45 500 lat i przedstawia… świnię. Malowidła są na tyle precyzyjne, że bez trudno udało się ustalić, że jest to świnia wisajska, lokalnie występująca też współcześnie.
W jaskini na indonezyjskiej wyspie Celebes badacze odkryli jedno z najstarszych kiedykolwiek spotkanych malowideł naściennych, którym prehistoryczni ludzie zobrazowali otaczającą ich rzeczywistość. Malowidło pochodzi sprzed co najmniej 45 500 lat i przedstawia… świnię. Malowidła są na tyle precyzyjne, że bez trudno udało się ustalić, że jest to świnia wisajska, lokalnie występująca też współcześnie.
Międzynarodowy zespół naukowców odkrył nowy, nieprzeciętnie mały gatunek kameleona z rodzaju Brookesia, żyjący w górskich lasach deszczowych w północnym Madagaskarze. Studium na ten temat zostało opublikowane w czasopiśmie „Scientific Reports”.
Międzynarodowy zespół naukowców odkrył nowy, nieprzeciętnie mały gatunek kameleona z rodzaju Brookesia, żyjący w górskich lasach deszczowych w północnym Madagaskarze. Studium na ten temat zostało opublikowane w czasopiśmie „Scientific Reports”.
źródło: domena publiczna - Pixabay.com
2 lutego obchodzimy Światowy Dzień Mokradeł. Jego celem jest przypomnienie, jak duże znaczenie dla przyrody i klimatu ma obecność ekosystemów utrzymujących wodę, filtrujących ją i wzmacniających bioróżnorodność.
2 lutego obchodzimy Światowy Dzień Mokradeł. Jego celem jest przypomnienie, jak duże znaczenie dla przyrody i klimatu ma obecność ekosystemów utrzymujących wodę, filtrujących ją i wzmacniających bioróżnorodność.
Zabawa kośćmi do żucia to ulubione zajęcie psów. Jeśli kość jest szczególnie wyjątkowa, pies może ją nawet zakopać. Ludziom takie zachowanie może wydawać się dziwne, dlatego warto odpowiedzieć na pytanie, po co psy inwestują tyle energii w zakopywanie cennych rzeczy?
Zabawa kośćmi do żucia to ulubione zajęcie psów. Jeśli kość jest szczególnie wyjątkowa, pies może ją nawet zakopać. Ludziom takie zachowanie może wydawać się dziwne, dlatego warto odpowiedzieć na pytanie, po co psy inwestują tyle energii w zakopywanie cennych rzeczy?
Dr Magdalena Pacwa-Płociniczak oraz dr Tomasz Płociniczak | fot. Piotr Siupka
Dr Magdalena Pacwa-Płociniczak oraz dr Tomasz Płociniczak z Wydziału Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach interesują się możliwościami wykorzystania bakterii i roślin w remediacji. Poszukują możliwie najbezpieczniejszej dla środowiska naturalnego drogi, która w sposób nieinwazyjny pozwoli oczyścić dany obszar z różnego rodzaju zanieczyszczeń.
Dr Magdalena Pacwa-Płociniczak oraz dr Tomasz Płociniczak z Wydziału Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach interesują się możliwościami wykorzystania bakterii i roślin w remediacji. Poszukują możliwie najbezpieczniejszej dla środowiska naturalnego drogi, która w sposób nieinwazyjny pozwoli oczyścić dany obszar z różnego rodzaju zanieczyszczeń.
Jedna czwarta gatunków pszczół aktywnych i raportowanych w latach 90. nie była odnotowana w ostatnich latach, pomimo tego, że znacząco wzrosła liczba takich raportów. Nie oznacza to, że wszystkie te gatunki wymarły, ale pewnie jest tak z wieloma z nich, a pozostałe stałych się na tyle rzadkie, że nie zauważa się ich obecności.
Jedna czwarta gatunków pszczół aktywnych i raportowanych w latach 90. nie była odnotowana w ostatnich latach, pomimo tego, że znacząco wzrosła liczba takich raportów. Nie oznacza to, że wszystkie te gatunki wymarły, ale pewnie jest tak z wieloma z nich, a pozostałe stałych się na tyle rzadkie, że nie zauważa się ich obecności.
Bakterie posiadają geny, które umożliwiają im dostosowanie się do dobowego cyklu światła i temperatury. Badacze, którym udało się tego dowieść, chcą teraz to wykorzystać do lepszego zrozumienia tego powszechnie występującego wśród istot zjawiska, które nazywamy czasem zegarem biologicznym.
Bakterie posiadają geny, które umożliwiają im dostosowanie się do dobowego cyklu światła i temperatury. Badacze, którym udało się tego dowieść, chcą teraz to wykorzystać do lepszego zrozumienia tego powszechnie występującego wśród istot zjawiska, które nazywamy czasem zegarem biologicznym.
