Chemia
Badacze ze szwajcarskiej Politechniki Federalnej w Zurychu opracowali metodę, dzięki której są w stanie w tani i ekologiczny sposób odzyskiwać złoto z odpadów elektrycznych, takich jak komputery i smartfony. Wykorzystują do tego inny odpad – produkt uboczny produkcji sera.
Badacze ze szwajcarskiej Politechniki Federalnej w Zurychu opracowali metodę, dzięki której są w stanie w tani i ekologiczny sposób odzyskiwać złoto z odpadów elektrycznych, takich jak komputery i smartfony. Wykorzystują do tego inny odpad – produkt uboczny produkcji sera.
Start rakiety Falcon 9 z satelitą PACE 8 lutego 2024 roku z Cape Canaveral Space Force Station in Florida| Image credit: NASA
Oddzielenie się satelity PACE od drugiego stopnia rakiety Falcon 9 | Image credit: NASA Television
8 lutego 2024 roku został wyniesiony na orbitę nowy satelita obserwacyjny NASA PACE (ang. Plankton, Aerosol, Cloud, ocean Ecosystem). Misja ma na celu badanie zdrowia oceanów, jakości powietrza i skutków zmieniającego się klimatu Ziemi.
8 lutego 2024 roku został wyniesiony na orbitę nowy satelita obserwacyjny NASA PACE (ang. Plankton, Aerosol, Cloud, ocean Ecosystem). Misja ma na celu badanie zdrowia oceanów, jakości powietrza i skutków zmieniającego się klimatu Ziemi.
Dr inż. Marcin Serda z Instytutu Chemii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach | fot. Olimpia Orządała
Probówki w spektometrze masowym | fot. Olimpia Orządała
Spektrometr masowy ESI | fot. Olimpia Orządała
Nanotechnologia – jedna z najszybciej rozwijających się dyscyplin naukowych – zajmuje się strukturami, materiałami i urządzeniami w skali nanometrycznej, czyli na poziomie cząsteczek i pojedynczych atomów. Można ją zastosować w różnych dziedzinach życia, m.in. w medycynie, elektronice, transporcie i produkcji żywności. Szczególnie interesująca jest dla naukowców zajmujących się celowanymi terapiami przeciwnowotworowymi.
Nanotechnologia – jedna z najszybciej rozwijających się dyscyplin naukowych – zajmuje się strukturami, materiałami i urządzeniami w skali nanometrycznej, czyli na poziomie cząsteczek i pojedynczych atomów. Można ją zastosować w różnych dziedzinach życia, m.in. w medycynie, elektronice, transporcie i produkcji żywności. Szczególnie interesująca jest dla naukowców zajmujących się celowanymi terapiami przeciwnowotworowymi.
Najnowsze badania dowodzą, że bakterie w jelitach zestresowanych myszy zakłócają działanie komórek chroniących przed patogenami.
Najnowsze badania dowodzą, że bakterie w jelitach zestresowanych myszy zakłócają działanie komórek chroniących przed patogenami.
Chemicy z Texas A&M University stworzyli polimery, które są w stanie uszkodzić błonę komórkową bakterii. To obiecująca odpowiedź na rosnący problem antybiotykoodporności wielu rodzajów bakterii. Zanim jednak wprowadzi się takie polimery do leczenia, badacze muszą się upewnić, czy nie są one szkodliwe dla człowieka.
Chemicy z Texas A&M University stworzyli polimery, które są w stanie uszkodzić błonę komórkową bakterii. To obiecująca odpowiedź na rosnący problem antybiotykoodporności wielu rodzajów bakterii. Zanim jednak wprowadzi się takie polimery do leczenia, badacze muszą się upewnić, czy nie są one szkodliwe dla człowieka.
Krzemionka SBA-15 wykorzystywana w procesie regeneracji pierwiastków metali ciężkich | fot. Mateusz Dulski
Innowacyjna technologia oczyszczania wód zanieczyszczonych pestycydami oparta na sztucznych mokradłach | fot. Matylda Klos
Pomarańczowa rzeka i niebieski las – tak wygląda dziś krajobraz okolic ulicy Roździeńskiego w Jaworznie, przy której funkcjonowały kiedyś Zakłady Chemiczne „Organika-Azot” SA. Eksperci mówią, że to tykająca bomba ekologiczna, a naukowcy szukają rozwiązania, które ma nas uchronić przed katastrofą. Być może skuteczne okażą się specjalne mezoporowate materiały opracowywane wspólnie przez dr. hab. Mateusza Dulskiego, prof. UŚ z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach oraz dr. hab. inż. Łukasza Laskowskiego, prof. IFJ PAN z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN im. Henryka Niewodniczańskiego PAN.
