Historia / Archeologia
17 marca to szczególna data dla mieszkańców Szmaragdowej Wyspy i wszystkich tych, w których żyłach płynie irlandzka krew (a szacuje się, że diaspora irlandzka, w tym potomkowie imigrantów, to aż 70 milionów ludzi!). Tego właśnie dnia przypada wspomnienie patrona wyspy – św. Patryka. Z tej okazji piszemy o tym, kim był patron Irlandii, dlaczego jego atrybutem stała się koniczyna i dlaczego zieleń to kolor dla Irlandczyków niezwykły.
17 marca to szczególna data dla mieszkańców Szmaragdowej Wyspy i wszystkich tych, w których żyłach płynie irlandzka krew (a szacuje się, że diaspora irlandzka, w tym potomkowie imigrantów, to aż 70 milionów ludzi!). Tego właśnie dnia przypada wspomnienie patrona wyspy – św. Patryka. Z tej okazji piszemy o tym, kim był patron Irlandii, dlaczego jego atrybutem stała się koniczyna i dlaczego zieleń to kolor dla Irlandczyków niezwykły.
Hiszpańscy archeolodzy znaleźli miejsce jednego z najhojniejszych pochówków w Europie epoki brązu – grób kobiety noszącej srebrny diadem, pochowanej wraz z nieco starszym od niej mężczyzną w miejscu, które mogło być pierwszym zachodnioeuropejskim pałacem. Bogatsze wyposażenie kobiety, a szczególnie diadem będący symbolem władzy, może świadczyć o tym, że to ona odgrywała dominującą rolę w społeczności El Argar prawie 4 tysiące lat temu.
Hiszpańscy archeolodzy znaleźli miejsce jednego z najhojniejszych pochówków w Europie epoki brązu – grób kobiety noszącej srebrny diadem, pochowanej wraz z nieco starszym od niej mężczyzną w miejscu, które mogło być pierwszym zachodnioeuropejskim pałacem. Bogatsze wyposażenie kobiety, a szczególnie diadem będący symbolem władzy, może świadczyć o tym, że to ona odgrywała dominującą rolę w społeczności El Argar prawie 4 tysiące lat temu.
Kobiety dominowały kiedyś w przemyśle browarniczym. Wytwarzanie piwa było domowym zajęciem, które w późnym średniowieczu przedsiębiorcze panie przeniosły na rynki europejskich miast. Niestety męska części tego biznesu wykorzystała czas inkwizycji i oskarżyła piwowarki o czarownictwo. Obraz znany nam z bajek – kobiety w szpiczastym kapeluszu, z wielkim kotłem i kotem – to w rzeczywistości obraz piwowarki.
Kobiety dominowały kiedyś w przemyśle browarniczym. Wytwarzanie piwa było domowym zajęciem, które w późnym średniowieczu przedsiębiorcze panie przeniosły na rynki europejskich miast. Niestety męska części tego biznesu wykorzystała czas inkwizycji i oskarżyła piwowarki o czarownictwo. Obraz znany nam z bajek – kobiety w szpiczastym kapeluszu, z wielkim kotłem i kotem – to w rzeczywistości obraz piwowarki.
Czy Neandertalczyk, najbliższy krewny współczesnego człowieka, potrafił mówić i rozumiał przedstawicieli Homo sapiens? Wiele wskazuje na to, że tak. Najnowsze badania międzynarodowego, interdyscyplinarnego zespołu dowodzą, że jego narządy mowy i słuchu były do tego przygotowane.
Czy Neandertalczyk, najbliższy krewny współczesnego człowieka, potrafił mówić i rozumiał przedstawicieli Homo sapiens? Wiele wskazuje na to, że tak. Najnowsze badania międzynarodowego, interdyscyplinarnego zespołu dowodzą, że jego narządy mowy i słuchu były do tego przygotowane.
Dzięki badaniu ogromnego drzewa kauri sprzed 42 tysięcy lat naukowcy ustalili, że miało wtedy miejsce przebiegunowanie Ziemi – przez kilkaset lat bieguny Ziemi były ruchome i osłabione, a na pewien czas nawet zamieniły się miejscami. Analizując działanie promieniowania kosmicznego badacze uważają, że to zjawisko mogło krótkotrwale wpłynąć na zmianę klimatu, a w rezultacie m.in. przyczynić się do zniknięcia neandertalczyków z Europy.
Dzięki badaniu ogromnego drzewa kauri sprzed 42 tysięcy lat naukowcy ustalili, że miało wtedy miejsce przebiegunowanie Ziemi – przez kilkaset lat bieguny Ziemi były ruchome i osłabione, a na pewien czas nawet zamieniły się miejscami. Analizując działanie promieniowania kosmicznego badacze uważają, że to zjawisko mogło krótkotrwale wpłynąć na zmianę klimatu, a w rezultacie m.in. przyczynić się do zniknięcia neandertalczyków z Europy.
