Biologia
Ból pleców jest niezwykle powszechny u ludzi, a 26% Amerykanów zgłasza co najmniej jeden pełny dzień bólu w dolnej części pleców przypadający na trzy miesiące, co potwierdza badanie z 2006 roku opisane w czasopiśmie Spine.
Ból pleców jest niezwykle powszechny u ludzi, a 26% Amerykanów zgłasza co najmniej jeden pełny dzień bólu w dolnej części pleców przypadający na trzy miesiące, co potwierdza badanie z 2006 roku opisane w czasopiśmie Spine.
Rysunek 2 David Julius użył kapsaicyny z papryczek chili do zidentyfikowania TRPV1, kanału jonowego aktywowanego przez bolesne ciepło. Zidentyfikowano dodatkowe powiązane kanały jonowe i teraz rozumiemy, jak różne temperatury mogą indukować sygnały elektryczne w układzie nerwowym.
Rysunek 1 Ilustracja przedstawiająca, jak filozof René Descartes Kartezjusz) wyobrażał sobie, jak ciepło wysyła mechaniczne sygnały do mózgu.
Rysunek 3 Patapoutian wykorzystał hodowane komórki mechanowrażliwe do zidentyfikowania kanału jonowego aktywowanego siłą mechaniczną. Po żmudnej pracy zidentyfikowano Piezo1. Na podstawie podobieństwa do Piezo1 znaleziono drugi kanał jonowy (Piezo2).
Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii przyznano w 2021 roku za "odkrycie receptorów temperatury i dotyku". Szwedzka Akademia Nauk wyróżniła dwóch badaczy (każdego po połowie). Nagrodę otrzymali David Julius z Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Francisco i Ardem Patapoutian z Howard Hughes Medical Institute w La Jolla (USA). Zapraszamy do lektury uzasadnienia przyznanej nagrody.
Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii przyznano w 2021 roku za "odkrycie receptorów temperatury i dotyku". Szwedzka Akademia Nauk wyróżniła dwóch badaczy (każdego po połowie). Nagrodę otrzymali David Julius z Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Francisco i Ardem Patapoutian z Howard Hughes Medical Institute w La Jolla (USA). Zapraszamy do lektury uzasadnienia przyznanej nagrody.
Dr Katarzyna Nowak z Wydziału Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach | fot. archiwum prywatne dr K. Nowak
Od lat intensywnie badane są genetyczne podstawy plastyczności komórek roślinnych. Poznanie mechanizmów sterujących przeprogramowaniem komórki organizmu roślinnego przyczyni się do opracowania efektywnych metod regeneracji roślin oraz ich modyfikacji genetycznej. Ta ostatnia jest potężnym narzędziem biotechnologii roślin. Niestety ważne z ekonomicznego punktu widzenia gatunki, m.in. jęczmień, kukurydza, sorgo czy ryż, są trudne w transformacji.
Od lat intensywnie badane są genetyczne podstawy plastyczności komórek roślinnych. Poznanie mechanizmów sterujących przeprogramowaniem komórki organizmu roślinnego przyczyni się do opracowania efektywnych metod regeneracji roślin oraz ich modyfikacji genetycznej. Ta ostatnia jest potężnym narzędziem biotechnologii roślin. Niestety ważne z ekonomicznego punktu widzenia gatunki, m.in. jęczmień, kukurydza, sorgo czy ryż, są trudne w transformacji.
Australijskie ropuchy w przeciągu 100 lat ewoluowały w kanibali. Ich południowoamerykańscy kuzyni nadal jednak stronią od pożerania przedstawicieli własnego gatunku.
Australijskie ropuchy w przeciągu 100 lat ewoluowały w kanibali. Ich południowoamerykańscy kuzyni nadal jednak stronią od pożerania przedstawicieli własnego gatunku.
Wszystkie żyjące współcześnie węże są potomkami zaledwie kilku gatunków, które przetrwały wielką katastrofę, spowodowaną zderzeniem z planetoidą. Wyginięcie dinozaurów i prawie wszystkich innych zwierząt morskich i lądowych otworzyło lukę w środowiskach, które pozwoliło wężom znacznie zwiększyć swoją liczebność, różnorodność i zakres występowania.
