Biologia
Komitet Noblowski ogłosił laureatów Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny za rok 2020. Wspólną nagrodę otrzymali Harvey J. Alter, Michael Houghton i Charles M. Rice za odkrycie wirusa zapalenia wątroby typu C.
Komitet Noblowski ogłosił laureatów Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny za rok 2020. Wspólną nagrodę otrzymali Harvey J. Alter, Michael Houghton i Charles M. Rice za odkrycie wirusa zapalenia wątroby typu C.
Od 5 do 12 października Królewska Szwedzka Akademia Nauk, Akademia Szwedzka i Norweski Komitet Noblowski przyznają Nagrody Nobla w sześciu dziedzinach: fizjologia lub medycyna, fizyka, chemia, literatura, Pokojowa Nagroda Nobla i ekonomia. Zapraszamy do zapoznania się z kalendarium tego wydarzenia. Na bieżąco będziemy relacjonować i komentować dla Państwa kolejne nagrody.
Od 5 do 12 października Królewska Szwedzka Akademia Nauk, Akademia Szwedzka i Norweski Komitet Noblowski przyznają Nagrody Nobla w sześciu dziedzinach: fizjologia lub medycyna, fizyka, chemia, literatura, Pokojowa Nagroda Nobla i ekonomia. Zapraszamy do zapoznania się z kalendarium tego wydarzenia. Na bieżąco będziemy relacjonować i komentować dla Państwa kolejne nagrody.
Nie ma jednego genu odpowiedzialnego za leworęczność. Co najmniej 41 regionów w naszych DNA jest wspólnie odpowiedzialna za to, że część osób sprawniej posługuje się lewą ręką niż prawą. Kolejnych 7 jest za to powiązana z oburęcznością.
Nie ma jednego genu odpowiedzialnego za leworęczność. Co najmniej 41 regionów w naszych DNA jest wspólnie odpowiedzialna za to, że część osób sprawniej posługuje się lewą ręką niż prawą. Kolejnych 7 jest za to powiązana z oburęcznością.
Badacze znaleźli dowody na to, że już 1,3 miliona lat temu wilki żyły w stadach i dbały o swoich pobratymców, którzy cierpieli z powodu urazów.
Badacze znaleźli dowody na to, że już 1,3 miliona lat temu wilki żyły w stadach i dbały o swoich pobratymców, którzy cierpieli z powodu urazów.
Bakterie żywiące się metanem potrafią także rozkładać jon amonowy. Bakterie, które żyją w ekstremalnych wulkanicznych warunkach, odgrywają istotną rolę w redukcji gazów cieplarnianych emitowanych w wulkanach. Ta zdolność była już znana w stosunku do metanu. Najnowsza publikacja mikrobiologów z holenderskiego Universytetu Radbouda odkrywa przed nami ich dodatkową zdolność dotyczącą jonu amonowego.
Bakterie żywiące się metanem potrafią także rozkładać jon amonowy. Bakterie, które żyją w ekstremalnych wulkanicznych warunkach, odgrywają istotną rolę w redukcji gazów cieplarnianych emitowanych w wulkanach. Ta zdolność była już znana w stosunku do metanu. Najnowsza publikacja mikrobiologów z holenderskiego Universytetu Radbouda odkrywa przed nami ich dodatkową zdolność dotyczącą jonu amonowego.
Nowy koronawirus wykorzystuje struktury w swoim RNA do infekowania komórek. Naukowcy zidentyfikowali te konfiguracje, tworząc najbardziej dokładny jak dotąd atlas genomu SARS-CoV-2.
Nowy koronawirus wykorzystuje struktury w swoim RNA do infekowania komórek. Naukowcy zidentyfikowali te konfiguracje, tworząc najbardziej dokładny jak dotąd atlas genomu SARS-CoV-2.
