Aktualności
Badacze z Uniwersytetu w Tybindze przedstawili nowe dowody na wysoki poziom rozwoju kultury i zdolności umysłowe neandertalczyków. Na stanowisku archeologicznym La Moustier odkryli ślady narzędzi łączonych za pomocą złożonego spoiwa, którego skuteczność naukowcy potwierdzili eksperymentalnie.
Badacze z Uniwersytetu w Tybindze przedstawili nowe dowody na wysoki poziom rozwoju kultury i zdolności umysłowe neandertalczyków. Na stanowisku archeologicznym La Moustier odkryli ślady narzędzi łączonych za pomocą złożonego spoiwa, którego skuteczność naukowcy potwierdzili eksperymentalnie.
Dr Shalva Barjadze z Ilia State University w Tbilisi i dr Mariusz Kanturski, prof. UŚ na tle Mcchety, pierwszej stolicy Gruzji | fot. archiwum prywatne
Mszyce występują niemal wszędzie na Ziemi. Z jednej strony żyją w całkiem dobrze poznanych centrach bioróżnorodności, w Himalajach, Japonii czy basenie Morza Śródziemnego. Z drugiej – wciąż można je spotkać w słabo zbadanych miejscach na mapie świata, takich jak Bhutan – leżący w Azji Południowej kraj prawie w całości porośnięty lasami. Afidolodzy nawiązują więc współpracę z miejscowymi fascynatami, by pozyskać ślad obcej sobie fauny lub sami ruszają w podróż. Z jednej z takich wypraw wrócił kilka miesięcy temu dr Mariusz Kanturski, prof. UŚ z Wydziału Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląskiego , który badał strukturę gatunkową mszyc Kaukazu wybranych stanowisk roślinnych na terenie Gruzji.
Mszyce występują niemal wszędzie na Ziemi. Z jednej strony żyją w całkiem dobrze poznanych centrach bioróżnorodności, w Himalajach, Japonii czy basenie Morza Śródziemnego. Z drugiej – wciąż można je spotkać w słabo zbadanych miejscach na mapie świata, takich jak Bhutan – leżący w Azji Południowej kraj prawie w całości porośnięty lasami. Afidolodzy nawiązują więc współpracę z miejscowymi fascynatami, by pozyskać ślad obcej sobie fauny lub sami ruszają w podróż. Z jednej z takich wypraw wrócił kilka miesięcy temu dr Mariusz Kanturski, prof. UŚ z Wydziału Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląskiego , który badał strukturę gatunkową mszyc Kaukazu wybranych stanowisk roślinnych na terenie Gruzji.
Duńskim badaczom udało się stworzyć trójwymiarowy wirtualny model działania rybosomu, czyli istotnego elementu dla naszego – i w ogóle każdego – życia, odpowiedzialnego za produkcję białek w żywych organizmach. To osiągnięcie warte odnotowania, ponieważ dzięki niemu łatwiej nam będzie zrozumieć jeden z kluczowych procesów życiowych: produkcję białka zaprojektowaną przez geny i wykonywaną przez rybosomy.
Duńskim badaczom udało się stworzyć trójwymiarowy wirtualny model działania rybosomu, czyli istotnego elementu dla naszego – i w ogóle każdego – życia, odpowiedzialnego za produkcję białek w żywych organizmach. To osiągnięcie warte odnotowania, ponieważ dzięki niemu łatwiej nam będzie zrozumieć jeden z kluczowych procesów życiowych: produkcję białka zaprojektowaną przez geny i wykonywaną przez rybosomy.
12 lutego 1809 roku w Wielkiej Brytanii urodził się jeden z najwybitniejszych uczonych – Karol Darwin. Obecnie datę jego urodzin obchodzimy jako Światowy Dzień Darwina. Gdy w 1859 roku opublikował swoje dzieło „O powstawaniu gatunków”, wywołał rewolucję w dotychczasowym postrzeganiu ziemskiego życia, jego rozwoju, a także roli człowieka w tym procesie. Dziś ewolucja jest ugruntowaną teorią, bez uwzględnienia której żadne zjawisko obserwowane w przyrodzie nie ma sensu.
12 lutego 1809 roku w Wielkiej Brytanii urodził się jeden z najwybitniejszych uczonych – Karol Darwin. Obecnie datę jego urodzin obchodzimy jako Światowy Dzień Darwina. Gdy w 1859 roku opublikował swoje dzieło „O powstawaniu gatunków”, wywołał rewolucję w dotychczasowym postrzeganiu ziemskiego życia, jego rozwoju, a także roli człowieka w tym procesie. Dziś ewolucja jest ugruntowaną teorią, bez uwzględnienia której żadne zjawisko obserwowane w przyrodzie nie ma sensu.
