Uniwersytet Śląski w Katowicach

Ze świata nauki

astronomia

  • Czy hibernacja ludzi to science fiction?

    Niekoniecznie. Naukowcy z Europejskiej Agencji Kosmicznej nie tylko wierzą, że już w ciągu dekady będą przeprowadzane pierwsze próby hibernacji z udziałem ludzi, ale już zaczęli badania w tym kierunku.

  • Próbki skał węglanowych z Marsa

    Trzeci etap prac misji Perseverance na Marsie jest bardzo interesujący. Łazik zbiera do badania fragmenty dużej skały osadowej, która powstała w korycie rzeki wpływającej (kilka miliardów lat temu) do Krateru Jezero. Zebrane fragmenty to skała węglanowa – w tego typu materiale na Ziemi zwykle najlepiej zachowane są organiczne skamieniałe szczątki.

  • Odkryto, że pierścienie Saturna ogrzewają jego atmosferę

    Saturn to planeta łatwo rozpoznawalna dzięki bogatemu systemowi pierścieni, który można dostrzec nawet przez mały teleskop. Kosmiczny Teleskop Hubble’a odkrył, że lodowe cząsteczki pierścieni Saturna spadają na atmosferę planety, powodując podgrzewanie jej górnych warstw.

  • Bijąca tkanka ludzkiego serca wyruszyła w kosmos

    Modele tkankowe ludzkiego serca zostały wysyłane na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS).

  • Sektor kosmiczny czeka na najlepszych

    Rozmowa z prof. dr. hab. Grzegorzem Wrochną, fizykiem, prezesem Polskiej Agencji Kosmicznej. W latach 2011–2015 był dyrektorem Narodowego Centrum Badań Jądrowych, a w latach 2019–2021 podsekretarzem stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Wniósł znaczący wkład we współpracę polskich uczonych z wieloma ośrodkami naukowymi na świecie, w tym szczególnie z CERN-em. 

  • Tysiąc tygodni misji Mars Express

    Bezzałogowa misja kosmiczna Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) Mars Express wystartowała 2 czerwca 2003 roku. Do Czerwonej Planety dotarła w grudniu 2003 roku. Od tego czasu, przez niemal dwie dekady nieprzerwanie działa, prowadzi badania i obserwacje czwartej planety w Układzie Słonecznym, dostarczając nie tylko spektakularnych zdjęć, ale przede wszystkim odkrywając tajemnice przeszłości i teraźniejszości planety.

  • Planeta karłowata w Pasie Kuipera ma dziwny pierścień

    Naukowcy zauważyli, że Quaoar, planeta karłowata krążąca na krańcach Układu Słonecznego, ma pierścień materii, który znajduje się poza typową, matematycznie wyznaczoną odległością od obiektu. 

  • Robot-jaszczurka do badania powierzchni Marsa

    Chińscy inżynierowie stworzyli robota, który naśladuje wygląd i ruchy pustynnej jaszczurki. Dzięki temu jest dobrze przystosowany do warunków, które panują na powierzchni Marsa. Taki robot mógłby zastępować marsjańskie łaziki, docierając do miejsc, które dla nich są na przykład zbyt strome albo zbyt małe.

  • Coś dziwnego dzieje się w atmosferze Jowisza

    Naukowcy zakończyli najdłuższe w historii badania śledzące temperatury w górnej troposferze Jowisza, warstwie atmosfery, gdzie tworzą się charakterystyczne kolorowe pasiaste chmury. Okazało się, że temperatury pasów i stref Jowisza zmieniają się w czasie.

  • Nadlatuje kometa niewidziana od 50 tysięcy lat

    Zazwyczaj w ciągu jednego roku w zasięgu amatorskich lunet czy teleskopów znajduje się około tuzina komet. Większość z nich przelatuje koło Ziemi bez większego rozgłosu, ale niektóre są szczególnie godne uwagi.