Co roku we wrześniu Uniwersytet Śląski otwiera swój kampus w Katowicach dla uczniów i nauczycieli szkół podstawowych i ponadpodstawowych w ramach Uniwersyteckiego Miasteczka Naukowego. To wydarzenie, na które zaproszone są zorganizowane grupy. Na mapie kampusu pojawia się kilka przystanków naukowych, co roku oferujących inne interaktywne wykłady z wybranej dziedziny. Są to: „Osobliwości Świata Fizyki”, „Biorobotyka” oraz „Niesamowita historia ludzkości”. Uczniowie mogą uczestniczyć w kilku wykładach, prowadzonych przez naukowców z Uniwersytetu Śląskiego oraz pracowników innych placówek naukowo-badawczych ze Śląska. W wykładach Uniwersyteckiego Miasteczka Naukowego co roku bierze udział ok. 17 tysięcy uczniów!
Co roku we wrześniu Uniwersytet Śląski otwiera swój kampus w Katowicach dla uczniów i nauczycieli szkół podstawowych i ponadpodstawowych w ramach Uniwersyteckiego Miasteczka Naukowego. To wydarzenie, na które zaproszone są zorganizowane grupy. Na mapie kampusu pojawia się kilka przystanków naukowych, co roku oferujących inne interaktywne wykłady z wybranej dziedziny. Są to: „Osobliwości Świata Fizyki”, „Biorobotyka” oraz „Niesamowita historia ludzkości”. Uczniowie mogą uczestniczyć w kilku wykładach, prowadzonych przez naukowców z Uniwersytetu Śląskiego oraz pracowników innych placówek naukowo-badawczych ze Śląska. W wykładach Uniwersyteckiego Miasteczka Naukowego co roku bierze udział ok. 17 tysięcy uczniów!
Toksyna, której prątek gruźlicy używa, by zaadoptować się do środowiska może być dla tej bakterii śmiertelnie niebezpieczna, jeżeli tylko uda się sztucznie utrzymać dłużej jej działanie. Gruźlica, choć w Europie prawie nie występuje, globalnie wciąż zabiera ze sobą około półtora miliona ofiar rocznie. Ponieważ coraz częściej terapia antybiotykowa okazuje się nieskuteczna, badacze szukają nowych rozwiązań.
Toksyna, której prątek gruźlicy używa, by zaadoptować się do środowiska może być dla tej bakterii śmiertelnie niebezpieczna, jeżeli tylko uda się sztucznie utrzymać dłużej jej działanie. Gruźlica, choć w Europie prawie nie występuje, globalnie wciąż zabiera ze sobą około półtora miliona ofiar rocznie. Ponieważ coraz częściej terapia antybiotykowa okazuje się nieskuteczna, badacze szukają nowych rozwiązań.
O niesporczakach mówi się bardzo często jako o zwierzętach niezniszczalnych, którym niestraszne są ani bardzo wysokie i bardzo niskie temperatury, ani długotrwałe susze, ani nawet ekspozycja na promieniowanie kosmiczne. Co kryje się za tą niezwykłą odpornością i czy na pewno nic nie jest w stanie im zaszkodzić? Na te i inne pytania odpowiada dr hab. Izabela Poprawa, prof. UŚ z Wydziału Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląskiego, która od lat przygląda się niezwykłym bezkręgowcom.
O niesporczakach mówi się bardzo często jako o zwierzętach niezniszczalnych, którym niestraszne są ani bardzo wysokie i bardzo niskie temperatury, ani długotrwałe susze, ani nawet ekspozycja na promieniowanie kosmiczne. Co kryje się za tą niezwykłą odpornością i czy na pewno nic nie jest w stanie im zaszkodzić? Na te i inne pytania odpowiada dr hab. Izabela Poprawa, prof. UŚ z Wydziału Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląskiego, która od lat przygląda się niezwykłym bezkręgowcom.
Mikrobiolodzy zauważyli zależność między pewnymi szczepami bakterii a chorobą nowotworową. Są takie bakterie, które wspierają lub nawet umożliwiają rozwój nowotworu (98 procent chorych na raka żołądka było zakażonych Helicobacter pylori) albo niwelują działanie leków antynowotworowych. Ale są też takie, których pojawienie się w naszym organizmie przyczynia się do regresji nowotworu albo wzmocnienia naszego układu immunologicznego.
Mikrobiolodzy zauważyli zależność między pewnymi szczepami bakterii a chorobą nowotworową. Są takie bakterie, które wspierają lub nawet umożliwiają rozwój nowotworu (98 procent chorych na raka żołądka było zakażonych Helicobacter pylori) albo niwelują działanie leków antynowotworowych. Ale są też takie, których pojawienie się w naszym organizmie przyczynia się do regresji nowotworu albo wzmocnienia naszego układu immunologicznego.