8 stycznia 2021 roku w Instytucie Biologii, Biotechnologii i Ochrony Środowiska na Wydziale Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach odbędzie się dziesiąta edycja Nocy Biologów. Tematem przewdonim Nocy Biologów 2021 będzie „Człowiek i mikroorganizmy”.
8 stycznia 2021 roku w Instytucie Biologii, Biotechnologii i Ochrony Środowiska na Wydziale Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach odbędzie się dziesiąta edycja Nocy Biologów. Tematem przewdonim Nocy Biologów 2021 będzie „Człowiek i mikroorganizmy”.
Chociaż psy uchodzą za najmądrzejsze (a na pewno za najlojalniejsze!) zwierzęta, ich zdolności odbioru słów są – jak pokazują badania węgierskich naukowców – mocno ograniczone. „Najlepsi przyjaciele człowieka” nie rozróżniają wyrazów podobnych , różniących się tylko jedną głoską.
Chociaż psy uchodzą za najmądrzejsze (a na pewno za najlojalniejsze!) zwierzęta, ich zdolności odbioru słów są – jak pokazują badania węgierskich naukowców – mocno ograniczone. „Najlepsi przyjaciele człowieka” nie rozróżniają wyrazów podobnych , różniących się tylko jedną głoską.
Porównanie: młodsze i standardowe stadium. Fot. dr Monika Gajecka
Pobrane źdźbło zawierające mikrospory w odpowiednim stadium. Fot. dr Monika Gajecka
Zarodki uzyskane po 3 tygodniach kultury. Fot. dr Monika Gajecka
Wieloletnie badania pozwoliły naukowcom opracować dwa rozwiązania, dzięki którym można przyspieszyć proces otrzymywania nowych odmian jęczmienia o kilka lat. Stworzyli oni nowy sposób izolacji i inicjacji kultury in vitro mikrospor, czyli niedojrzałych ziaren pyłku, z wykorzystaniem kłosa jęczmienia, który zostaje poddany dwóm rodzajom czynników stresowych.
Wieloletnie badania pozwoliły naukowcom opracować dwa rozwiązania, dzięki którym można przyspieszyć proces otrzymywania nowych odmian jęczmienia o kilka lat. Stworzyli oni nowy sposób izolacji i inicjacji kultury in vitro mikrospor, czyli niedojrzałych ziaren pyłku, z wykorzystaniem kłosa jęczmienia, który zostaje poddany dwóm rodzajom czynników stresowych.
Zobacz także
Jak mózg wybiera to, co chce zrozumieć
Nasz mózg posiada niezwykłą umiejętność selekcjonowania tego, co słyszy. W tłumie ludzi i pośród wielu rozmów potrafimy wyłączyć szum i skupić się na tylko jednej wypowiedzi. Jak udało się ustalić, proces polega na tym, że tylko wybrane dźwięki przetwarzamy na głoski (fonemy, jak mówią neuronaukowcy), czyli jednostki mowy, z których budowane są wyrazy. W ten sposób wyselekcjonowane dźwięki zmieniamy w słowa, podczas gdy reszta pozostaje tylko dźwiękowym tłem.
- Ryszard Knapek
- RK
Badania nad anoreksją: jak mózg dokonuje wyborów żywieniowych
Naukowcy z Columbia University dowodzą, że anoreksja nie jest wyłącznie zaburzeniem psychicznym – ma też uwarunkowania biologiczne i prowadzi do zmian w strukturze mózgu. Przy okazji badania nad tym wyjątkowo niebezpiecznym zaburzeniem żywienia pozwalają lepiej przyjrzeć się temu, jak w ogóle podejmujemy nasze decyzje żywieniowe.
- Ryszard Knapek
- RK
Światowy Dzień Wiedzy na Temat Autyzmu
2 kwietnia obchodzony jest Światowy Dzień Wiedzy na Temat Autyzmu. Ustanowiony został w 2011 roku przez Zgromadzenie Ogólne ONZ. Dzień ten rozpoczyna Światowy Miesiąc Wiedzy na Temat Autyzmu, który ma zwrócić uwagę społeczeństwa na problemy i potrzeby osób z autyzmem.
- Agnieszka Sikora
- AS
Pozakomórkowe DNA wykrywa patogeny i uszkodzenia
Częstym problemem w diagnozowaniu chorób zakaźnych jest fakt, że obecność potencjalnego patogenu w organizmie człowieka niekoniecznie oznacza, że pacjent jest chory.
- Agnieszka Sikora
- AS
Badają kości do szpiku kości
Zespół naukowców z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach prowadzi pilotażowe prace badawcze na próbkach ludzkich tkanek kostnych pobranych w trakcie zabiegów protezoplastyki stawów kolanowych i biodrowych. Badają oni kości człowieka pod względem gęstości, twardości, składu chemicznego oraz powodów, przez które dochodzi do ich uszkodzeń, a w konsekwencji konieczności zabiegów endoprotezoplastyki, najczęściej stawów kolanowych i biodrowych.
- Katarzyna Suchańska
- AS