Historia / Archeologia
Prof. zw. dr hab. Wiesław Kaczanowicz z Instytutu Historii Uniwersytetu Śląskiego Fot. Sekcja Prasowa UŚ
Cztery monety rzymskie, na awersach których można zobaczyć różne modne w danym okresie fryzury. Foto: Sekcja prasowa UŚ
Kształty nosów cesarzy, starannie upięte fryzury ich żon, tajemniczo wyglądające napisy i znaki, mityczne postaci oraz dziwne przedmioty czy sceny walki – to tylko kilka przykładów bogactwa ikonograficznego starożytnych monet. Nawet najdrobniejszy szczegół może mieć znaczenie dla ich interpretacji. O tym, jak „czytać” aureusy, kwinary czy asy rzymskie opowiada prof. zw. dr hab. Wiesław Kaczanowicz, kierownik Zakładu Historii Starożytnej Uniwersytetu Śląskiego.
Kształty nosów cesarzy, starannie upięte fryzury ich żon, tajemniczo wyglądające napisy i znaki, mityczne postaci oraz dziwne przedmioty czy sceny walki – to tylko kilka przykładów bogactwa ikonograficznego starożytnych monet. Nawet najdrobniejszy szczegół może mieć znaczenie dla ich interpretacji. O tym, jak „czytać” aureusy, kwinary czy asy rzymskie opowiada prof. zw. dr hab. Wiesław Kaczanowicz, kierownik Zakładu Historii Starożytnej Uniwersytetu Śląskiego.
W jaskini Blombos w Afryce Południowej znaleziono fragment nastarszego znanego nam rysunku. Krzyżujące się linie, narysowane przy pomocy ochry na niewielkim kamieniu, pozostawił po sobie nieznany artysta sprzed 73 tysięcy lat. Chociaż nie wiemy, co miały znaczy te równo postawione kreski, to są dla nas bardzo waznymi znakiem tego, że malarstwo naścienne rozwinęło się dużo wcześniej i w zupełnie innym miejscu, niż dotąd sądziliśmy.
W jaskini Blombos w Afryce Południowej znaleziono fragment nastarszego znanego nam rysunku. Krzyżujące się linie, narysowane przy pomocy ochry na niewielkim kamieniu, pozostawił po sobie nieznany artysta sprzed 73 tysięcy lat. Chociaż nie wiemy, co miały znaczy te równo postawione kreski, to są dla nas bardzo waznymi znakiem tego, że malarstwo naścienne rozwinęło się dużo wcześniej i w zupełnie innym miejscu, niż dotąd sądziliśmy.
Wejście do Jaskini Denisowej. By Демин Алексей Барнаул [CC BY-SA 4.0 (https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0)], from Wikimedia Commons
Antropolodzy z Instytutu Maxa Plancka odnaleźli w Denisowej Jaskini na Syberii szczątki 13-letniej dziewczyny sprzed 50 tysięcy lat. Jak się okazało, jej matka była neandertalczykiem, a ojciec denisowianinem. Od dawna wiedzieliśmy, że różne gatunki praczłowieka krzyżowały się ze sobą, ale to pierwszy bezpośredni dowód takiego krzyżowania.
Antropolodzy z Instytutu Maxa Plancka odnaleźli w Denisowej Jaskini na Syberii szczątki 13-letniej dziewczyny sprzed 50 tysięcy lat. Jak się okazało, jej matka była neandertalczykiem, a ojciec denisowianinem. Od dawna wiedzieliśmy, że różne gatunki praczłowieka krzyżowały się ze sobą, ale to pierwszy bezpośredni dowód takiego krzyżowania.
We wrześniu 2018 roku będa odbywały się spotkania popularyzujące naukę w ramach Uniwersyteckiego Miasteczka Naukowego – cyklu wykładów i ćwiczeń adresowanego do uczniów i nauczycieli szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych.
We wrześniu 2018 roku będa odbywały się spotkania popularyzujące naukę w ramach Uniwersyteckiego Miasteczka Naukowego – cyklu wykładów i ćwiczeń adresowanego do uczniów i nauczycieli szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych.
W starożytnych ruinach na Gibraltarze odkryto szczątki dwóch gatunków wieloryba, co dowodzi, że w antycznych czasach pływały w Morzu Śródziemnym. Wyginęły w tym regionie, ponieważ polowali na nie już starożytni Rzymianie. Zdaniem naukowców to zaskakujące, że w tak dobrze przebadanej przestrzeni pominięto wyjątkowo ważne, duże gatunki, które z Atlantyku wpływały na Morze Śródziemne by tam wychować swoje młode.