Zobacz także
Międzynarodowa wystawa plakatu ekologicznego „Ekoplakat”
Od 7 grudnia 2018 roku do końca stycznia 2019 roku na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego oraz w rektoracie UŚ dostępna jest ekspozycja prezentująca wybór plakatów z dwóch ostatnich edycji międzynarodowej wystawy plakatu ekologicznego „Ekoplakat”oraz zwiastun tegorocznej, na której pokazanych zostanie około stu plakatów wyselekcjonowanych spośród 1300 nadesłanych prac.
- Agnieszka Sikora
- Agnieszka Sikora
W hrabstwie Wiltshire nie tylko Stonehenge
Międzynarodowy zespół naukowców natrafił na rząd prawie 100 kamieni sprzed czterech i pół tysiąca lat. Odkrycia dokonano zaledwie dwie mile na północny wschód od słynnego kromlechu w Stonehenge
- TP
Ulica Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, czyli historia Bankowej
Budynek Wydziału Nauk Społecznych UŚ | fot. materiały UŚ
W tym miejscu kiedyś znajdował się Miejski Ogród Naukowy z ogrodem botanicznym i zwierzyńcem, dziś – budynek Wydziału Nauk Przyrodniczych UŚ | fot. materiały UŚ
Korty katowickiego klubu tenisowego, boisko KS Kolejarza i Torkat – pierwszy sztuczny tor łyżwiarski w Polsce, a także Bank Rzeszy, Dom Związkowy Gminy Ewangelickiej (późniejsza siedziba PZPR), wreszcie ogród botaniczny i zwierzyniec, jak również słynna willa Grundmanna – to zaledwie kilka obiektów, które mieściły się przy ulicy Bankowej – dzisiaj kojarzącej się przede wszystkim z kampusem Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
- Małgorzata Kłoskowicz
- Olimpia Orządała
Idea miasta-ogrodu na przykładzie Żarek
Altanka w Żarkach, jedna z pierwszych inwestycji Raczyńskich | fot. Dorota Malczewska-Pawelec
Przedwojenna willa w Żarkach | fot. Dorota Malczewska-Pawelec
Dr hab. Dorota Malczewska-Pawelec, prof. UŚ | fot. archiwum prywatne
Na początku 2023 roku Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego wydało monografię zatytułowaną „Miasto-ogród” Żarki. Historia, której autorką jest dr hab. Dorota Malczewska-Pawelec, prof. UŚ z Instytutu Historii Uniwersytetu Śląskiego. Monografia jest pierwszą publikacją, która odtwarza dzieje jurajskiego „miasta-ogrodu”. W oparciu o rozległą bazę źródłową (m.in. Archiwa Państwowe w Częstochowie, Katowicach, Kielcach, archiwa sądów rejonowych w Częstochowie i Myszkowie, Muzeum Regionalne im. Zygmunta Krasińskiego w Złotym Potoku) powstała niezwykle fascynująca praca naukowa, która rekonstruuje nie tylko urbanistykę osady, ale przybliża także życie codzienne i atmosferę tego międzywojennego letniska.
- Maria Sztuka
- Agnieszka Sikora
Nauka czyni malarstwo bardziej ekologicznym
„Landszaft 5”. Farby z roślin naturalnych, węgiel drzewny, papier ryżowy, płótno lniane, 100/100 cm | fot. archiwum dr K. Hilszczańskiej
„Landszaft 6”. Farby z roślin naturalnych, węgiel drzewny, papier ryżowy, płótno lniane, 160/120 cm | fot. archiwum dr K. Hilszczańskiej
Propagowanie ekologicznego podejścia do twórczej pracy to główny cel projektu pt. „The Garden of floral delights / Ogród polski”, realizowanego przez dr Katarzynę Hilszczańską z Instytutu Sztuk Plastycznych Uniwersytetu Śląskiego, laureatkę konkursu pn. „Swoboda badań” organizowanego w ramach Inicjatywy Doskonałości Badawczej.
- Olimpia Orządała
- Olimpia Orządała
