Aktualności

Mgr Emilie Szwajnoch | fot. archiwum prywatne
– Najłatwiej powiedzieć, czym ten system nie jest – mówi mgr Emilie Szwajnoch z Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, rozpoczynając rozmowę o chińskim Systemie Zaufania Społecznego. Zdążył on już obrosnąć wieloma mitami, a te dużo bardziej niż prawdę odzwierciedlają miks naszych lęków wobec ciągle rosnącej potęgi Państwa Środka i nowoczesnych technologii jako takich. W internecie powstało już dotąd wiele fake newsów związanych z działaniem systemu. Jeden z nich stwierdza, że zbyt długie granie w gry komputerowe może skutkować karą w postaci zakazu zakupu biletu lotniczego.
– Najłatwiej powiedzieć, czym ten system nie jest – mówi mgr Emilie Szwajnoch z Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, rozpoczynając rozmowę o chińskim Systemie Zaufania Społecznego. Zdążył on już obrosnąć wieloma mitami, a te dużo bardziej niż prawdę odzwierciedlają miks naszych lęków wobec ciągle rosnącej potęgi Państwa Środka i nowoczesnych technologii jako takich. W internecie powstało już dotąd wiele fake newsów związanych z działaniem systemu. Jeden z nich stwierdza, że zbyt długie granie w gry komputerowe może skutkować karą w postaci zakazu zakupu biletu lotniczego.
Codziennie rano otwieramy skrzynkę mailową. Odruchowo kasujemy reklamy, przeglądamy newslettery, odkładamy odpowiedzi „na później”. Tymczasem w tle – bez naszej świadomości – każdy z tych maili pochłania energię. I choć cyfrowa korespondencja wydaje się czysta, jej wpływ na środowisko może być zaskakująco brudny.
Codziennie rano otwieramy skrzynkę mailową. Odruchowo kasujemy reklamy, przeglądamy newslettery, odkładamy odpowiedzi „na później”. Tymczasem w tle – bez naszej świadomości – każdy z tych maili pochłania energię. I choć cyfrowa korespondencja wydaje się czysta, jej wpływ na środowisko może być zaskakująco brudny.

Zespół badaczy z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach | fot. Alina Chachulska-Żymełka

Drożdże Saccharomyces cerevisiae – zdjęcie wykonane pod transmisyjnym mikroskopem elektronowym | fot. Izabela Poprawa

Pojemnik z drożdżami przygotowany do lotu w kosmos | fot. Andonis Karachitos
W ramach misji Axiom 4 na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS), w której bierze udział polski astronauta dr inż. Sławosz Uznański-Wiśniewski, będzie realizowanych 13 eksperymentów naukowych opracowanych przez polskie firmy i uczelnie wyższe. Wśród badań, które przeprowadzi polski astronauta, znajdzie się min. projekt Yeast TardigradeGene, w który zaangażowani są naukowcy z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
W ramach misji Axiom 4 na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS), w której bierze udział polski astronauta dr inż. Sławosz Uznański-Wiśniewski, będzie realizowanych 13 eksperymentów naukowych opracowanych przez polskie firmy i uczelnie wyższe. Wśród badań, które przeprowadzi polski astronauta, znajdzie się min. projekt Yeast TardigradeGene, w który zaangażowani są naukowcy z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.



Na 10 czerwca 2025 roku przesunięto start misji Axiom-4 na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS), w której ramach odbędzie się pierwsza polska misja technologiczno-naukowa IGNIS. W skład czteroosobowej załogi wchodzą: Peggy Whitson (Stany Zjednoczne, dowódca), Shubhanshu Shukla (Indie, pilot), Sławosz Uznański-Wiśniewski (Polska, specjalista misji) oraz Tibor Kapu (Węgry, specjalista misji). W ramach misji Polak przeprowadzi 13 eksperymentów opracowanych przez polskie firmy i uczelnie wyższe. Zakres badań będzie szeroki i obejmie m.in. zdrowie astronautów, mikrobiom, nowe materiały oraz technologie, w tym wykorzystanie sztucznej inteligencji. Wśród badań, które przeprowadzi polski astronauta, znajdzie się projekt AstroMentalHealth opracowany przez zespół naukowców z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
Na 10 czerwca 2025 roku przesunięto start misji Axiom-4 na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS), w której ramach odbędzie się pierwsza polska misja technologiczno-naukowa IGNIS. W skład czteroosobowej załogi wchodzą: Peggy Whitson (Stany Zjednoczne, dowódca), Shubhanshu Shukla (Indie, pilot), Sławosz Uznański-Wiśniewski (Polska, specjalista misji) oraz Tibor Kapu (Węgry, specjalista misji). W ramach misji Polak przeprowadzi 13 eksperymentów opracowanych przez polskie firmy i uczelnie wyższe. Zakres badań będzie szeroki i obejmie m.in. zdrowie astronautów, mikrobiom, nowe materiały oraz technologie, w tym wykorzystanie sztucznej inteligencji. Wśród badań, które przeprowadzi polski astronauta, znajdzie się projekt AstroMentalHealth opracowany przez zespół naukowców z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

