Biologia
Bakterie posiadają geny, które umożliwiają im dostosowanie się do dobowego cyklu światła i temperatury. Badacze, którym udało się tego dowieść, chcą teraz to wykorzystać do lepszego zrozumienia tego powszechnie występującego wśród istot zjawiska, które nazywamy czasem zegarem biologicznym.
Bakterie posiadają geny, które umożliwiają im dostosowanie się do dobowego cyklu światła i temperatury. Badacze, którym udało się tego dowieść, chcą teraz to wykorzystać do lepszego zrozumienia tego powszechnie występującego wśród istot zjawiska, które nazywamy czasem zegarem biologicznym.
8 stycznia 2021 roku w Instytucie Biologii, Biotechnologii i Ochrony Środowiska na Wydziale Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach odbędzie się dziesiąta edycja Nocy Biologów. Tematem przewdonim Nocy Biologów 2021 będzie „Człowiek i mikroorganizmy”.
8 stycznia 2021 roku w Instytucie Biologii, Biotechnologii i Ochrony Środowiska na Wydziale Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach odbędzie się dziesiąta edycja Nocy Biologów. Tematem przewdonim Nocy Biologów 2021 będzie „Człowiek i mikroorganizmy”.
Chociaż psy uchodzą za najmądrzejsze (a na pewno za najlojalniejsze!) zwierzęta, ich zdolności odbioru słów są – jak pokazują badania węgierskich naukowców – mocno ograniczone. „Najlepsi przyjaciele człowieka” nie rozróżniają wyrazów podobnych , różniących się tylko jedną głoską.
Chociaż psy uchodzą za najmądrzejsze (a na pewno za najlojalniejsze!) zwierzęta, ich zdolności odbioru słów są – jak pokazują badania węgierskich naukowców – mocno ograniczone. „Najlepsi przyjaciele człowieka” nie rozróżniają wyrazów podobnych , różniących się tylko jedną głoską.
Porównanie: młodsze i standardowe stadium. Fot. dr Monika Gajecka
Pobrane źdźbło zawierające mikrospory w odpowiednim stadium. Fot. dr Monika Gajecka
Zarodki uzyskane po 3 tygodniach kultury. Fot. dr Monika Gajecka
Wieloletnie badania pozwoliły naukowcom opracować dwa rozwiązania, dzięki którym można przyspieszyć proces otrzymywania nowych odmian jęczmienia o kilka lat. Stworzyli oni nowy sposób izolacji i inicjacji kultury in vitro mikrospor, czyli niedojrzałych ziaren pyłku, z wykorzystaniem kłosa jęczmienia, który zostaje poddany dwóm rodzajom czynników stresowych.
Wieloletnie badania pozwoliły naukowcom opracować dwa rozwiązania, dzięki którym można przyspieszyć proces otrzymywania nowych odmian jęczmienia o kilka lat. Stworzyli oni nowy sposób izolacji i inicjacji kultury in vitro mikrospor, czyli niedojrzałych ziaren pyłku, z wykorzystaniem kłosa jęczmienia, który zostaje poddany dwóm rodzajom czynników stresowych.
Nikt nie ma wątpliwości, że zamrożenie człowieka z nadzieją, że po powrocie do normalnej temperatury ożyje, ma niewielki sens. Jednak postępujemy tak z bakteriami w laboratoriach, by przechować je przez długi czas niezmienione. Czy jeśli całkowicie zamrozimy komórki bakterii, tak, że ustaną w nich wszelkie procesy metaboliczne to znaczy, że je zabiliśmy? A jeśli tak, to jak wracają one do życia?
Nikt nie ma wątpliwości, że zamrożenie człowieka z nadzieją, że po powrocie do normalnej temperatury ożyje, ma niewielki sens. Jednak postępujemy tak z bakteriami w laboratoriach, by przechować je przez długi czas niezmienione. Czy jeśli całkowicie zamrozimy komórki bakterii, tak, że ustaną w nich wszelkie procesy metaboliczne to znaczy, że je zabiliśmy? A jeśli tak, to jak wracają one do życia?
O tym, że dziecko rozwija się w kontakcie ze swoimi rodzicami lub opiekunami nie trzeba nikogo przekonywać. Jak pokazują najnowsze badania neurologiczne, nie wystarczy jednak do dziecka mówić – trzeba z nim rozmawiać. Dzieci, które są aktywne w “konwersacji” z dorosłymi, mają znacznie lepiej rozwinięte połączenia mózgowe między obwodami odpowiedzialnymi za przetwarzanie słuchowe i procesy mowy. A to oznacza wyższe kompetencje językowe w przyszłości.