W jaskini na indonezyjskiej wyspie Celebes badacze odkryli jedno z najstarszych kiedykolwiek spotkanych malowideł naściennych, którym prehistoryczni ludzie zobrazowali otaczającą ich rzeczywistość. Malowidło pochodzi sprzed co najmniej 45 500 lat i przedstawia… świnię. Malowidła są na tyle precyzyjne, że bez trudno udało się ustalić, że jest to świnia wisajska, lokalnie występująca też współcześnie.
W jaskini na indonezyjskiej wyspie Celebes badacze odkryli jedno z najstarszych kiedykolwiek spotkanych malowideł naściennych, którym prehistoryczni ludzie zobrazowali otaczającą ich rzeczywistość. Malowidło pochodzi sprzed co najmniej 45 500 lat i przedstawia… świnię. Malowidła są na tyle precyzyjne, że bez trudno udało się ustalić, że jest to świnia wisajska, lokalnie występująca też współcześnie.
W środę 20 stycznia 2021 roku, ponad dwa miesiące po wyborze, Joseph Biden zostanie oficjalnie zaprzysiężony na 46. prezydenta Stanów Zjednoczonych. Ale jeśli głosowanie odbyło się w listopadzie, dlaczego do inauguracji prezydentury musi upłynąć aż tyle czasu? I chociaż dziesięć tygodni może wydawać się wyjątkowo długim okresem, to – jak pokazują dzieje USA – poprzedni prezydenci musieli czekać jeszcze dłużej.
W środę 20 stycznia 2021 roku, ponad dwa miesiące po wyborze, Joseph Biden zostanie oficjalnie zaprzysiężony na 46. prezydenta Stanów Zjednoczonych. Ale jeśli głosowanie odbyło się w listopadzie, dlaczego do inauguracji prezydentury musi upłynąć aż tyle czasu? I chociaż dziesięć tygodni może wydawać się wyjątkowo długim okresem, to – jak pokazują dzieje USA – poprzedni prezydenci musieli czekać jeszcze dłużej.
Dr hab. Joanna Szymanowska-Pułka, prof. UŚ | fot. archiwum J. Szymanowskiej-Pułki
Dr hab. Joanna Szymanowska-Pułka, prof. UŚ z Wydziału Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląśkiego w Katowicach zajmuje się modelowaniem wzrostu roślin oraz bada własności mechaniczne tkanek roślinnych. Łączy w swych badaniach zagadnienia z pogranicza biofizyki i morfogenezy roślin.
Dr hab. Joanna Szymanowska-Pułka, prof. UŚ z Wydziału Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląśkiego w Katowicach zajmuje się modelowaniem wzrostu roślin oraz bada własności mechaniczne tkanek roślinnych. Łączy w swych badaniach zagadnienia z pogranicza biofizyki i morfogenezy roślin.
Każde dzieło sztuki ma wyjątkową i niepowtarzalną historię… mikrobiologiczną. Zespół włoskich i austriackich badaczy przeanalizował pod tym kątem siedem rysunków wykonanych przez Leonarda da Vinci. Chociaż prawdopodobnie nie uda się w takiej analizie odzyskać DNA samego renesansowego mistrza, to sporo można się dowiedzieć tym, jakie niewidoczne ślady pozostają na dziele sztuki i jak one na nie wpływają.
Każde dzieło sztuki ma wyjątkową i niepowtarzalną historię… mikrobiologiczną. Zespół włoskich i austriackich badaczy przeanalizował pod tym kątem siedem rysunków wykonanych przez Leonarda da Vinci. Chociaż prawdopodobnie nie uda się w takiej analizie odzyskać DNA samego renesansowego mistrza, to sporo można się dowiedzieć tym, jakie niewidoczne ślady pozostają na dziele sztuki i jak one na nie wpływają.
Polaków, którzy wyemigrowali w celach zarobkowych, można znaleźć niemal w każdym zakątku świata. Jedni pielęgnują swą tożsamość narodową, inni wtapiają się w lokalne społeczności. 14 grudnia 2018 roku w Serbii powstała Rada Narodowościowa Polskiej Mniejszości Narodowej, wśród jej członków znaleźli się Toutowie z Ostojićeva.
Polaków, którzy wyemigrowali w celach zarobkowych, można znaleźć niemal w każdym zakątku świata. Jedni pielęgnują swą tożsamość narodową, inni wtapiają się w lokalne społeczności. 14 grudnia 2018 roku w Serbii powstała Rada Narodowościowa Polskiej Mniejszości Narodowej, wśród jej członków znaleźli się Toutowie z Ostojićeva.