Historia / Archeologia
Jaki był mieszkaniec XII-wiecznego Konstantynopola? To zazwyczaj dobrze wykształcony chrześcijanin znający starożytną literaturę grecką i nią zafascynowany. Mówił po grecku i miał też greckie poczucie humoru. Gdy chciał kogoś obrazić, nazywał go pijanym mężczyzną bez brody. Nie znał łaciny, bo jej nie potrzebował, a mimo to nazywał siebie Rzymianinem. Sprzeczności te dobrze oddaje słowo „ρωμιοσύνη” oznaczające zarazem „rzymskość” i „greckość”.
Jaki był mieszkaniec XII-wiecznego Konstantynopola? To zazwyczaj dobrze wykształcony chrześcijanin znający starożytną literaturę grecką i nią zafascynowany. Mówił po grecku i miał też greckie poczucie humoru. Gdy chciał kogoś obrazić, nazywał go pijanym mężczyzną bez brody. Nie znał łaciny, bo jej nie potrzebował, a mimo to nazywał siebie Rzymianinem. Sprzeczności te dobrze oddaje słowo „ρωμιοσύνη” oznaczające zarazem „rzymskość” i „greckość”.
Koncepcja matematycznego zera – powiązanie wartości z tym symbolem oznaczającym brak – jest czymś używanym powszechnie, jednym z filarów myślenia matematycznego. A jednak, historia początków tej idei jest jak dotąd wielką zagadką. Badacze z Oxfordu przebadali hinduski manuskrypt, na którym pojawia się ten symbol i okazało się, że jest o 500 lat starszy niż zakładano.
Koncepcja matematycznego zera – powiązanie wartości z tym symbolem oznaczającym brak – jest czymś używanym powszechnie, jednym z filarów myślenia matematycznego. A jednak, historia początków tej idei jest jak dotąd wielką zagadką. Badacze z Oxfordu przebadali hinduski manuskrypt, na którym pojawia się ten symbol i okazało się, że jest o 500 lat starszy niż zakładano.
Grupa kanadyjskich naukowców odkryła ślady ludzkiej osady istniejącej krótko około 14 tysięcy lat temu na jednej z wysp na kanadyjskim zachodnim wybrzeżu. Niepodziewanie potwierdziło to szczegóły jednej z legend ludu Heiltsuk, którego protoplaści mieli przetrwać epokę lodowcową w krainie, która nigdy nie zamarzła.
Grupa kanadyjskich naukowców odkryła ślady ludzkiej osady istniejącej krótko około 14 tysięcy lat temu na jednej z wysp na kanadyjskim zachodnim wybrzeżu. Niepodziewanie potwierdziło to szczegóły jednej z legend ludu Heiltsuk, którego protoplaści mieli przetrwać epokę lodowcową w krainie, która nigdy nie zamarzła.
Od 25 do 29 września 2017 roku między godz. 10.10 a 12.00 na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego (Katowice, ul. Bankowa 11) odbędą się cztery sesje wykładów pt. „Niesamowita historia ludzkości”. Wydarzenie, adresowane do uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, jest jednym z elementów Uniwersyteckiego Miasteczka Naukowego.
Od 25 do 29 września 2017 roku między godz. 10.10 a 12.00 na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego (Katowice, ul. Bankowa 11) odbędą się cztery sesje wykładów pt. „Niesamowita historia ludzkości”. Wydarzenie, adresowane do uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, jest jednym z elementów Uniwersyteckiego Miasteczka Naukowego.
Naukowcy z kilku polskich ośrodków dokonali znaleziska, które ma duże znacznie w badaniu prahistorii człowieka. Odkryli na Krecie ślady stóp istoty dwunożnej sprzed około 5,7 miliona lat. To najstarsze takie znalezisko na świecie. Na dodatek znajduje się poza Afryką, gdzie najczęściej lokalizowano ośrodki życia humanoidów i gdzie prawdopodobnie urodził się też pierwszy Homo sapiens.