  • JUICE wyruszy w kierunku Jowisza

    Na ostatniej prostej są przygotowania do startu misji Europejskiej Agencji Kosmicznej Jupiter Icy Moons Explorer JUICE, której celem jest przeprowadzenie szczegółowych obserwacji największej planety Układu Słonecznego i jej trzech dużych księżyców mających oceany – Ganimedesa, Kallisto i Europy. Start planowany jest na 13 kwietnia 2023 roku.

  • Co nas czeka w nauce w 2023 roku według „Nature” cz. 2

    Zdaniem redaktorów tygodnika „Nature” rok 2023 będzie niezwykle ciekawy dla świata nauki. Pośród wielu innych nurtów badań, trzy mają wyrosnąć na najważniejsze: lądowanie na Księżycu, szczepionki mRNA oraz zmiany klimatyczne i finansowanie ich przeciwdziałaniu.

  • Co nas czeka w nauce w 2023 roku według „Nature” cz. 1

    Zdaniem redaktorów tygodnika „Nature” rok 2023 będzie niezwykle ciekawy dla świata nauki. Pośród wielu innych nurtów badań, trzy mają wyrosnąć na najważniejsze: lądowanie na Księżycu, szczepionki mRNA oraz zmiany klimatyczne i finansowanie ich przeciwdziałaniu.

  • 12 największych odkryć teleskopu Webba w 2022 cz. 2

    Przedstawiamy najważniejsze odkrycia i dokonania Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba w roku 2022 według portalu Space.com. Teleskop Webba, wystrzelony na orbitę pod koniec 2021, jest najsprawniejszym narzędziem obserwacji Wszechświata, jaki dotąd stworzyła ludzkość.

  • 12 największych odkryć teleskopu Webba w 2022 roku cz. 1

    Przedstawiamy najważniejsze odkrycia i dokonania Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba w roku 2022 według portalu Space.com. Teleskop Webba, wystrzelony na orbitę pod koniec 2021, jest najsprawniejszym narzędziem obserwacji Wszechświata, jaki dotąd stworzyła ludzkość.

  • Rocznica urodzin Arthura C. Clarke'a

    16 grudnia 1917 roku w Minehead, w południowo-zachodniej Anglii, urodził się sir Arthur C. Clarke, brytyjski pisarz science fiction, propagator astronautyki, futurolog. Już w latach 50. XX wieku Clarke głosił możliwość podróży kosmicznych, regularnie konsultowano z nim projekty statków kosmicznych i satelitów. Był też jednym z pierwszych, którzy zaproponowali system komunikacji satelitarnej. 

  • Wodny świat?

    Naukowcy znaleźli dowody na istnienie nowego typu planet, które nazwali „wodnym światem” – woda stanowi tam bowiem znaczną część planety. Takie światy odkryte zostały w układzie planetarnym oddalonym o 218 lat świetlnych i są niepodobne do jakichkolwiek planet w naszym Układzie Słonecznym.

  • Płyty tektoniczne na Europie

    Europa, jeden z największych księżyców Jowisza, pod wieloma względami interesujący dla astronomów, może mieć budowę tektoniczną zbliżoną do tej Ziemskiej.

  • W poszukiwaniu wody w księżycowych kraterach

    NASA przygotowuje niewielką satellite Lunar Flashlight, której zadaniem będzie poszukiwanie zmrożonej wody w najciemniejszych kraterach bieguna południowego Księżyca. Satelita wystartuje między 9 a 15 listopada 2022.

  • Odkryto zaginiony starożytny katalog astronomiczny

    Odkrycie tekstów biblijnych może być jednym z najniezwyklejszych znalezisk dotyczących antycznego świata dokonanych od lat. Pod średniowiecznym tekstem z IX wieku naukowcy znaleźli ślady o ponad 300 lat starszego tekstu greckiego – kopii zaginionego starożytnego katalogu gwiazd autorstwa Hipparchosa z Nikei.