Biologia
Podtytuł (lead):
Dzięki zaawansowanej technologii i multidyscyplinarnemu nastawieniu badawczemu udało się zrewidować dotychczasowe teorie na temat tego, jak i kiedy człowiek opuścił Afrykę i kogo w wędrówkach po świecie spotkał na swojej drodze. W świetle nowych badań panująca dotąd teoria o jednorazowym wyjściu Homo sapiens z Afryki nie jest już przekonująca.
Autor:
Ryszard Knapek
Opublikował:
Ryszard Knapek
Autor:
Ryszard Knapek
Opublikował:
Ryszard Knapek
Opublikowano: 29 stycznia 2018
Aktualizacja:
04 kwietnia 2025
Wyświetlenia: 22
Dzięki zaawansowanej technologii i multidyscyplinarnemu nastawieniu badawczemu udało się zrewidować dotychczasowe teorie na temat tego, jak i kiedy człowiek opuścił Afrykę i kogo w wędrówkach po świecie spotkał na swojej drodze. W świetle nowych badań panująca dotąd teoria o jednorazowym wyjściu Homo sapiens z Afryki nie jest już przekonująca.
Opublikowano: 26 stycznia 2018
Aktualizacja:
11 lutego 2025
Wyświetlenia: 22
Rośliny nie mają oczu ani uszu, a jednak potrafią widzieć, słyszeć, czuć i reagować na sygnały i zagrożenia ze strony środowiska. Szczególnie wrażliwe są na silne czynniki chorobotwórcze. Umożliwiają im to białka błonowe, które potrafią wyczuć pojawienie się bakterii i różnych nacisków.
Narzędziami klasycznej genetyki przebadano jak dotąd niewiele spośród tych „czujących białek” i w związku z tym wiedza na temat tego, jak działają i współpracują między sobą, jest ograniczona. Zmienić postanowił to międzynarodowy zespół biologów, który stworzył mapę sieciową dla 200 z tych białek. Mapa pokazuje, że kilka białek odgrywa kluczową rolę węzłów łączących i w spójny sposób kierujących całością. Mapa odkrywa też kilka zupełnie nowych, nieznanych interakcji. Publikacja ukazała się w tygodniu „Nature”.
Opublikowano: 18 stycznia 2018
Aktualizacja:
11 lutego 2025
Wyświetlenia: 22
Grupie badaczy udało się zidentyfikować u minoga – prymitywnego stworzenia wodnego – odpowiednie geny i chemiczne sygnały, które mogą służyć mu do naprawy złamanego rdzenia kręgowego. Te same geny i ścieżki przekazu sygnałów są obecne u człowieka. Dla medycyny to bardzo obiecująca informacja.
Minóg tylko zwyczajowo nazywany jest rybą. Choć zewnętrznie trochę przypomina węgorza, to faktycznie należy do nadgromady bezżuchwowców (ryby, gady i ssaki należą do żuchwowców). Ma podłużne, bezpłetwe ciało, wypukłe oczy i okrągły, lejkowaty otwór gębowy zaopatrzony w rogowe zęby. Ten ostatni służy niektórym gatunkom z rodziny minogokształtnych do przysysania się do innych zwierząt (głównie ryb) i wysysania ich krwi.
Okazuje się jednak, że to dziwne stworzenie mają z człowiekiem coś wspólnego.
Opublikowano: 12 stycznia 2018
Aktualizacja:
11 lutego 2025
Wyświetlenia: 24
Naukowcy z Uniwersytetu Columbia zidentyfikowali na poziomie neuronowym efekt „aha!”– zjawisko, w którym nagle pojawia się w naszym umyśle informacja, rozwiązanie albo odpowiedź na pytanie, nad którym wcześniej się trudziliśmy. Badania o kolejny krok przybliżają neuronaukę do zrozumienia biologicznych podstaw ludzkiej świadomości.
Efekt „aha!” lub – wedle terminologii psychologii poznawczej – iluminacja to zjawisko dobrze znane każdemu z nas, polegające na tym, że w pewnym momencie do naszej świadomości dociera rozwiązanie problemu, nad którym wcześniej pracowaliśmy. Towarzyszy temu niezwykle przyjemne i satysfakcjonujące uczucie – przekonanie o własnej przemyślności, czy nawet genialności.
Opublikowano: 19 grudnia 2017
Aktualizacja:
11 lutego 2025
Wyświetlenia: 20
12 stycznia 2018 roku odbędzie się kolejna, już VII edycja, ogólnopolskiej akcji Noc Biologów. W tym roku hasło przewodnie Nocy Biologów brzmi „Woda to życie”.
Woda nie jest tylko płynem, jest niezwykłą substancją, która przyczyniła się do powstania i trwania życia na Ziemi. Wpływa na nas, stanowi bowiem ok. 70% masy ciała dorosłego człowieka, ale i całe środowisko zamieszkiwane przez różne organizmy. Jest także jedną z najpospolitszych substancji we Wszechświecie.