Naukowcy z kilku polskich ośrodków dokonali znaleziska, które ma duże znacznie w badaniu prahistorii człowieka. Odkryli na Krecie ślady stóp istoty dwunożnej sprzed około 5,7 miliona lat. To najstarsze takie znalezisko na świecie. Na dodatek znajduje się poza Afryką, gdzie najczęściej lokalizowano ośrodki życia humanoidów i gdzie prawdopodobnie urodził się też pierwszy Homo sapiens.
Okładka książki
Od 11 tysięcy lat ludzkość wciąż nie może się zdecydować, czy lepiej jest jeść świnie czy się z nimi zaprzyjaźnić. Oto prawdziwie ludzki, nieco przerażający paradoks: globalnemu przemysłowi wieprzowemu przeciwstawić można występujące od dawna w kulturach na całym świecie tradycje traktowania świń jak ludzkich towarzyszy.
Od 11 tysięcy lat ludzkość wciąż nie może się zdecydować, czy lepiej jest jeść świnie czy się z nimi zaprzyjaźnić. Oto prawdziwie ludzki, nieco przerażający paradoks: globalnemu przemysłowi wieprzowemu przeciwstawić można występujące od dawna w kulturach na całym świecie tradycje traktowania świń jak ludzkich towarzyszy.
Uważana przez wielu za ósmy cud świata starożytnego terakotowa armia od momentu odkrycia w latach 70. XX wieku budzi ogromne zainteresowanie ludzi nauki. Ostatnio wnikliwej analizie poddano glinę, z jakiej wykonano ten niezwykły zbiór figur naturalnej wielkości.
Uważana przez wielu za ósmy cud świata starożytnego terakotowa armia od momentu odkrycia w latach 70. XX wieku budzi ogromne zainteresowanie ludzi nauki. Ostatnio wnikliwej analizie poddano glinę, z jakiej wykonano ten niezwykły zbiór figur naturalnej wielkości.
Badania nad historią religii są dziś ważnym elementem pracy naukowej teologów. Formowanie się chrześcijaństwa w ostatnich wiekach starożytności to przedmiot szczególnie trudnych badań, który wymaga intensywnej współpracy filologów, teologów i historyków. Powołane do życia na Uniwersytecie Śląskim Centrum Studiów nad Gnostycyzmem i Doktrynami Pokrewnymi podejmuje się takiej pracy, powoli odkrywając przed nami czasy fascynujące swoją intensywnością i różnorodnością.
Badania nad historią religii są dziś ważnym elementem pracy naukowej teologów. Formowanie się chrześcijaństwa w ostatnich wiekach starożytności to przedmiot szczególnie trudnych badań, który wymaga intensywnej współpracy filologów, teologów i historyków. Powołane do życia na Uniwersytecie Śląskim Centrum Studiów nad Gnostycyzmem i Doktrynami Pokrewnymi podejmuje się takiej pracy, powoli odkrywając przed nami czasy fascynujące swoją intensywnością i różnorodnością.
Choć archeologia interesuję się starożytnymi pismami od co najmniej 200 lat, a współczesna technologia podejmuje się rozszyfrowania nawet najbardziej skomplikowanych kodów, wciąż jeszcze pozostają starożytne języki i systemy pisma, których nie potrafimy odczytać. Najczęściej brakuje punktu zaczepienia – innego języka albo zasobu informacji, z którymi możemy te języki i pisma zestawić.
Choć archeologia interesuję się starożytnymi pismami od co najmniej 200 lat, a współczesna technologia podejmuje się rozszyfrowania nawet najbardziej skomplikowanych kodów, wciąż jeszcze pozostają starożytne języki i systemy pisma, których nie potrafimy odczytać. Najczęściej brakuje punktu zaczepienia – innego języka albo zasobu informacji, z którymi możemy te języki i pisma zestawić.
Czaszka psa sprzed 5 tysięcy lat znaleziona w Irlandii. Foto: Amelie Scheu
Badacze od dawna śledzą początki historii współczesnego psa. Najnowsze badania świadczą o tym, że do udomowienia doszło tylko raz, między 20 a 40 tysięcy lat temu.
Badacze od dawna śledzą początki historii współczesnego psa. Najnowsze badania świadczą o tym, że do udomowienia doszło tylko raz, między 20 a 40 tysięcy lat temu.