W starożytnych ruinach na Gibraltarze odkryto szczątki dwóch gatunków wieloryba, co dowodzi, że w antycznych czasach pływały w Morzu Śródziemnym. Wyginęły w tym regionie, ponieważ polowali na nie już starożytni Rzymianie. Zdaniem naukowców to zaskakujące, że w tak dobrze przebadanej przestrzeni pominięto wyjątkowo ważne, duże gatunki, które z Atlantyku wpływały na Morze Śródziemne by tam wychować swoje młode.
Tabliczka czekolady w świecie Majów mogła być warta swojej wagi w złocie. Najnowsze badania pokazały, że przez pewien okres swojej historii Majowie posługiwali się czekoladą tak, jak my dziś posługujemy się pieniędzmi. Być może nawet to słabe zbiory kakao doprowadziły do upadku tę niezwykłą cywilizację.
Tabliczka czekolady w świecie Majów mogła być warta swojej wagi w złocie. Najnowsze badania pokazały, że przez pewien okres swojej historii Majowie posługiwali się czekoladą tak, jak my dziś posługujemy się pieniędzmi. Być może nawet to słabe zbiory kakao doprowadziły do upadku tę niezwykłą cywilizację.
Elena Lucrezia Cornaro Piscopia była pierwszą kobietą, która uzyskała stopień naukowy doktora. Stało się to w 1678 roku na Uniwersytecie w Padwie. Historia, która kryje się za tym wydarzeniem to trudna droga niezwykle inteligentnej kobiety, która znalazła swoje miejsce w świecie rządzonym przez mężczyzn.
Elena Lucrezia Cornaro Piscopia była pierwszą kobietą, która uzyskała stopień naukowy doktora. Stało się to w 1678 roku na Uniwersytecie w Padwie. Historia, która kryje się za tym wydarzeniem to trudna droga niezwykle inteligentnej kobiety, która znalazła swoje miejsce w świecie rządzonym przez mężczyzn.
Przekształcenia kontynentów od czasów Pangei (250 milionów lat temu) do dziś. Źródło: https://pubs.usgs.gov/gip/dynamic/historical.html
Pangea – superkontynent sprzed 200 milionów lat – rozpadał się wolniej niż naukowcy dotąd podejrzewali. Dowodów na to dostarczyła znaleziona w Ameryce Północnej skamieniała czaszka przedstawiciela nieznanej dotąd grupy gadopodobnych ssaków. Przy okazji znalezisko namieszało trochę w tym, co wiemy o początkach ssaków.
Pangea – superkontynent sprzed 200 milionów lat – rozpadał się wolniej niż naukowcy dotąd podejrzewali. Dowodów na to dostarczyła znaleziona w Ameryce Północnej skamieniała czaszka przedstawiciela nieznanej dotąd grupy gadopodobnych ssaków. Przy okazji znalezisko namieszało trochę w tym, co wiemy o początkach ssaków.
Obywatelskość i patriotyzm to temat trzeciej konferencji organizowanej w ramach projektu „Polonia Restituta. Dekalog dla Polski w 100-lecie odzyskania niepodległości”, którego inicjatorami są Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Rada ds. Społecznych Konferencji Episkopatu Polski. Odbędzie się ona 14 maja 2018 roku na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Śląskiego.
Obywatelskość i patriotyzm to temat trzeciej konferencji organizowanej w ramach projektu „Polonia Restituta. Dekalog dla Polski w 100-lecie odzyskania niepodległości”, którego inicjatorami są Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Rada ds. Społecznych Konferencji Episkopatu Polski. Odbędzie się ona 14 maja 2018 roku na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Śląskiego.
Na bałtyckiej wyspie Rugii odkryto średniowieczny skarb - ponad 600 monet z VIII i IX wieku n.e., naszyjniki, perły, pierścienie i srebrną imitację młotu Thora, nordyckiego boga burzy i piorunów. Znalezisko zawdzięczamy dwóm archeologom-amatorom, w tym 13-letniemu chłopcu, i zwykłemu wykrywaczowi metali.
Na bałtyckiej wyspie Rugii odkryto średniowieczny skarb - ponad 600 monet z VIII i IX wieku n.e., naszyjniki, perły, pierścienie i srebrną imitację młotu Thora, nordyckiego boga burzy i piorunów. Znalezisko zawdzięczamy dwóm archeologom-amatorom, w tym 13-letniemu chłopcu, i zwykłemu wykrywaczowi metali.