Wszystkie żyjące współcześnie węże są potomkami zaledwie kilku gatunków, które przetrwały wielką katastrofę, spowodowaną zderzeniem z planetoidą. Wyginięcie dinozaurów i prawie wszystkich innych zwierząt morskich i lądowych otworzyło lukę w środowiskach, które pozwoliło wężom znacznie zwiększyć swoją liczebność, różnorodność i zakres występowania.
Naukowcy związani z Wydziałem Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląskiego od kilku lat prowadzą badania, dzięki którym będzie można przyspieszyć hodowlę nowych odmian roślin uprawnych o dużym znaczeniu gospodarczym.
Naukowcy związani z Wydziałem Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląskiego od kilku lat prowadzą badania, dzięki którym będzie można przyspieszyć hodowlę nowych odmian roślin uprawnych o dużym znaczeniu gospodarczym.
Piąta edycja Śląskiego Festiwalu Nauki KATOWICE będzie inna niż dotychczasowe: ŚFN zainauguruje w sobotę 9 października uroczystą galą otwarcia, 10 października festiwal będzie odbywał się na terenie kampusu Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach oraz wzdłuż bulwarów Rawy, a od 11 do 15 października online. Jak co roku Przystanek Nauka objął patronat nad 5. Śląskim Festiwalem Nauki KATOWICE. Będzie nas można spotkać na dwóch przystankach stacjonarnych.
Piąta edycja Śląskiego Festiwalu Nauki KATOWICE będzie inna niż dotychczasowe: ŚFN zainauguruje w sobotę 9 października uroczystą galą otwarcia, 10 października festiwal będzie odbywał się na terenie kampusu Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach oraz wzdłuż bulwarów Rawy, a od 11 do 15 października online. Jak co roku Przystanek Nauka objął patronat nad 5. Śląskim Festiwalem Nauki KATOWICE. Będzie nas można spotkać na dwóch przystankach stacjonarnych.
Naukowcy opracowali sztuczne struktury podobne do komórek, wykorzystujące materię nieorganiczną, która autonomicznie wchłania, przetwarza i wydala różnego rodzaju cząstki, odtwarzając podstawową funkcję żywych komórek.
Naukowcy opracowali sztuczne struktury podobne do komórek, wykorzystujące materię nieorganiczną, która autonomicznie wchłania, przetwarza i wydala różnego rodzaju cząstki, odtwarzając podstawową funkcję żywych komórek.
Komórki mamuta włochatego (Mammuthus primigenius), który zmarł około 28 tys. lat temu, zaczęły wykazywać „oznaki życia” podczas przełomowego eksperymentu naukowego.
Komórki mamuta włochatego (Mammuthus primigenius), który zmarł około 28 tys. lat temu, zaczęły wykazywać „oznaki życia” podczas przełomowego eksperymentu naukowego.
Po raz dziesiąty przyznano Breakthrough Prize – nagrody dla naukowców zmieniających świat, warte 3 miliony dolarów. Nagrody rozdawane są w trzech dziedzinach – naukach o zdrowiu, fizyce teoretycznej i matematyce. 9 września nagrodzono badaczy, których wieloletnia praca umożliwiła szybkie opracowanie szczepionek mRNA przeciw COVID-19, twórców superszybkiego zegara atomowego, bez którego niemożliwe by było odkrycie fal grawitacyjnych, i matematyka, rozwijającego teorię wiązek.
Po raz dziesiąty przyznano Breakthrough Prize – nagrody dla naukowców zmieniających świat, warte 3 miliony dolarów. Nagrody rozdawane są w trzech dziedzinach – naukach o zdrowiu, fizyce teoretycznej i matematyce. 9 września nagrodzono badaczy, których wieloletnia praca umożliwiła szybkie opracowanie szczepionek mRNA przeciw COVID-19, twórców superszybkiego zegara atomowego, bez którego niemożliwe by było odkrycie fal grawitacyjnych, i matematyka, rozwijającego teorię wiązek.