O tym, że dziecko rozwija się w kontakcie ze swoimi rodzicami lub opiekunami nie trzeba nikogo przekonywać. Jak pokazują najnowsze badania neurologiczne, nie wystarczy jednak do dziecka mówić – trzeba z nim rozmawiać. Dzieci, które są aktywne w “konwersacji” z dorosłymi, mają znacznie lepiej rozwinięte połączenia mózgowe między obwodami odpowiedzialnymi za przetwarzanie słuchowe i procesy mowy. A to oznacza wyższe kompetencje językowe w przyszłości.
Odkryto nowy gatunek naczelnych. Pośród dużej różnorodności znanych już gatunków naczelnych jest miejsce dla jeszcze jednego – langura z Puppa (ang Popa langur). Rodzaj naczelne obejmuje bardzo dużą różnorodność gatunkową – od małp lemurowych, przez szerokonose małpy amerykańskie i wąskonose małpy mieszkające w Afryce i w Azji, aż po człowiekowate i samego człowieka. Langur z Puppa należy do langurów, czyli do koczkodanowatych małp wąskonosych zamieszkujących Azję południowo-wschodnią.
Odkryto nowy gatunek naczelnych. Pośród dużej różnorodności znanych już gatunków naczelnych jest miejsce dla jeszcze jednego – langura z Puppa (ang Popa langur). Rodzaj naczelne obejmuje bardzo dużą różnorodność gatunkową – od małp lemurowych, przez szerokonose małpy amerykańskie i wąskonose małpy mieszkające w Afryce i w Azji, aż po człowiekowate i samego człowieka. Langur z Puppa należy do langurów, czyli do koczkodanowatych małp wąskonosych zamieszkujących Azję południowo-wschodnią.
Liczne wirusy są utrapieniem ludzkości, lecz również bakterie nie zawsze żyją z tymi tworami w komitywie. Istnieją wirusy atakujące i niszczące bakterie. Zwane są bakteriofagami. Nie rozpoznano jeszcze jakie jest kryterium „wyboru” danej bakterii przez takiego wirusa, lecz wysunięto kilka propozycji, jakby to mogło wyglądać. Wiadomo natomiast, że bakteria broni się przed atakami wirusowymi i opisano sposoby tej obrony.
Liczne wirusy są utrapieniem ludzkości, lecz również bakterie nie zawsze żyją z tymi tworami w komitywie. Istnieją wirusy atakujące i niszczące bakterie. Zwane są bakteriofagami. Nie rozpoznano jeszcze jakie jest kryterium „wyboru” danej bakterii przez takiego wirusa, lecz wysunięto kilka propozycji, jakby to mogło wyglądać. Wiadomo natomiast, że bakteria broni się przed atakami wirusowymi i opisano sposoby tej obrony.
Mikroorganizmy nie myślą tak, jak ludzie - nikt nie ma co do tego wątpliwości. Jednak mimo tego są w stanie sabotować nasze leczenie na różne sposoby - wzajemnie sobie pomagając w swoich małych, bakteryjnych "mafiach", ukrywając się przed nami oraz przed lekami, którymi chcemy je zwalczyć, czy też celowo zmieniając zachowanie – swoje, a być może również i nasze...
Mikroorganizmy nie myślą tak, jak ludzie - nikt nie ma co do tego wątpliwości. Jednak mimo tego są w stanie sabotować nasze leczenie na różne sposoby - wzajemnie sobie pomagając w swoich małych, bakteryjnych "mafiach", ukrywając się przed nami oraz przed lekami, którymi chcemy je zwalczyć, czy też celowo zmieniając zachowanie – swoje, a być może również i nasze...
Każde dzieło sztuki ma wyjątkową i niepowtarzalną historię… mikrobiologiczną. Zespół włoskich i austriackich badaczy przeanalizował pod tym kątem siedem rysunków wykonanych przez Leonarda da Vinci. Chociaż prawdopodobnie nie uda się w takiej analizie odzyskać DNA samego renesansowego mistrza, to sporo można się dowiedzieć tym, jakie niewidoczne ślady pozostają na dziele sztuki i jak one na nie wpływają.
Każde dzieło sztuki ma wyjątkową i niepowtarzalną historię… mikrobiologiczną. Zespół włoskich i austriackich badaczy przeanalizował pod tym kątem siedem rysunków wykonanych przez Leonarda da Vinci. Chociaż prawdopodobnie nie uda się w takiej analizie odzyskać DNA samego renesansowego mistrza, to sporo można się dowiedzieć tym, jakie niewidoczne ślady pozostają na dziele sztuki i jak one na nie wpływają.