Opublikowano: 14 grudnia 2017
Aktualizacja:
11 lutego 2025
Wyświetlenia: 25
Lektyna, jedno z białek będących elementem wrodzonej odporności człowieka, według najnowszych badań okazała się mieć wpływ na przebieg młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów. Dzięki otrzymanym wynikom lekarze będą mogli wykonywać badania, które pozwolą prognozować przebieg choroby u dzieci i młodzieży oraz lepiej zaplanować leczenie młodych pacjentów.
Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów (MIZS) to choroba autoimmunologiczna, która diagnozowana jest u dzieci i młodzieży do 16 roku życia. Lekarze nie znają dokładnej przyczyny występowania tego typu zaburzeń, jednak przypuszcza się, że wpływ na jej rozwój mogą mieć m.in. zakażenia wywołane przez bakterie, takie jak: Yersinia, Campylobacter czy Chlamydia, a także infekcje wirusowe wieku dziecięcego.
Opublikowano: 06 grudnia 2017
Aktualizacja:
11 lutego 2025
Wyświetlenia: 26
W środę 13 grudnia 2017 roku o godz. 15.30 w sali sympozjalnej nr III na IV piętrze w budynku Wydziału Nauk Społecznych przy ul. Bankowej 11 odbędzie się kolejny wykład w ramach osiemnastej edycji seminarium „Problem granic w filozofii i nauce”.
Referat zatytułowany „Granice współczesnej paleontologii” wygłosi prof. dr hab. Michał Zatoń z Katedry Paleontologii i Stratygrafii Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego.
Prof. Zatoń tak streszcza swoje wystąpienie:
„Paleontologia, czyli nauka zajmująca się pozostałościami po organizmach żywych zachowanymi w zapisie kopalnym w postaci skamieniałości, ma długą tradycję w historii nauk przyrodniczych. Przez dekady paleontologia przechodziła wiele etapów rozwoju.
Opublikowano: 04 grudnia 2017
Aktualizacja:
11 lutego 2025
Wyświetlenia: 21
W piątek 8 grudnia 2017 roku o godz. 10.00 w sali audytoryjnej Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Śląskiego (Katowice, ul. Bankowa 9) odbędzie się wykład prof. Zygmunta Derewendy pt. „W poszukiwaniu nowych leków przeciwrakowych: jak krystalografia może pomóc, gdy inne dziedziny zawiodą?”.
Prelekcja dotyczyć będzie prezentacji nowych, niekonwencjonalnych metod walki z rakiem.
Prof. Zygmunt Derewenda jest absolwentem Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Łódzkiego (1976 r.). Doktoryzował się w zakresie chemii na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii UŁ. Był pracownikiem naukowo-badawczym w brytyjskim University of York, profesorem biochemii na University of Alberta (Kanada). Od 1996 r. jest profesorem fizjologii molekularnej i biofizyki w University of Virginia w USA. Wykładał m.in.
Opublikowano: 28 listopada 2017
Aktualizacja:
11 lutego 2025
Wyświetlenia: 26
Koniec epoki dinozaurów był krótki i nieprzejednany. Jak jednak pokazują najnowsze badania, był też wyjątkowo nieszczęśliwym zdarzeniem, ponieważ gdyby prehistoryczna planetoida uderzyła w Ziemię niemal dowolnym innym miejscu, przerażające gady mogłyby nadal panować nad naszą planetą.
Siła uderzenia planetoidy o szerokości około 10 kilometrów, która "spotkała się" z Ziemią około 66 milionów lat temu, wyżłobiła krater o średnicy 150 kilometrów na Półwyspie Jukatan w okolicy, w której dzisiaj znajduje się meksykańskie miasto Chicxulub. Uderzenie meteorytu mógł wyzwolić siłę 100 tysięcy gigaton trotylu, czyli ponad miliard razy większą, niż siła razem wziętych bomb, które zniszczyły Hiroszimę i Nagasaki.
Opublikowano: 23 listopada 2017
Aktualizacja:
11 lutego 2025
Wyświetlenia: 26
Pośród wielu nowych gatunków, odkrytych właśnie lasach Gujany w Ameryce Południowej, niezwykłe wrażenie robi nieznana dotąd odmiana ptasznika – jego nogi i ciało błyszczą się niesamowitym, "elektrycznym" niebieskim kolorem.
Fotograf Andrew Snyder podczas swojej wyprawy fotograficznej do Gujany dokonał niesamowitego odkrycia. Znalezisko jest ważne nie tylko ze względu na niespotykany wygląd przedstawiciela rodziny Theraphosidae (ptasznikowatych). Podkreślna ono także jak ważna jest ochrona bezkręgowców i jak wyjątkowym miejscem są lasy, w których te zwierzęta znaleziono. Fotograf odkrył nowy gatunek ptasznika (w angielskiej nomenklaturze zwanego potocznie tarantulą), którego nogi i tułów są kobaltowo niebieskie.