Pomarańczowa rzeka i niebieski las – tak wygląda dziś krajobraz okolic ulicy Roździeńskiego w Jaworznie, przy której funkcjonowały kiedyś Zakłady Chemiczne „Organika-Azot” SA. Eksperci mówią, że to tykająca bomba ekologiczna, a naukowcy szukają rozwiązania, które ma nas uchronić przed katastrofą. Być może skuteczne okażą się specjalne mezoporowate materiały opracowywane wspólnie przez dr. hab. Mateusza Dulskiego, prof. UŚ z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach oraz dr. hab. inż. Łukasza Laskowskiego, prof. IFJ PAN z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN im. Henryka Niewodniczańskiego PAN.
4 października 2023 roku Królewska Szwedzka Akademia Nauk ogłosiła laureatów Nagrody Nobla w dziedzinie Chemii. Nagroda trafiła do Moungi'ego G. Bawendi, Louisa E. Brusa i Alexeia I. Ekimova za „odkrycie oraz syntezę kropek kwantowych”. Przedstawiamy komunikat Akademii.
4 października 2023 roku Królewska Szwedzka Akademia Nauk ogłosiła laureatów Nagrody Nobla w dziedzinie Chemii. Nagroda trafiła do Moungi'ego G. Bawendi, Louisa E. Brusa i Alexeia I. Ekimova za „odkrycie oraz syntezę kropek kwantowych”. Przedstawiamy komunikat Akademii.
Komitet Noblowski w Instytucie Karolinska przyznał Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny wspólnie dla Katalin Karikó i Drew Weissmana za odkrycia dotyczące modyfikacji zasad nukleozydowych, które umożliwiły opracowanie skutecznych szczepionek mRNA przeciwko COVID-19.
Komitet Noblowski w Instytucie Karolinska przyznał Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny wspólnie dla Katalin Karikó i Drew Weissmana za odkrycia dotyczące modyfikacji zasad nukleozydowych, które umożliwiły opracowanie skutecznych szczepionek mRNA przeciwko COVID-19.
Energia to przyszłość. Bez niej nie przetrwamy. I choć wytwarzamy jej wystarczającą ilość, nadal nie potrafimy jej skutecznie magazynować. Nad jednym z układów, który może pomóc w rozwiązaniu tego problemu, pracuje międzynarodowy zespół pod kierunkiem prof. dr. hab. inż. Jarosława Polańskiego z Instytutu Chemii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Projekt realizowany jest w ramach konkursu „Zielony Horyzont” Inicjatywy Doskonałości Badawczej.
Energia to przyszłość. Bez niej nie przetrwamy. I choć wytwarzamy jej wystarczającą ilość, nadal nie potrafimy jej skutecznie magazynować. Nad jednym z układów, który może pomóc w rozwiązaniu tego problemu, pracuje międzynarodowy zespół pod kierunkiem prof. dr. hab. inż. Jarosława Polańskiego z Instytutu Chemii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Projekt realizowany jest w ramach konkursu „Zielony Horyzont” Inicjatywy Doskonałości Badawczej.
Start spływu w Ostrawie | fot. archiwum A. Woźnicy
Badania na Odrze | fot. Aleksandra Rubin
Odra z dopływami | oprac. Andrzej Woźnica
15 lipca 2022 roku z Ostrawy (w pobliżu zerowego kilometra Odry) wystartowała wyprawa naukowo-badawcza zespołu naukowców. Podczas 10-dniowego spływu pokonali 740 km, docierając 24 lipca do Szczecina. Ich celem było zbadanie wód drugiej pod względem długości rzeki Polski. Dwa dni później na wysokości Oławy pojawiły się pierwsze martwe ryby. 31 lipca z brzegów Odry zebrano ich blisko 8 ton – to był początek gigantycznej katastrofy. Badania uczestników wyprawy stanowią więc bezcenny, a zarazem kluczowy materiał, który posłużył do oceny zagrożeń dla rzeki zarówno ze strony czynników naturalnych, jak i działalności człowieka. Naukowcy nie poprzestali na lipcowych badaniach, kolejne przeprowadzili w październiku 2022 roku.
15 lipca 2022 roku z Ostrawy (w pobliżu zerowego kilometra Odry) wystartowała wyprawa naukowo-badawcza zespołu naukowców. Podczas 10-dniowego spływu pokonali 740 km, docierając 24 lipca do Szczecina. Ich celem było zbadanie wód drugiej pod względem długości rzeki Polski. Dwa dni później na wysokości Oławy pojawiły się pierwsze martwe ryby. 31 lipca z brzegów Odry zebrano ich blisko 8 ton – to był początek gigantycznej katastrofy. Badania uczestników wyprawy stanowią więc bezcenny, a zarazem kluczowy materiał, który posłużył do oceny zagrożeń dla rzeki zarówno ze strony czynników naturalnych, jak i działalności człowieka. Naukowcy nie poprzestali na lipcowych badaniach, kolejne przeprowadzili w październiku 2022 roku.