Mgr Anna Mucha | fot. archiwum prywatne
Pomysł, by po kontakt z naturą zanurzyć się w wirtualnej rzeczywistości (VR), zamiast zwyczajnie przejść się do parku czy lasu, może wydawać się nietypowy. Tymczasem w świecie, w którym pracujemy tak dużo i często w stresie, krótka wycieczka do cyfrowo wygenerowanego lasu może być skutecznym sposobem na szybkie poprawienie samopoczucia.
Pomysł, by po kontakt z naturą zanurzyć się w wirtualnej rzeczywistości (VR), zamiast zwyczajnie przejść się do parku czy lasu, może wydawać się nietypowy. Tymczasem w świecie, w którym pracujemy tak dużo i często w stresie, krótka wycieczka do cyfrowo wygenerowanego lasu może być skutecznym sposobem na szybkie poprawienie samopoczucia.
W rejonie miejscowości Lubiatowo w gminie Choczewo (woj. pomorskie) rozpoczyna się jedna z najważniejszych inwestycji energetycznych w historii Polski. Współpraca z amerykańskim konsorcjum Westinghouse-Bechtel zaowocuje budową pierwszej w kraju elektrowni jądrowej, wykorzystującej zaawansowaną technologię reaktorów AP1000. Projekt ten nie tylko zwiększy bezpieczeństwo energetyczne Polski, ale również przyniesie znaczące korzyści gospodarcze i środowiskowe.
W rejonie miejscowości Lubiatowo w gminie Choczewo (woj. pomorskie) rozpoczyna się jedna z najważniejszych inwestycji energetycznych w historii Polski. Współpraca z amerykańskim konsorcjum Westinghouse-Bechtel zaowocuje budową pierwszej w kraju elektrowni jądrowej, wykorzystującej zaawansowaną technologię reaktorów AP1000. Projekt ten nie tylko zwiększy bezpieczeństwo energetyczne Polski, ale również przyniesie znaczące korzyści gospodarcze i środowiskowe.
W 1977 roku rozpoczęła jedna z najbardziej ambitnych misji w historii badań kosmicznych. Sondy NASA Voyager 1 i bliźniacza jednostka Voyager 2 zostały wyniesione w przestrzeń kosmiczną. Zadaniem obu sond była eksploracja układów Jowisza i Saturna, a następnie wewnętrznych planet Układu Słonecznego. Po przedłużeniu misji, celem stało się badanie krańcowych obszarów heliosfery oraz pomiar właściwości fizycznych przestrzeni międzygwiezdnej.
W 1977 roku rozpoczęła jedna z najbardziej ambitnych misji w historii badań kosmicznych. Sondy NASA Voyager 1 i bliźniacza jednostka Voyager 2 zostały wyniesione w przestrzeń kosmiczną. Zadaniem obu sond była eksploracja układów Jowisza i Saturna, a następnie wewnętrznych planet Układu Słonecznego. Po przedłużeniu misji, celem stało się badanie krańcowych obszarów heliosfery oraz pomiar właściwości fizycznych przestrzeni międzygwiezdnej.
Europejska misja kosmiczna Biomass zmierzy ilość biomasy drzewnej w lasach na całym świecie. Ma to ma kluczowe znaczenie dla zrozumienia cyklu węglowego Ziemi i zmian klimatu.
Europejska misja kosmiczna Biomass zmierzy ilość biomasy drzewnej w lasach na całym świecie. Ma to ma kluczowe znaczenie dla zrozumienia cyklu węglowego Ziemi i zmian klimatu.

Dr hab. Jakub Morawiec, prof. UŚ | fot. Małgorzata Dymowska
Już wkrótce w ręce polskich czytelniczek i czytelników trafią trzy średniowieczne sagi islandzkie przybliżające dzieje owianych legendami wikingów. W tłumaczenie dzieł zaangażował się dr hab. Jakub Morawiec, prof. UŚ. Historyk z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach zdradza, jak to się stało, że wikingowie osiągnęli tak spektakularne handlowe i osadnicze sukcesy między VIII a XII wiekiem n.e.
Już wkrótce w ręce polskich czytelniczek i czytelników trafią trzy średniowieczne sagi islandzkie przybliżające dzieje owianych legendami wikingów. W tłumaczenie dzieł zaangażował się dr hab. Jakub Morawiec, prof. UŚ. Historyk z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach zdradza, jak to się stało, że wikingowie osiągnęli tak spektakularne handlowe i osadnicze sukcesy między VIII a XII wiekiem n.e.

Jeden z układów badawczych w postaci specjalnych mat wypełnionych glebą, na której wysiano nasiona życicy. Pozwalał ocenić rozwój systemu korzeniowego | fot. Magdalena Noszczyńska

Dr Magdalena Noszczyńska | fot. Andrzej Noszczyński
Roślinne tratwy wdzięcznie wkomponowują się w krajobraz i na pierwszy rzut oka niewiele różni je od innych roślin wyrastających wokół zbiornika wodnego. Ten kamuflaż skrywa jednak niezwykle pracowitych czyścicieli, których w wysiłkach wspierają mikroskopijni sprzymierzeńcy. Czy ta współpraca może być skutecznym sposobem na walkę z zanieczyszczeniem wody?
Roślinne tratwy wdzięcznie wkomponowują się w krajobraz i na pierwszy rzut oka niewiele różni je od innych roślin wyrastających wokół zbiornika wodnego. Ten kamuflaż skrywa jednak niezwykle pracowitych czyścicieli, których w wysiłkach wspierają mikroskopijni sprzymierzeńcy. Czy ta współpraca może być skutecznym sposobem na walkę z zanieczyszczeniem wody?
