Aktualności
Prace nad powrotem na Księżyc i startem załogowej misji na Marsa nabierają tempa. Jednym z ich etapów jest budowa stacji okołoksiężycowej w ramach programu Gateway.
Prace nad powrotem na Księżyc i startem załogowej misji na Marsa nabierają tempa. Jednym z ich etapów jest budowa stacji okołoksiężycowej w ramach programu Gateway.

Start spływu w Ostrawie | fot. archiwum A. Woźnicy

Badania na Odrze | fot. Aleksandra Rubin

Odra z dopływami | oprac. Andrzej Woźnica
15 lipca 2022 roku z Ostrawy (w pobliżu zerowego kilometra Odry) wystartowała wyprawa naukowo-badawcza zespołu naukowców. Podczas 10-dniowego spływu pokonali 740 km, docierając 24 lipca do Szczecina. Ich celem było zbadanie wód drugiej pod względem długości rzeki Polski. Dwa dni później na wysokości Oławy pojawiły się pierwsze martwe ryby. 31 lipca z brzegów Odry zebrano ich blisko 8 ton – to był początek gigantycznej katastrofy. Badania uczestników wyprawy stanowią więc bezcenny, a zarazem kluczowy materiał, który posłużył do oceny zagrożeń dla rzeki zarówno ze strony czynników naturalnych, jak i działalności człowieka. Naukowcy nie poprzestali na lipcowych badaniach, kolejne przeprowadzili w październiku 2022 roku.
15 lipca 2022 roku z Ostrawy (w pobliżu zerowego kilometra Odry) wystartowała wyprawa naukowo-badawcza zespołu naukowców. Podczas 10-dniowego spływu pokonali 740 km, docierając 24 lipca do Szczecina. Ich celem było zbadanie wód drugiej pod względem długości rzeki Polski. Dwa dni później na wysokości Oławy pojawiły się pierwsze martwe ryby. 31 lipca z brzegów Odry zebrano ich blisko 8 ton – to był początek gigantycznej katastrofy. Badania uczestników wyprawy stanowią więc bezcenny, a zarazem kluczowy materiał, który posłużył do oceny zagrożeń dla rzeki zarówno ze strony czynników naturalnych, jak i działalności człowieka. Naukowcy nie poprzestali na lipcowych badaniach, kolejne przeprowadzili w październiku 2022 roku.
Naukowcy odkryli, że ponad połowa największych jezior i zbiorników na świecie zawiera obecnie mniej wody niż trzy dekady temu, a winne temu są w dużej mierze ocieplający się klimat i zużycie wody przez ludzi.
Naukowcy odkryli, że ponad połowa największych jezior i zbiorników na świecie zawiera obecnie mniej wody niż trzy dekady temu, a winne temu są w dużej mierze ocieplający się klimat i zużycie wody przez ludzi.

Niemieccy zoolodzy zbadali wąsy na trąbie słonia. Okazało się, że są zupełnie inne – anatomicznie i funkcjonalnie – niż wąsy innych ssaków. Nie są tak unerwione, przez co słonie nie posługują się nimi do badania otoczenia. Są za to zlateralizowane – różnią się z prawej i lewej strony. Prawdopodobnie słonie używają ich jako dodatkowych czujników przy chwytaniu przedmiotów.
Niemieccy zoolodzy zbadali wąsy na trąbie słonia. Okazało się, że są zupełnie inne – anatomicznie i funkcjonalnie – niż wąsy innych ssaków. Nie są tak unerwione, przez co słonie nie posługują się nimi do badania otoczenia. Są za to zlateralizowane – różnią się z prawej i lewej strony. Prawdopodobnie słonie używają ich jako dodatkowych czujników przy chwytaniu przedmiotów.
Oczywiście nie chodzi o kontynent, ale jeden z księżyców Jowisza. 14 października 2024 roku wystartuje kolejna misja kosmiczna (do Jowisza dotrze w kwietniu 2030 roku). Jej celem będzie zbadanie, czy na Europie mogą panować warunki odpowiednie do życia.
Oczywiście nie chodzi o kontynent, ale jeden z księżyców Jowisza. 14 października 2024 roku wystartuje kolejna misja kosmiczna (do Jowisza dotrze w kwietniu 2030 roku). Jej celem będzie zbadanie, czy na Europie mogą panować warunki odpowiednie do życia.

