Historia / Archeologia

List z Ziemi Świętej do rodziny Augusta Pogorzelskiego z 1907 roku. Fot. zbiory prywatne

Ks. prof. zw. dr hab. Jerzy Myszor w Ziemi Świętej. Fot. zbiory prywatne

Panorama Jerozolimy, widok z Góry Oliwnej. Fot. Jerzy Myszor

Zamurowana Brama Złota w Jerozolimie. Fot. Jerzy Myszor

Bazylika Grobu Świętego w Jerozolimie. Fot. Agnieszka Sikora

Pielgrzymi w bazylice Grobu Świętego w Jerozolimie. Fot. Agnieszka Sikora
Temat pielgrzymek Ślązaków do Ziemi Świętej stał się celem badawczym ks. prof. zw. dr. hab. Jerzego Myszora, kierownika Katedry Teologii Patrystycznej i Historii Kościoła Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego, który skoncentrował swoją uwagę szczególnie na latach 1840–1914, dostrzegając w tym okresie znaczący wzrost pielgrzymujących do Grobu Pańskiego.
Temat pielgrzymek Ślązaków do Ziemi Świętej stał się celem badawczym ks. prof. zw. dr. hab. Jerzego Myszora, kierownika Katedry Teologii Patrystycznej i Historii Kościoła Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego, który skoncentrował swoją uwagę szczególnie na latach 1840–1914, dostrzegając w tym okresie znaczący wzrost pielgrzymujących do Grobu Pańskiego.

Dokumentacja archiwalna jazu iglizowego piętrzącego wody Gostyni pozwalającego zasilać wodą obszar oczyszczalni. Fot. Andrzej Woźnica. Copyright: Uniwersytet Śląski

Dr hab. Eugeniusz Małkowski z Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska UŚ w trakcie prac w Archiwum Państwowym w Katowicach Oddział Pszczyna. Przeglądanie dokumentów archiwalnych dotyczących Paprocan. Fot. Marek Grucka
Z roku na rok pogarsza się jakoś wody Jeziora Paprocańskiego w Tychach, jednego z najstarszych akwenów zaporowych w Polsce i popularnego miejsca wypoczynku. Naukowcy z Uniwersytetu Śląskiego postanowili rozwiązać ten problem. Nie ograniczyli się do badań środowiska, sięgnęli także do starych map i archiwów, które odkryły przed nimi ukryte tajemnice tego akwenu.
Z roku na rok pogarsza się jakoś wody Jeziora Paprocańskiego w Tychach, jednego z najstarszych akwenów zaporowych w Polsce i popularnego miejsca wypoczynku. Naukowcy z Uniwersytetu Śląskiego postanowili rozwiązać ten problem. Nie ograniczyli się do badań środowiska, sięgnęli także do starych map i archiwów, które odkryły przed nimi ukryte tajemnice tego akwenu.

Górne trzonowce trzech przodków hipopotama dobrze obrazują rosnącą wielkość tego zwierzęcia. Od góry: Kenyapotamus (10 milionów lat), Choroatherium roobii (8 milionów lat), Archaeopotamus (7 milionów lat). Photo: Jean-Renaud Boisserie.
Potężny, szybki i śmiertelnie niebezpieczny – taki jest, kiedy trzeba, król afrykańskich rzek – hipopotam. Badania odnalezionych skamieniałości przynoszą nam wiedzę o szybkim rozwoju i początku dominacji tego gatunku. Zasadniczą rolę odegrały tu zmiany klimatyczne, a przede wszystkim, pojawienie się nowych gatunków traw.
Potężny, szybki i śmiertelnie niebezpieczny – taki jest, kiedy trzeba, król afrykańskich rzek – hipopotam. Badania odnalezionych skamieniałości przynoszą nam wiedzę o szybkim rozwoju i początku dominacji tego gatunku. Zasadniczą rolę odegrały tu zmiany klimatyczne, a przede wszystkim, pojawienie się nowych gatunków traw.
Kilka metrów od tras, które przemierzają niezmierzone tłumy turystów, obsadzające ulice, kanały i place Wenecji, panuje kłująca w uszy cisza. W bazylice Santa Maria Gloriosa dei Frari nie rezydują już franciszkanie, dla których w XIII wieku zbudowano tę świątynię. Ich miejsce zajęli ludzie, którzy zdają się pozostawać w równie nabożnym skupieniu.
Kilka metrów od tras, które przemierzają niezmierzone tłumy turystów, obsadzające ulice, kanały i place Wenecji, panuje kłująca w uszy cisza. W bazylice Santa Maria Gloriosa dei Frari nie rezydują już franciszkanie, dla których w XIII wieku zbudowano tę świątynię. Ich miejsce zajęli ludzie, którzy zdają się pozostawać w równie nabożnym skupieniu.