Start rakiety Falcon 9 z satelitą PACE 8 lutego 2024 roku z Cape Canaveral Space Force Station in Florida| Image credit: NASA
Oddzielenie się satelity PACE od drugiego stopnia rakiety Falcon 9 | Image credit: NASA Television
8 lutego 2024 roku został wyniesiony na orbitę nowy satelita obserwacyjny NASA PACE (ang. Plankton, Aerosol, Cloud, ocean Ecosystem). Misja ma na celu badanie zdrowia oceanów, jakości powietrza i skutków zmieniającego się klimatu Ziemi.
8 lutego 2024 roku został wyniesiony na orbitę nowy satelita obserwacyjny NASA PACE (ang. Plankton, Aerosol, Cloud, ocean Ecosystem). Misja ma na celu badanie zdrowia oceanów, jakości powietrza i skutków zmieniającego się klimatu Ziemi.
Nowy typ gwiazdy, potocznie nazwany „starym palaczem” (ang. old smoker), odkryto w centrum naszej galaktyki. Stare, spokojne z pozoru gwiazdy, wybuchają nagle wielkimi ilościami metalicznego pyłu, by po kilku latach wrócić do wcześniejszej, cichej formy. Astronomowie nie rozumieją jeszcze do końca tego zjawiska, ale jedna z teorii mówi, że jest to ważny element tego, jak ciężkie pierwiastki rozprzestrzeniają się w galaktyce.
Nowy typ gwiazdy, potocznie nazwany „starym palaczem” (ang. old smoker), odkryto w centrum naszej galaktyki. Stare, spokojne z pozoru gwiazdy, wybuchają nagle wielkimi ilościami metalicznego pyłu, by po kilku latach wrócić do wcześniejszej, cichej formy. Astronomowie nie rozumieją jeszcze do końca tego zjawiska, ale jedna z teorii mówi, że jest to ważny element tego, jak ciężkie pierwiastki rozprzestrzeniają się w galaktyce.
Fińscy biolodzy zajmujący się poszukiwaniem powierzchni antywirusowych ustalili, że plastikowe powierzchnie pokrywane żywicą bardzo skutecznie eliminują różne gatunki koronawirusa, w tym SARS-CoV-2.
Fińscy biolodzy zajmujący się poszukiwaniem powierzchni antywirusowych ustalili, że plastikowe powierzchnie pokrywane żywicą bardzo skutecznie eliminują różne gatunki koronawirusa, w tym SARS-CoV-2.
Dr inż. Marcin Serda z Instytutu Chemii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach | fot. Olimpia Orządała
Probówki w spektometrze masowym | fot. Olimpia Orządała
Spektrometr masowy ESI | fot. Olimpia Orządała
Nanotechnologia – jedna z najszybciej rozwijających się dyscyplin naukowych – zajmuje się strukturami, materiałami i urządzeniami w skali nanometrycznej, czyli na poziomie cząsteczek i pojedynczych atomów. Można ją zastosować w różnych dziedzinach życia, m.in. w medycynie, elektronice, transporcie i produkcji żywności. Szczególnie interesująca jest dla naukowców zajmujących się celowanymi terapiami przeciwnowotworowymi.
Nanotechnologia – jedna z najszybciej rozwijających się dyscyplin naukowych – zajmuje się strukturami, materiałami i urządzeniami w skali nanometrycznej, czyli na poziomie cząsteczek i pojedynczych atomów. Można ją zastosować w różnych dziedzinach życia, m.in. w medycynie, elektronice, transporcie i produkcji żywności. Szczególnie interesująca jest dla naukowców zajmujących się celowanymi terapiami przeciwnowotworowymi.
Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) zatwierdziła właśnie nową misję – EnVision. Zbada ona Wenus od jej wewnętrznego jądra do zewnętrznej atmosfery, dając nowy wgląd w historię planety, aktywność geologiczną i klimat.
Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) zatwierdziła właśnie nową misję – EnVision. Zbada ona Wenus od jej wewnętrznego jądra do zewnętrznej atmosfery, dając nowy wgląd w historię planety, aktywność geologiczną i klimat.
Czasopismo „Nature” opisało zjawisko przeciwstawne do tego, o którym głośno było przy okazji dyskusji o źródłach pandemii – niebezpieczeństwo przenoszenia się ludzkich chorób na pokrewne z nami gatunki. To bardzo poważny problem m.in. w parkach narodowych, w których ludzie mają regularny kontakt z szympansami i innymi naczelnymi, które łatwo zarażają się naszymi wirusami, na które ich układ odpornościowy w ogóle nie jest przygotowany.
Czasopismo „Nature” opisało zjawisko przeciwstawne do tego, o którym głośno było przy okazji dyskusji o źródłach pandemii – niebezpieczeństwo przenoszenia się ludzkich chorób na pokrewne z nami gatunki. To bardzo poważny problem m.in. w parkach narodowych, w których ludzie mają regularny kontakt z szympansami i innymi naczelnymi, które łatwo zarażają się naszymi wirusami, na które ich układ odpornościowy w ogóle nie jest przygotowany.