20 lat misji Mars Express w liczbach | Image credit: ESA

Insygnia misji ESA Mars Express | Image credit: ESA

Mars | Image credit: ESA/DLR/FU Berlin/G. Michael, CC BY-SA 3.0 IGO
2 czerwca 2003 roku wystartowała misja Mars Express. Od czasu rozpoczęcia operacji naukowych w 2004 roku, Mars Express dostarczył zapierających dech w piersiach widoków Marsa w trzech wymiarach, wykonał kompletną mapę składu chemicznego atmosfery, zbadał księżyc Marsa Fobosa i prześledził historię wody na Czerwonej Planecie, wykazując, że Mars kiedyś miał warunki środowiskowe, które mogły być wystarczające dla powstania życia.
2 czerwca 2003 roku wystartowała misja Mars Express. Od czasu rozpoczęcia operacji naukowych w 2004 roku, Mars Express dostarczył zapierających dech w piersiach widoków Marsa w trzech wymiarach, wykonał kompletną mapę składu chemicznego atmosfery, zbadał księżyc Marsa Fobosa i prześledził historię wody na Czerwonej Planecie, wykazując, że Mars kiedyś miał warunki środowiskowe, które mogły być wystarczające dla powstania życia.
13 czerwca 2023 roku o godz. 17.30 w Śląskim Ogrodzie Botanicznym w Mikołowie (ul. Sosnowa 5) odbędzie się 85. spotkanie Klubu Myśli Ekologicznej. Gościem wydarzenia będzie dr hab. Wiktor Kotowski, prof. UW – biolog, specjalista w zakresie ekologii mokradeł oraz metod ich ochrony i restytucji przyrodniczej, współzałożyciel Centrum Ochrony Mokradeł.
13 czerwca 2023 roku o godz. 17.30 w Śląskim Ogrodzie Botanicznym w Mikołowie (ul. Sosnowa 5) odbędzie się 85. spotkanie Klubu Myśli Ekologicznej. Gościem wydarzenia będzie dr hab. Wiktor Kotowski, prof. UW – biolog, specjalista w zakresie ekologii mokradeł oraz metod ich ochrony i restytucji przyrodniczej, współzałożyciel Centrum Ochrony Mokradeł.
Badacze z Australii znaleźli sposób na skuteczne i bezpieczne przełamanie bariery krew-mózg w chemioterapii. Stworzyli nanocząstki, które potrafią dostać się do mózgu pacjenta i zaatakować chemicznie znajdującego się tam guza. Nie tylko zwiększy to skuteczność leczenia, ale też ograniczy negatywne efekty chemioterapii. Badania są na etapie przedklinicznym.
Badacze z Australii znaleźli sposób na skuteczne i bezpieczne przełamanie bariery krew-mózg w chemioterapii. Stworzyli nanocząstki, które potrafią dostać się do mózgu pacjenta i zaatakować chemicznie znajdującego się tam guza. Nie tylko zwiększy to skuteczność leczenia, ale też ograniczy negatywne efekty chemioterapii. Badania są na etapie przedklinicznym.

grafika organizatorów
Od 26 do 29 czerwca 2023 roku w Szczyrku będzie się odbywało XXIII Spotkanie Ogólnopolskiego Klubu Demonstratorów Fizyki.
Od 26 do 29 czerwca 2023 roku w Szczyrku będzie się odbywało XXIII Spotkanie Ogólnopolskiego Klubu Demonstratorów Fizyki.

Dr Witold Marzęda | fot. Małgorzata Dymowska
Co się dzieje w naszym mózgu, kiedy słyszymy zdanie typu „Schodzić po schodach w górę”? Czym jest hipoteza symulacji i deiktyczna sprzeczność? Badaniem tych kwestii zajmuje się dr Witold Marzęda z Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, laureat drugiej edycji konkursu „Swoboda badań” Inicjatywy Doskonałości Badawczej.
Co się dzieje w naszym mózgu, kiedy słyszymy zdanie typu „Schodzić po schodach w górę”? Czym jest hipoteza symulacji i deiktyczna sprzeczność? Badaniem tych kwestii zajmuje się dr Witold Marzęda z Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, laureat drugiej edycji konkursu „Swoboda badań” Inicjatywy Doskonałości Badawczej.