Porównanie czaszki z Jebel Irhoud (z lewej) i współczesnego człowieka (z prawej). Credit: NHM London
Badacze z Instytutu Maxa Plancka ogłosili, że szczątki znalezione w Maroku, datowane na 315 tysięcy lat, cofają początki naszego gatunku o 100 tysięcy lat. Mogą też obalić teorię, że Homo sapiens wyewoluował wyłącznie w Afryce Wschodniej. Nowa teoria mówi o szeregu niezależnych ewolucji, które zachodziły w różnych miejscach kontynentu afrykańskiego i razem ustanowiły to, czym dziś jesteśmy.
Badacze z Instytutu Maxa Plancka ogłosili, że szczątki znalezione w Maroku, datowane na 315 tysięcy lat, cofają początki naszego gatunku o 100 tysięcy lat. Mogą też obalić teorię, że Homo sapiens wyewoluował wyłącznie w Afryce Wschodniej. Nowa teoria mówi o szeregu niezależnych ewolucji, które zachodziły w różnych miejscach kontynentu afrykańskiego i razem ustanowiły to, czym dziś jesteśmy.
Od starożytnych miast, takich jak Petra czy Jerycho, po historyczne świątynie – tysiące stanowisk archeologicznych na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej jest poważnie zagrożonych, jak informują twórcy nowej publicznej internetowej bazy danych. Konflikty zbrojne, ale także grabieże, budownictwo, rolnictwo i naturalna erozja – to wszystko sprawia, że w kolebce cywilizacji wiele bezcennych pomników i śladów przeszłości może wkrótce zniknąć.
Od starożytnych miast, takich jak Petra czy Jerycho, po historyczne świątynie – tysiące stanowisk archeologicznych na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej jest poważnie zagrożonych, jak informują twórcy nowej publicznej internetowej bazy danych. Konflikty zbrojne, ale także grabieże, budownictwo, rolnictwo i naturalna erozja – to wszystko sprawia, że w kolebce cywilizacji wiele bezcennych pomników i śladów przeszłości może wkrótce zniknąć.

Strona Atlasu. Foto: Agnieszka Pieńczak
Kilkadziesiąt metrów bieżących materiałów ważących łącznie ponad osiemset kilogramów, w tym kolekcja map z komentarzami, ponad 12 tys. fotografii wykonanych w kilkuset miejscowościach, oryginalne zielniki i wreszcie ponad 400 teczek zawierających dodatkowe kwestionariusze ankiet – to unikatowy w skali europejskiej zbiór tworzący Polski Atlas Etnograficzny.
Kilkadziesiąt metrów bieżących materiałów ważących łącznie ponad osiemset kilogramów, w tym kolekcja map z komentarzami, ponad 12 tys. fotografii wykonanych w kilkuset miejscowościach, oryginalne zielniki i wreszcie ponad 400 teczek zawierających dodatkowe kwestionariusze ankiet – to unikatowy w skali europejskiej zbiór tworzący Polski Atlas Etnograficzny.
30 czerwca i 1 lipca 2017 roku w Instytucie Kultur i Literatur Anglojęzycznych na Wydziale Filologicznym w Sosnowcu odbywać się będzie międzynarodowa konferencja naukowa pt. „Corpus HistoricUS: the Body in/of History” współorganizowana przez doktoranckie koło naukowe H/Story.
30 czerwca i 1 lipca 2017 roku w Instytucie Kultur i Literatur Anglojęzycznych na Wydziale Filologicznym w Sosnowcu odbywać się będzie międzynarodowa konferencja naukowa pt. „Corpus HistoricUS: the Body in/of History” współorganizowana przez doktoranckie koło naukowe H/Story.
W ostatnim czasie (kwiecień 2017) opublikowano interesujące badania na temat gatunku człowieka kopalnianego nazwanego Homo nalendi, odkrytego w 2013 roku w Afryce południowej. Analiza jego czaszki pokazała, że miał niewielki, ale bardzo dobrze rozwinięty mózg. Od dawna wiemy, że Homo sapiens nie był jedynym ludzkim gatunkiem, a ewolucja człowieka nie przebiegała jedną prostą linią. Oto przegląd kilku najważniejszych gatunków człowieka.
W ostatnim czasie (kwiecień 2017) opublikowano interesujące badania na temat gatunku człowieka kopalnianego nazwanego Homo nalendi, odkrytego w 2013 roku w Afryce południowej. Analiza jego czaszki pokazała, że miał niewielki, ale bardzo dobrze rozwinięty mózg. Od dawna wiemy, że Homo sapiens nie był jedynym ludzkim gatunkiem, a ewolucja człowieka nie przebiegała jedną prostą linią. Oto przegląd kilku najważniejszych gatunków człowieka.
Wszyscy wiedzą, czym jest amerykańskie Muzeum Historii Naturalnej w Nowym Jorku. Wszyscy znają tyranozaura, który wita zwiedzających, a od czasu do czasu ożywa w hollywoodzkich produkcjach. Na świecie jest jednak o wiele więcej fascynujących miejsc, w których zebrano naukowe doświadczenia i eksponaty. Oto pięć z nich, rozsianych po świecie i bardzo różnych.
Wszyscy wiedzą, czym jest amerykańskie Muzeum Historii Naturalnej w Nowym Jorku. Wszyscy znają tyranozaura, który wita zwiedzających, a od czasu do czasu ożywa w hollywoodzkich produkcjach. Na świecie jest jednak o wiele więcej fascynujących miejsc, w których zebrano naukowe doświadczenia i eksponaty. Oto pięć z nich, rozsianych po świecie i bardzo różnych.
